Büyük Taarruz’un İletişim Stratejisi

Milli Mücadele’nin yapılmasında ve zaferle sonuçlandırılmasında, bütün süreci yöneten stratejik bir aklın önemli rolü olmuştur. Bölgesel direniş hareketlerinin tek bir merkezde birleşmesini ve milli iradeye dönüşmesini başaran bu akıl, planlama ve yönetim alanındaki etkinliğini her sahaya yayarak nihai zaferin elde edilmesini sağlamıştır. İletişim olgusu, içerisinde barındırdığı stratejik kavrayışla Türk Milli Mücadelesi’nin en kilit kavramlarından birisidir. Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkışıyla birlikte yükselen Türk Milli Mücadelesi’nde, planlama ve uygulamaya dayanan bir iletişim stratejisi hep var olmuştur. Savaşın sona ermesine kadar ana stratejinin askeri, siyasi ve diplomatik cepheleriyle birlikte iletişim stratejisi de aktif biçimde kullanılmıştır. Bu strateji savaşın cephe gerisi faaliyetlerine, diplomatik temaslara, basın ve halkla ilişkilere güçlü bir şekilde eşlik ederek kendisini hissettirmektedir. Kurtuluş Savaşı boyunca iç ve dış kamuoyunun aydınlatılmasında basını etkili bir araç olarak kullanan Mustafa Kemal Paşa, uyguladığı iletişim stratejisiyle milli direnişin örgütlenmesini ve milli birliğin oluşmasını sağlamıştır. Askeri mücadelenin yanı sıra diplomasi ve propaganda savaşlarının yapıldığı dönemde, iletişim politikalarıyla Türk ve dünya kamuoyuna Milli Mücadele’nin meşruiyeti anlatılmıştır. Türkiye’nin işgalini sonlandıran ve ulusal bağımsızlığını teyit ettiren Büyük Taarruz, savaş ve iletişim stratejilerinin başarıyla yürütüldüğü son aşamadır. Askeri harekât planlarıyla eşgüdüm içerisinde iletişime yönelik alınan önemli kararlar savaşın kaderinde belirleyici olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Milli Mücadele, stratejik iletişim, Mustafa Kemal Paşa, kamuoyu, basın

Communication Strategy of the Great Offensive

A strategic mind that managed the whole process played an important role in the making of the National Struggle and its victory. This mind, which managed to unite the regional resistance movements in a single center and turn into a national will, ensured the final victory by spreading its effectiveness in the field of planning and management to every field. The phenomenon of communication is one of the key concepts of the Turkish National Struggle with its strategic understanding. A communication strategy based on planning and implementation has always existed in the Turkish National Struggle, which rose with the departure of Mustafa Kemal Pasha to Samsun. Until the end of the war, the communication strategy was actively used together with the military, political and diplomatic fronts of the main strategy. This strategy makes itself felt by strongly accompanying the activities behind the war, diplomatic contacts, press and public relations. Mustafa Kemal Pasha, who used the press as an effective tool in enlightening the domestic and foreign public opinion during the War of Independence, ensured the organization of national resistance and the formation of national unity with his communication strategy. In addition to the military struggle, the legitimacy of the National Struggle was explained to the Turkish and world public opinion through communication policies during the period of diplomacy and propaganda wars. The Great Offensive, which ended the occupation of Turkey and confirmed its national independence, is the last stage in which war and communication strategies are successfully carried out. Important decisions taken regarding communication in coordination with military action plans were decisive in the fate of the war.

Keywords:

National Struggle, strategic communication, Mustafa Kemal Pasha, public opinion, press,

