Sami KARACAN, , Davut AYGÜN, Mustafa SAVCI

ÇAY İŞLETMELERİNDE FAALİYET TEMELLİ MALİYETLEMENİN KULLANILABİLİRLİĞİ VE BİR UYGULAMA

Küreselleşen günümüz dünyasında işletmelerin en önemli sorunlarından birisi, maliyet yapılarında yaşanan değişikliklerdir. Bu değişiklikler, diğer işletmeleri etkilediği gibi çay işletmelerini de etkilemiş ve çay işletmelerinde toplam üretim maliyetleri içinde genel üretim maliyetlerinin payını artırmıştır. Bu sebeple, genel üretim maliyetlerinin daha gerçekçi dağıtılmasına yardımcı olan yeni maliyetleme yöntemlerinin uygulanmasına ilişkin çalışmalar önem kazanmıştır. Söz konusu güncel maliyetleme yöntemlerinden birisi de Faaliyet Temelli Maliyetlemedir (FTM). Çalışmada Rize’de faaliyet gösteren bir çay işletmesinin yöneticileri ve muhasebecileri ile yüz yüze görüşmeler yapılarak ilgili işletmenin maliyetlerine ilişkin bilgi setine ulaşılmıştır. Elde edilen bilgilerden hareketle söz konusu çay işletmesinde ortaya çıkan üretim maliyetleri FTM yöntemi kullanılarak hesaplanmıştır. Çalışma neticesinde, FTM aracılığıyla hesaplanan toplam maliyetler ile geleneksel yönteme göre hesaplanan maliyetler arasında anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Çay İşletmesi, Faaliyet Temelli Maliyetleme, Esnek Üretim Sistemleri

ÇAY İŞLETMELERİNDE FAALİYET TEMELLİ MALİYETLEMENİN KULLANILABİLİRLİĞİ VE BİR UYGULAMA

PDF

___

AKGÜN, M., “Kalite Maliyetlerinin Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sistemine Entegrasyonu”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Yıl:5, Sayı:15. 2005.
BENGÜ, H., “Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sisteminde Faaliyet Seviyelerinde Maliyet Uygulaması”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:25. 2005.
COOKINS, G.,Activity-Based Cost Management, Irwin Professional Puplishing, BurrRidge, 1996, p.9.
COOPER, R., “The Rise of Activity BasedCosting-PartTwo: When Do I Need an Activity- BasedSostSystem?”, Journal of Cost Management forManufacturingIndustry, Fall, 1988, p.45.
ÇAKICI, C.,Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Uygulaması ve Muhasebeleştirilmesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:12. 2001.
ÇANKAYA, F. ve D. AYGÜN “Faaliyet Temelli Maliyetleme: Kamu Hastanesi Uygulaması”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 17 (Güz 2006), 2006, s.35- 62.
ERDEN, S.A., “Faaliyet Tabanlı Maliyetleme ve Bağımsız Denetim Firmalar Örneği”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı: 64, 2003. s.99.
ERDEN, S.A.,Üretim Ortamları, Maliyet Yönetim Sistemleri İlişkisi ve Stratejik Maliyet Yönetimi, Türkmen Kitabevi, İstanbul, s.191. 2004.
HACIRÜSTEMOĞLU, R. ve M.ŞAKRAK,Maliyet Muhasebesinde Güncel Yaklaşımlar, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2002.
HAFTACI, V.,Maliyet Muhasebesi, Genişletilmiş ve Gözden Geçirilmiş 8.Baskı, Umuttepe Yayınları, Kocaeli, 2011.
KAPLAN, R.N.S. , “John Deere Component Works (A)(B)”, Harvard Business School Case Series, No: 9-187-107, 1988, p.108.
KARACAN, S.Otel İşletmelerinde Faaliyet Tabanlı Maliyetleme, Derya Kitabevi, Trabzon, 2003.
KARACAN, S. ve S.ASLANOĞLU “Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Temel Mali Tablolar Üzerindeki Etkileri”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Yıl: 5, Sayı: 16. 2005.
KARCIOĞLU, R.,Stratejik Maliyet Yönetimi – Maliyet ve Yönetim Muhasebesinde Yeni Yaklaşımlar, Aktif Yayınevi, Erzurum, 2000.
KARTAL, A.,Maliyet Muhasebesi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Nr.1524, Eskişehir, 2003.
MAJOR, M. and T.HOPPER “ManagersDivided: Implementing ABC in a PortugueseTelecommunicationsCompany”, Management Accounting Research, Volume 16, 2005, pp.205-229.
MUCUK, İ.,Modern İşletmecilik, Der Yayınları, İstanbul, 1993.
NACHTMANN, H. and H. AL-RIFAI “An Application of Activity BasedCosting in theAirConditionerManufacturingIndustry”, TheEngineering Economist, Volume 49, 2004, pp.221-236.
NO, J. J. and B. H., KLEINER, “How toImplement Activity-BasedCosting”, Logistics Information Management, Volume 10, Number 2, 1997, pp.68-72.
ÖZBİRECİKLİ, M.,Maliyet Muhasebesinde Yeni Bir Yaklaşım: Faaliyet Esasına Dayalı Maliyetleme Sistemi”, Çukurova Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:5, Sayı:1. 1995.
ÖZER, A., “Pazarlama İle İlgili Kararlarda Faaliyet Tabanlı Maliyetlemenin Etkisi”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Yıl:4, Sayı:13. 2004.
PEKDEMİR, R.,Faaliyet Tabanlı Maliyetleme ve Genel İmalat Maliyetleri, İstanbul, 1998.
SWENSON, D. and D.BARNEY, “ABC/M: WhichCompaniesHaveSuccess?”, TheJournal of Corporate Accounting & Finance, March/April, 2001, pp.35-44.
ŞAKRAK, M.,Maliyet Yönetimi – Maliyet ve Yönetim Muhasebesinde Yeni Yaklaşımlar, Yasa Yayınları, İstanbul, 1997.
UNUTKAN, Ö., “Faaliyet Temelli Maliyetleme ve Bir Uygulama”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı: 97, 2010.
YÜKÇÜ, S.,Yönetim Açısından Maliyet Muhasebesi, İzmir, 2007.