Türk Basınında Suriyeli Göçmenlere İlişkin Haberlere Yapılan Yorumların İncelenmesi

Tarih boyunca yaşanan kitlesel göçler yöneldiği toplumun ekonomik, siyasal, sosyal ve kültürel yapısını derinden etkilemiştir. Tarihin değişik dönemlerinde birçok kitlesel göçe ev sahipliği yapmış olan Türkiye, 2011’den bu yana Suriye’de iç karışıklıklar sonucu başlayan kitlesel göçlerle karşı karşıya kalmıştır. Göç idaresinin Ağustos 2018 verilerine göre, 2011 Nisan ayından bu yana Türkiye’de geçici koruma altında bulunan Suriyeli göçmen sayısı 3 milyon 500 bin’i aşmıştır. Bu makalede, Türkiye’de Suriyeli göçmenlere bakış açısının hangi yönde ilerlediği sorgulanmaktadır. Göçmenlere yönelik inşa edilen tutumların somut olarak yansıma biçimlerine dair internet ortamında rastlanan örnekler üzerinden Suriyelilerin, Türkiye’de ötekileştirilip/ötekileştirilmediğine ya da ne düzeyde ötekileştirildiğine dair sonuçlara ulaşılmaya çalışılmaktadır. Bu kapsamda internet temelli haberlere yapılan yorumlar üzerinden elde edilen veriler betimsel olarak analiz edilmiştir. Türkiye’deki ana akım gazete haberlerinde “Suriyeliler” anahtar kelimesiyle irdelenen haberlere okuyucuların yapmış olduğu yorumlardan anlaşıldığı üzere, göçmenlere tanınan ekonomik, sosyal hakların yanında münferit bazı olaylar yerli halkın Suriyeli göçmenlere bakış açısını derinden etkilemekte, göçmenlerin toplumsal konumunun “ötekilik” tecrübesi üzerinden şekillendiği ve bu anlayışın “misafirlik” söylemini etkisizleştirdiği sonucuna ulaşılmaktadır. Ancak bunun yanı sıra bu tür bir bakış açısının, başlangıçtan bu yana “açık kapı” politikasıyla Suriyelilere kucak açan hükümetlerin ve yerel halkın genel duruşunu da yansıtmaktan uzak olduğu sonucuna varılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Göç, Suriyeli göçmenler, haber medyası, ötekileştirme, Türkiye

Examining of the Comments related to news on the Syrian Migrants in the Turkish Press

Mass migration has profoundly influenced the social, economic, political and cultural structure of the migration-receiving societies throughout history. Turkey that hosted several mass migrations in different periods has faced a mass migration from Syria since 2011 as a result of civil war. According to the Ministry of Internal Affairs Directorate General of Migration data by 2018 August, the number of Syrian migrants under temporary protection since April 2011 is over 3.500.000. In this article, it is dealt with the change of views about Syrian migrants in Turkey. It is tried to come to a conclusion about the level of othering of Syrians in Turkey looking at examples on the internet regarding the reflection of attitudes concerning migrants and if there is an othering discourse about Syrians in public. Therefore, the news on the internet is analyzed and some data is obtained from this news. The data is analyzed descriptively. The news and reader comments regarding Syrian migrants titled as “Syrians” in mainstream newspapers in Turkey is analyzed and it is found that Turkish people’s view of Syrians is deeply affected by some local problematic events in the eyes of host people, social position of migrants is shaped by “otherness’s experience, and this situation has neutralized the discourse of ‘guest’ status of these Syrian migrants. However, in addition to all these factors such a point of view is far from reflecting the government’s and local people’s general stance who embrace Syrians with ‘open door’ policy from the beginning onwards.