PDF

___

Akbulut, D. A. (1991). Albayrak olayı. Erzurum.
Aktan, C. C. (2003). Değişim çağında yönetim. İstanbul: Sistem Yay.
Andre, P. (1932). Felakete doğru. İstanbul: Erkan-ı Harbiye-yi Umumiye Matbaası.
Ankara Gazeteciler Cemiyeti. (1998). Cumhuriyet basını. Ankara: Basın-Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü.
Aralov, S. İ. (1967). Bir Sovyet diplomatının Türkiye hatıraları. İstanbul: Burçak Yay.
Arıkan, Z. (1996). Büyük Taarruz öncesi Türkiye’nin durumu. 10. Milli egemenlik sempozyumu ‘Büyük Taarruz ve sonuçları’. Ankara: TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yay.
Artuç, İ. (2001). Yeniden doğuş Türk kurtuluş savaşı. 2, İstanbul: Kastaş Yayınları.
Atatürk. (1991). Atatürk’ün tamim, telgraf ve beyannameleri 4. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri. (2006). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
Avanas, A. (1998). Milli Mücadele’de Konya. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
Ayhan, B. (2007). Milli Mücadele’de basın. Konya: Tablet Kitabevi.
Ayhan, B. (2008). Olağanüstü durumlarda toplumsal dayanışma ve bütünleşmeye basının katkısı Milli Mücadele dönemi Türk basını. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 75-99.
Bayur, Y. H. (1972). 26 ağustos büyük zaferin dünya hayatındaki etkileri. Büyük Zaferin 5O. Yıldönümüne Armağan, İstanbul: Milli Kütüphane Genel Müdürlüğü.
Bayur, Y. H. (1990). Atatürk hayatı ve eseri. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
Bıyıklıoğlu, T. (1992). Trakya’da Millî Mücadele. 1, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Bockstette, C. (2008). Jihadist terrorist use of strategic communication management techniques. Occasional Paper Series, 20, 5-21.
Borak, S. (1990). Mustafa Kemal Büyük Taarruz gününü bütün dünyadan nasıl gizli tuttu? Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 6 (17), 381-389.
Bryson, J. M. (2011). Strategic planning for public and nonprofit organizations: A guide to strengthening and sustaining organizational achievement. San Francisco: John Wiley.
Coffman, J. (2004). Strategic communication audits. Washington DC: Communications Consortium Media Center.
Coşar, Ö. S. (1964). Milli mücadele basını. İstanbul: Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
Daver, B. (1993). Siyaset bilimine giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Gazi Mustafa Kemal. (2011). Nutuk (1919–1927). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Giritli, İ. (1986). Samsun'da başlayan ve İzmir'de biten yolculuk (1919-1922). Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 3(7), 49-58.
Goldman, E. (2008). Strategic communication theory and application. Presentation presented in the Office of Coordinator for Counterterrorism of U.S. Department of State.
Goldstein, E. ve McKercher, B.J.C. (2003). Power and stability: Britsih foreign policy 1865-1965. London: Taylor & Francis Ltd.
Gündüz U. (2007). Kurtuluş savaşında yerel basının rolü. Gezgin, S. (Ed), Türkiye’de yerel basın içinde (ss. 86-106). İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
Gürcan, M. (2012). Stratejik iletişim modeli ve güvenlik alanına uygulanabilirliği. Güvenlik Stratejileri, 15, 99-138.
Hâkimiyet-i Milliye, 1 Eylül 1922, Nu. 595.
Hâkimiyet-i Milliye, 2 Eylül 1922, Nu. 596.
Hâkimiyet-i Milliye, 20 Ağustos 1922, Nu. 584.
Hâkimiyet-i Milliye, 22 Ağustos 1922, Nu. 586.
Hâkimiyet-i Milliye, 23 Ekim 1922, Nu. 641.
Hâkimiyet-i Milliye, 27 Ağustos 1922, Nu. 587.
Hâkimiyet-i Milliye, 28 Ağustos 1922, Nu. 591.
Hâkimiyet-i Milliye, 3 Eylül 1922, Nu. 597.
Hâkimiyet-i Milliye, 4 Ağustos 1922, Nu. 574.
Hâkimiyet-i Milliye, 4 Eylül 1922, Nu. 598.
Hâkimiyet-i Milliye, 9 Eylül 1922, Nu. 603.
Işık, M. (2012). Kitle iletişim teorilerine giriş. Konya: Eğitim Yayınları.
İnuğur, N. (1992). Türk basın tarihi. İstanbul: Der Yayınları
