Afet Durumlarında Beslenme Hizmetleri

İnsanların fiziksel, ruhsal ve ekonomik yönden olumsuz etkilenmesine, normal yaşam düzenlerinin bozulmasına ve birçok can ve mal kaybının gerçekleşmesine neden olan doğa veya insan kaynaklı olaylara afet adı verilmektedir. Afetlerde bireylerin yaşadığı olumsuzlukların azaltılabilmesi için bireylerin ihtiyaçlarının karşılanması gerekmektedir. Karşılanması gereken ihtiyaçlardan birisi de temel bir gereksinim olan beslenme ihtiyacıdır. Beslenme ihtiyacı karşılanırken afet durumunun yarattığı koşullar ve kişilerin fizyolojik özellikleri göz önüne alınmalıdır. Afet durumlarında beslenmenin amacı, afetten etkilenen bireylerin yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmelerini ve normal yaşantılarındaki beslenme düzenlerine olabildiğince çabuk geri dönebilmelerini sağlamaktır. Afet durumlarında diğer kişilerden çok daha fazla etkilenen hassas grupların beslenmesine öncelik verilmeli, yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmelerinin sağlanması gerekmektedir. Afetlerde, beslenme hizmetlerinin sağlanması ile yaşanabilecek olumsuzlukların en aza indirgenmesi ve beslenme kaynaklı sorunların giderilmesi oldukça önemlidir. Bu derleme makalede afet durumlarında beslenme hizmetlerinin nasıl olması gerektiği ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Afet, Beslenme, Sağlık, Beslenme Hizmetleri

Nutrition Services in Disaster Situations

Situations that cause people to be adversely affected physically, mentally, and economically, disrupt their normal lifestyles and cause a lot of loss of life and property are called disasters. In order to reduce the negativities experienced by individuals in disasters, individual needs must be ensured. One of these needs is the need for nutrition, which is a basic need. While providing the nutritional needs, the conditions created by the disaster situation and the physiological properties of the people should be taken into consideration. The purpose of nutrition in disaster situations is to ensure that disaster victims have enough, balanced, and healthy nutrition and can return to their normal eating habits as quickly as possible. In disaster situations, the nutrition of delicate groups, who are affected more than others, should be given priority and enough, balanced and healthy nutrition should be provided. In disasters, it is very important to minimize the negativities that can be experienced by providing nutritional services and to eliminate the problems caused by nutrition. In this review article, how nutritional services should be in disaster situations is discussed.

Keywords:

