Türkiye’de Yaşanan Doğa Kaynaklı Afetlerin Sosyo-Ekonomik Etkileri

Afetler; deprem, sel, heyelan, kasırga, volkanik aktiviteler ve diğer jeolojik olaylardan doğadan kaynaklı olabildiği gibi, yangın, terör eylemleri, uçak kazası, nükleer kazalar gibi insanlardan kaynaklanan sebeplerden dolayıda meydana gelebilmektedir. Nerede, hangi zaman diliminde ve hangi şekillerde ne tarzda ortaya çıkabileceği kesin olarak tahmin edilemeyen afetler sonuçları itibariyle; başta fiziksel kayıplar gelmek üzere, ekonomik kayıpların yanı sıra sosyal ve psikolojik çöküntülere, travmalara sebep olmaktadır. Bu bağlam içerisinde Türkiye’nin yıllar içinde başta depremler gibi yıkıcı afetler olmak üzere birçok doğa ve insan kaynaklı afete maruz kaldığı ve içerisinde bulunduğumuz zaman diliminde de maruz kalma riskiyle her zaman karşılaşma ihtimali olduğu bilinmektedir. Çalışmanın amacı ülkemizde meydana gelenbüyük afetlerin özellikle depremin sebep olduğu ekonomik ve sosyal kayıpları incelemektir. Çalışma kapsamı Marmara ve Van depremi özelinde sınırlandırılmıştır. Sonuç kısmında ise bu büyük afetlerin sebep olduğu ekonomik, psikososyal yıkımlar incelenmiş ve yapılması gerekenler tavsiye edilmiştir. Çalışma neticesinde ortaya çıkan sonuçlar değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Deprem, Risk, Psikoloji, Fiziki Kayıp, Doğa Kaynaklı Afet

Socio-Economic Effects of Natural Disasters in Turkey

Disasters can be caused by earthquakes, floods, landslides, hurricanes, volcanic activities and other geological events, that is, from nature, as well as human-induced causes such as fire, terrorist acts, plane crash, nuclear accidents. In terms of their consequences of disasters that cannot be predicted precisely where, in what timeline and in what ways disasters can cause social and psychological destruction and trauma, as well as economic losses, especially physical losses. In this context, it is known that Turkey has been exposed to many natural and man-made disasters, especially devastating disasters such as earthquakes, in the past years, and it is always at risk of exposure in the current time period. The aim of the study is to experience the economic and social losses of major disasters caused by special earthquakes. The scope of the study and the Van earthquake are limited. In the conclusion part, the economic and psychosocial plans of these great disasters were examined and it was preferred to be done.

Keywords:

Natural Disaster, Earthquake, Psychology, Risk, Physical Loss,

PDF

___

Akar, S. (2013). Doğal Afetlerin Kamu Maliyesine ve Makro Ekonomiye Etkileri: Türkiye Değerlendirmesi, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 21, https://doi.org/10.11611/JMER197
Aktürk, İ., Albeni, M. (2002). ‘’Doğal Afetlerin Ekonomik Performans Üzerine Etkileri 1999 Yılında Türkiye’de Meydana Gelen Depremler ve Etkileri‘’ Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1): s. 1-18, Denizli.
Akyılmaz, F., Karka, O. (2011). ’’Afetlerde Psikolojik İlkyardım’’ AFAD Yayınları, İstanbul.
Altun, F. (2018). Afetlerin Ekonomik Ve Sosyal Etkileri: Türkiye Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme. Sosyal Çalışma Dergisi, 2(1): s. 1-15, İstanbul.
Atlı, A. (2006). Afet Yönetimi Kapsamında Deprem Açısından Japonya Ev Türkiye Örneklerinde Ku rumsal Yapılanma, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
Carrido, M. L. (2000). An International Disaster Recovery Business Alliance. Natural Hazards Rewiev, 1(1), 50-55.
DPT (1999). ’’Depremin Ekonomik ve Sosyal Etkileri, Muhtemel Finansman İhtiyacı, Kısa - Orta ve Uzun Vadede Alınabilecek Tedbirler Raporu’’ DPT Yayınları, Ankara.
Ergünay, O. (2002). ’’Afete Hazırlık ve Afet Yönetimi’’, Türkiye Kızılay Derneği Genel Müdürlüğü Afet Operasyon Merkezi, Ankara.
Gökçe, O., Özden, G., Demir, A. (2008). “Türkiye’de Afetlerin Mekansal ve İstatiksel Dağılımı Afet Bilgileri Envanteri”, T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
Gündüz, İ. (2009). ’Dünyada ve Türkiye’de Afet Yönetim, Erdem Yayınları, İstanbul.
Kadıoğlu, M. (2011). ’’Afet Yönetimi Beklenilmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek’’ T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yayını, İstanbul.
Karagöz, K. (2007). 1999 Marmara Depremlerinin Ekonomik Etkileri: Ekonometrik Bir Yaklaşım, TM- MOB Afet Sempozyumu, 5-7 Aralık, s. 423-432, Ankara.
Keyifli, N. (2021). OECD Ülkelerinde Doğal Afetlerin Bütçe Açıkları Üzerine Etkisi: Dinamik Panel Veri Analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 43, 303-318. https://doi.org/10.30794/pausbed.829833
Kim, C. (2011). The Effects of Natural Disasters on Long – Run Economic Growth, Michigan Kournal of Business, 4(1): s. 11- 49.
Kim, C. K. (2010). ‘’The Effects of Naturel Disasters on Long-Run Economic Growth’’, The Michigan Journal of Business, 41: s. 15-49.
Laçiner, V., Yavuz, Ö. (2013). ’Van Depremi Örneğinde Afetler Sonrası Yapılan Yardımlar ve Hukuki Çerçevesi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9): s. 114-135.
Lazzaroni, S. ve Bergejik, P. V. (2013). Naturel Disasters Impact, Factors of Resilience and Development: A meta-analysis of the Macroeconomic Literature, ISS Working Paper General Series 554, The Hague: International Institute of Social Studies of the Erasmus University Rotterdam (ISS).
Qureshi, K., Gebbie, K. M. (2002). Emergency and Disaster Preparedness. Am J Nurs, 102(1), 46-51.
Şahin İ., Yavuz, Ö. (2014). Afetlerin Ekonomik Etkilerinin Analizi. 12. Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi, 303, Kazan/Tataristan.
TMMOB(2012). Türkiye’de Deprem Gerçeği ve TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın Önerileri Oda Raporu. TMMOB Yayınları.
Toya, H. Skidmore, M. (2007). Economic Development and the Impacts of Naturel Disasters, Economics Letters, 94: s. 20-25.
UNDHA. (1992). Internationally Agreed Glossary of Basic Terms Related to Disaster Management,. Geneva: United Nations Pup.
URL 1, https://www.oecd-ilibrary.org/economics/large-scale-disasters/the-1999-marmara-earthquakes-in-turkey_9789264020207-4 (Son Erişim: 02.12.2021)
Vermeiren, J. C. (1989). Natural Disasters: Linking Economics and The Environment With A Vengeance. Conferance On Economics and The Environment. http://cidbimena.desastres.hn/docum/crid/Abril-Mayo2005/CD2/pdf/eng/doc1610/doc161
Yavuz, Ö., Laçiner, V. (2012). Afetler Sonrası Yapılan Sosyal Yardımlar: Van Depremi Örneği. 14. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Kongresi Bildiriler Kitabı, 25-27 Mayıs 2012, s. 205-245, İstanbul.