Jaeschke, G. (2011). Kurtuluş savaşı ile ilgili İngiliz belgeleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Kansu, M. M. (1968). Erzurum’dan ölümüne kadar Atatürk’le beraber. Ankara: Türk Tarih Kurumu
Karpat, K. (2010). Osmanlı nüfusu 1830-1914. İstanbul: Timaş Yayınları.
Kayacan, İ. (1996). Dünyada ve Türkiye’de gazetecilik-basınımızın Anadolu cephesi. Ankara: Ece Yayınları.
Kinross, L. (1984). Atatürk (bir milletin yeniden doğuşu). İstanbul: Sander Yayınları.
Kollu, A. (1992). Büyük Zafer. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 8(24), 481-560.
Koloğlu, O. (2006). Osmanlı’dan 21. yüzyıla basın tarihi. İstanbul: Pozitif Yayınları.
Montgomery, A. E. (1969). Allied policies in Turkey from the armistice of mudros, 30th October, to the Treaty of Lausanne, 24 July 1923, Phd., London: Universty.
Ölçekçi, H. (2020). Kıbrıs milli mücadelesi, TMT ve basın faaliyetleri. S. Y. Gömeç ve M. Gökçe (Ed), Yalnız Kurt: Toros- Rauf Denktaş’a armağan içinde (ss. 279-328), Ankara: Berikan Yayınevi.
Ölçekçi, H. (2021). Güleryüz gazetesinin Milli Mücadele karikatürlerinde Mustafa Kemal Paşa imgesi. Doğumunun 140. Yılında Atatürk Uluslararası Sempozyumu, Samsun, 261-281.
Özkaya, Y. (1985). Milli Mücadele başlangıcında basın ve Mustafa Kemal Paşa'nın basınla ilişkileri. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, I(3), 871-911.
Özkaya, Y. (1989). Milli Mücadele’de Atatürk ve basın (1919-1921). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
Özyürek, M. (2016). Milli Mücadele döneminde İstanbul basınının Anadolu’dan haber alma kaynakları. Türk Basın Tarihi Uluslararası Sempozyumu, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi, 2, 1095-1113.
Plowman, K. D. (2013). Creating a model to measure relationships: US Army strategic communication. Public Relations Review, 39(5), 549–557.
Sarıhan, Z. (1996). Kurtuluş savaşı günlüğü IV. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Sarısaman, S. (2008). Atatürk’ün Büyük Taarruz değerlendirmeleri. Sosyal Bilimler Dergisi, X(2), 28-51.
Selek, S. (1987). Anadolu ihtilali. İstanbul: Kastaş Yayınları.
Selvi, H. (2011). Milli Mücadele’de ilk işgaller ilk direnişler. İstanbul: Yeditepe Yayınevi.
Sonyel, S. R. (1991). Türk kurtuluş savaşı ve dış politika. II, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Sunata, İ. H. (2006). İstanbul’da işgal yılları. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
Şimşir, N. B. (1972). İngiliz belgeleri ile Sakarya’dan İzmir’e 1921-1922, İstanbul: Bilgi Yay.
Şimşir, N. B. (2000). İngiliz belgelerinde Atatürk (1919-1938). 4, Ekim 1921-Ekim 1922, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Tatham, S. (2008). Strategic communication: a primer. Defence Academy of the United Kingdom, Arag Special Series, 8(28).
Taylor, P. M. (2009). Routledge handbook of public diplomacy. London: Rutledge Press.
TBMM Gizli Celse Zabıtları, 26 Ağustos 1338 (1922), Devre: 1, Cilt 3, Doksan Birinci İnikat, İkinci Celse.
Tevetoğlu, F. (1988). Atatürk'le Okyar'ın çıkardığı gazete Minber. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, V(134), 185.
Timur, T. (2001). Türk devrimi ve sonrası. Ankara: İmge Yay.
Tolon, A. H. (2004). Birinci dünya savaşı sırasında taksim anlaşmaları ve Sevr’e giden yol. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
Türkgeldi, A. F. Moudros ve Mudanya mütarekelerinin tarihi. Ankara: Türk Devrim Tarihi Enstitüsü.
Türkmen, Z. (2016). Milli Mücadele yıllarında İstanbul mitingleri. Ankara: Berikan Yay.
Üçüncü, U. (2012). Büyük Taarruz. Ankara: Altınpost Yay.
West, C. (1995). Communications research. N. A. Hart (Ed), Strategic public relations içinde (ss. 195- 212). London: MacMillan Business.
Yıldırım, H. (1992). İrade-i Milliye gazetesi. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, VIII(23), 325-330.