Disaster, Nutrition, Health, Nutrition Services,

PDF

___

Adeoya, A. A., Sasaki, H., Fuda, M., Okamoto, T., Egawa, S. (2022). Child Nutrition in Disaster: A Scoping Review, The Tohoku Journal of Experimental Medicine, 256 (2), 103-118.
Aycan, S., Toprak, İ., Yüksel, B., Özer, H., Çakır, B. (2002). Afet Durumlarında Beslenme Hizmetleri. Ankara: Sağlık Bakanlığı.
Aydemir, A. (2021). Afet Yönetim Sisteminin İncelenmesinde Gönüllülük Hizmetleri ve Bazı Sivil Toplum Kuruluşları. Afet ve Risk Dergisi, 4 (2), 387-394. DOI: 10.35341/afet.986933
Bilici, S., Uyar, F., Beyhan, Y., Sağlam, F. (2012). Besin Güvenliği. Yenimahalle, Ankara: Sağlık Bakanlığı
Çakır, Ö., ve Atalay, G. (2020). Afetlerde özel gereksinimli grup olarak yaşlılar. Dirençlilik Dergisi, 4(1), 169-186. DOI: 10.32569/resilience.630540
Çakmak, H., Ocaktan, M. E., & Akdur, R. (2018). Doğal Afetler, Eşitsizlikler ve Sağlık Sonuçları. Eşitsizlikler ve Sağlık Sonuçları (Akın A, Editör), Türkiye Klinikleri, Ankara, 88-94.
Coşkun, D., Büyüksaraç, A. (2021). Afetlerde Acil Yardım Planlaması. Paramedik ve Acil Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2 (2), 68-83. DOI: 10.54862/pashid.927089
Doğru, S., Ede, G. (2020). Planning Food and Nutrition Support in Disaster Situations. Current Perspectives on Health Sciences, 1 (1), 25-34.
Ekşi, A. (2016). Afetlerden sonra ortaya çıkabilecek çevresel risklerin yönetimi. Hastane Öncesi Dergisi, 1 (2), 15-25.
Erdem, G., Kaya, A. A. (2018). 1. Uluslararası Afet Yönetim Kongresi Kongre Kitabı. Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi.
Erkmen, O. (2010). Gıda kaynaklı tehlikeler ve güvenli gıda üretimi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 53(3), 220-235.
Ersin, M. ve Beyhan, Y. (2015). Toplu beslenme sistemlerinde hijyen sanitasyonu sağlama önerileri. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 2(8), 19-26.
Etiler, N. (2012), Afetlerde Sık Karşılaşılan Sorunlar, M. Karaböcüoğlu vd. içinde, Çocuk Acil Tıp Kitabı, İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevleri
Gögen, S. (2004). Afetler ve afete müdahelede asgarı sağlık standartları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 3 (12), 296-306.
Gözübüyük, A. A., Duras, E., Dağ, H., Arıca, V. (2015). Olağan üstü durumlarda çocuk sağlığı. Klinik ve Deneysel Araştırmalar Dergisi, 6(3), 324-330. DOI: 10.5799/ahinjs.01.2015.03.0544
Güler, Ç., Çobanoğlu, Z. (1997). Afetlerde Çevre Sağlığı Önlemleri. Ankara: Sağlık Bakanlığı.
Günaydın, M., Öztürk, R., Ulusoy, S., Güntekin, Meral (Ed.). (2007). 5. Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi Kongre Kitabı. İstanbul: Dezenfeksiyon Antisepsi Sterilizasyon Derneği.
Karabulut, D., & Bekler, T. (2019). Doğal afetlerin çocuklar ve ergenler üzerindeki etkileri. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5(2), 368-376. DOI: 10.21324/dacd.500356
Kırıkkaya, E. B., ve Gerdan, S. (2018). Engelli ve engelli adayı bireylerin bir afet anında nasıl davranacaklarına ilişkin görüşleri. Dirençlilik Dergisi, 2(2), 123-129. DOI: 10.32569/resilience.477814
Marshall, A.I.; Lasco, G.; Phaiyarom, M.; Pangkariya, N.; Leuangvilay, P.; Sinam, P.; Suphanchaimat, R.; Julchoo, S.; Kunpeuk, W.; Zhang, Y. (2021). Evidence on Child Nutrition Recommendations and Challenges in Crisis Settings: A Scoping Review. Int. J. Environ. Res. Public Health, 18, 6637. https:// doi.org/10.3390/ijerph18126637
Öztürk, İ., Koçak, Ç. (2017). Türk Kızılayı Afetlerde Beslenme Kılavuzu. Ankara: Türk Kızılayı.
Pekcan, A. G., Şanlıer, N., Baş, M. (2016). Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2015. Ankara: Sağlık Bakanlığı
Singh, Z. (2020). Disaster: ımplications, mitigation and preparedness, Indian J Public Health, 64, 1-3.
Şimşek, P., Gündüz, A. (2021). Türkiye’de Afet Hemşireliği . Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 47 (3), 469-476. DOI: 10.32708/uutfd.981301
Ünal, R. N. (2015). Hipertansiyonun Önlenmesi ve Tedavisinde Beslenme: Güncel Yaklaşımlar. Beslenme ve Diyet Dergisi, 43(1), 78-86.
World Health Organization, United Nations High Commissioner for Refugees, United Nations Children's Fund, World Food Programme. (2004). Food and nutrition needs in emergencies. Erişim adresi https://www.who.int/publications/i/item/food-and-nutrition-needs-in-emergencies