Suni Yaşlandırılmış Al-Cu-Mg-(Li) Alaşım Sistemlerinde Oluşan Faz Bölgelerinin DTA/DTK İle Analizi Ve Korozyon Davranışı

Al-Cu-Mg ve Al-Li-Cu-Mg sisteminde çökelti sertleşmesi yapabilen alaşımların suni yaşlandırmaya tepkilerini araştırmak için, bir seri üçlü ve dörtlü Al–alaşımlarına termal analiz yapıldı. Haddelenmiş levhalar halinde tedarik edilen numuneler 803 K’de 1.2x103 s solüsyona alma işlemindensonra 298 K’de suda su verilerek tamamen yeniden kristalleşmiş yapıları elde edildi. Numuneler daha sonra 463 K’de iki güne kadar suni olarak yaşlandırıldı. (298–573) K sıcaklık aralığında Diferansiyel Tarama Kalorimetresi (DTK), (298–873) K sıcaklık aralığında Diferansiyel Termal Analiz (DTA), ilave olarak da Vickers sertlik ölçümleri kullanılarak çalışmada incelenen alaşımların suni yaşlandırmaya tepkileri araştırıldı. Homojenleştirme sonrası 298 K’deki suda su verme esnasında Al-Cu-Mg ve %0.07Li’lu Al-Cu-Mg alaşımlarında GPB(Cu,Mg) bölgelerinin oluştuğu gözlendi. 463 K’deki 1,8x104 ssuni yaşlandırma, GPB(Cu,Mg) bölgelerinin çözülmesine böylece sertliğin azalmasına neden olmuştur. 1,72x105 s suni yaşlandırmada ise DTA/DTK analiz sonuçlarınagöre S/(Al2CuMg) fazı oluşumuna ve dolayısıyla da sertlikte artışa neden olmaktadır. %0,75 Lityum ilavesi, aynı ısıl işlem sonrası yine DTA/DTK analiz sonuçlarına göre S/ fazına ilave olarak T1(Al2CuLi) ve T2(Al6CuLi) fazlarının oluşmasına neden olmaktadır. Daha sonra suni yaşlandırılmış numunelerde oluşan bu fazların korozyon davranışları incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Al-Li Alaşımları, Suni Yaşlandırma, Termal Analiz, Sertlik, Korozyon.

Analyses Of Phase Zones By DTA/DTK In Artificial Aged Al-Cu-Mg-(Li) Alloys And Corrosion Behavior

Keywords:

-,

PDF

___

Maddox S. J., 2003, Review Of Fatigue Assessment Procedures For Welded Aluminium Structures, International Journal Fatigue, 25 (12), 1359-1378.
Assmann P., 1966, Age Hardened Al-Li Alloys, Z. Metallkunde, 118, 51.
Sanders T. H. Jr., Starke E. A. Jr., 1989, Overview Of The Physical Metallurgy In The Al-Li-X Systems, Proc. Of The 3rd Int. Conf. On Al-Li Alloys, AİME, 217.
Noble B., Thompson G. E., 1971, Precipitation Characteristics Of Al-Li Alloys, Met. Sci. J., 5, 114.
Özbilen S., Flower H. M., 1989, Influance Of Li On Phase Transformations In Al-Cu-Mg Alloys, Vth Int. Conf. On Al-Li Alloys,TMS, Virginia, USA.
Özbilen S., 1996, Çifte Yaşlandırılmış Al-Cu-Mg-(Li) Alaşımlarında Heterojen S/ Ve T1 Çökelekleri kristalografisi, TÜBİTAK Mühendislik Ve Çevre Bilimleri Dergisi, 20, 103.
Nozato R., Nakai G. R., 1977, Thermal Analyses Of Precipitation In Al-Li Alloys, Trans. JİM. , 18, 678.
Flower H. M., Gregson P. J., Tite C. N., Mukhopadhyay A. K., 1987, The Effect Of Composition End Heat Treatment relationships In Al-Li-Cu-Mg Alloys, Al-Alloys : Phys. End Mech.Prop., 743.
Microstructure/Property
Silcock J. M., 1960, The Structural Ageing Characteristics Of Al-Cu-Li Alloys, J. Of İnst. Metals, 88, 357.
Alekseyev A., Ber L. S., Paulenko S. G., 1982, High Temperature Ageing Of The Al-1.3%Cu-1.3%Mg Alloys : Initial Stages Of Loss Of Coherence, Phys. Met.& Metallog., 162. Erdoğan M., 1996, Al-Cu-Mg-(Li) Alaşımlarında Yaşlandırma Mekanizması Ve Termal Analiz, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 146.
Özbilen S., 1988, Ph. D. Thesis, Uni. Of London.
Xiaoxin X., 1992, Study Of Hardening Of Al-Li-Cu-Mg-Zr Alloy 8091, Scripta. Met., 26, 1587.
Papazian J. M., Silgi C., Sanchez J. M., 1986, New Evidence For GP Zones In Binary Al-Li Alloys, Sripta. Met., 20, 201.
Güleç Ş., ve Aran A., 1987, Malzeme Bilgisi (Çeviri), Gebze MBEAE Matbaası, [Bargel, H. J., Schulze, G., Werksstoffkunde, VDI-Verlag Gmbh Duesseldorf, Cilt: 2.
Demirci A. H., 2003, Malzeme Bilgisi ve Malzeme Muayenesi, Alfa Yayınevi, İstanbul.
Demirci A. H., 2004, Mühendislik Malzemeleri, Aktüel Yayınevi, İstanbul.
Aydın H., 2002, İntermetalik Faz Aşılama Yöntemiyle Al- Cu-Mg İyileştirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üni., Fen Bilimleri Enst., Bursa. Aşınma Dayanımının
Rooy E. L., 1995, Properties And Selection Non Ferrous Alloys And Special–Purpose Materials, Introduction To Aluminum And Aluminum Alloys A.S.M. Handbook, American Society For Metals, Ohio, Volume: 2.
Chong P. H., Liu Z., Skeldon P, ve Thompson G. E., 2003, Corrosion Behavior Of Laser Surface Melted 2014 Aluminium Alloy In T6 and T451 tempers, The Journal Of Corrosion Science And Engineering, 6, 12.
ODTÜ Kaynak Merkezi, 2011, Anonim.
Craig D. B., ve Anderson D. S., 1995, Handbook of Corrosion Data, A.S.M International, 16-18.
Guillaumin V., Mankowski G., 1999, Localized Corrosion Of 2024 T351 Aluminium Alloy In Chloride Media, Corrosion Science, 41, 421-438. İnternet Kaynakları
www.cemalmetalalasimlari.com., (27.01.2011).
www.yildiz.edu.tr, (27.01.2011).