Keywords:

Migration, Syrian Migrants, News Media, Othering, Turkey,

PDF

___

Altunışık R. vd. (2012) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya Yayıncılık, 7. Baskı, Sakarya.
Çağlar İ ve Özkır Y. (2015) Suriyeli Mültecilerin Türkiye Basınında Temsili, Açılım Kitap, İstanbul.
Erdoğan, M.M.,(2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Araştırması.
Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi, Ankara Fıchter, J. H. (2012). Sosyoloji Nedir, Çev.: N. Çelebi, Anı Yayınları, Ankara.
GİGM (2017) İdare Faaliyet Raporu 2016, T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Yayınları
Göç Vakfı. (2018). http://gocvakfi.org/turkiye-siginmacilara-ev-sahipliginde-dunyadabirinci-sirada/ (Erişim tarihi: 24.09.2018)
Göker ,G. ve Keskin ,S. (2015) Haber Medyası ve Mülteciler: Suriyeli Mültecilerin Türk Yazılı Basınındaki Temsili, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi - Sayı 41 / Güz, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Süreli Elektronik Dergi http://iletisimdergisi.gazi.edu.tr/site/index.php/IKAD/article/view/204 (Erişim tarihi: 03.09.2018)
Guibernau, M. (1997) “Milliyetçilik: 20. Yüzyılda Ulusal Devlet ve Milliyetçilik”, Çev.: N.N. Domaniç, Sarmal yay., İstanbul.
HaberTürk Gazetesi, İnternet arşivinde yer alan ‘Suriyeliler’ başlıklı tüm haberleri, 2017 (Ocak-Ekim) Hürriyet Gazetesi, İnternet arşivinde yer alan ‘Suriyeliler’ başlıklı tüm haberleri, 2017 (Ocak-Ekim)
Kümbetoğlu, B. (2012) “Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma”, Bağlam yayınları, 3. Basım, İstanbul.
Parsons, T. (1964) “The Social System”, Collier Macmillian: Toronto.
Onur, H. F. (2003) “Öteki Sorunsalının" Alterite" Kavramı Çerçevesinde Yeniden Okunması Üzerine Bir Deneme” H.Ü. İ.İ.B.F dergisi, Cilt:21 Sayı:2, ss.:255-277, http://dergipark.gov.tr/huniibf/issue/7881/103567 (Erişim tarihi: 23.02.2019)
ORSAM (2015) “Suriyeli Mültecilerin Türkiye’ye Ekonomik Etkileri: Sentetik Bir Modelleme” Rapor No: 196, http://www.orsam.org.tr/eski/tr/trUploads/Yazilar/Dosyalar/201519_rapor196tur.pdf (Erişim tarihi: 25.08.2017)
Özbek, T. (2006) “Nusayri Etnik Kimliğinin Simgesel Oluşumu”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Sabah Gazetesi, İnternet arşivinde yer alan ‘Suriyeliler’ başlıklı tüm haberleri, 2017 (Ocak-Ekim)
Schnapper, D. (2005) Sosyoloji Düşüncesinin Özünde Öteki ile İlişki, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Sirkeci İ. ve Cohen J. H. (2015) Hareketlilik, Göç, Güvensizlik, İdeal Kent Araştırmaları Dergisi, Sayı: 15. Ankara.
UNHCR (2017) Global Trends forced dısplacement ın 2017, http://www.unhcr.org/5b27be547.pdf (Erişim tarihi:.11.09.2018)
Türk, E. (2016) “Postmodernite Ve Kültürel Farklılıkların Tanınması Bağlamında Çokkültürlülük Tartışmaları”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 9 Sayı:42, ss.1155-1163
Türk, E. (2016) “Hızlı Kentleşme Sürecinin Toplumsal Yapıya Etkileri: Batman Örneği” Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Danışman: Prof. Dr. Mustafa Kemal ŞAN, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Yıldız, S. (2007) “Kimlik ve Kimlik Kavramının Toplumsal Niteliği”, Milli Folklor, sayı:74 ss.9-16, http://www.millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=74&Sayfa=6 (Erişim tarihi: 23.02.2019)