Hilal CANASLAN, Özcan ERDOĞAN, Bahadir TASLİDERE

Kamu, Özel ve Üniversite Hastanelerinde Hastane Afet ve Acil Durum Planları Uygulayıcı Eğitimlerinin Değerlendirilmesi

Bu çalışmanın amacı, İstanbul’da düzenlenen “Hastane Afet ve Acil Durum Planları (HAP) Uygulayıcı Eğitimleri”nin, kamu, özel ve üniversite hastaneleri çalışanlarının hastane afet ve acil durum planları konusunda bilgi düzeyine etkisini araştırmaktır. Afet Sağlık Hizmetleri Birimi tarafından 61 kamu hastanesi, 162 özel hastane ve 22 üniversite hastanesi çalışanlarına üç yıllık süreç içerisinde verilen HAP uygulayıcı eğitimine ait veriler incelendi. 1066 Kamu, Özel ve Üniversite Hastaneleri Çalışanlarının dosya ve arşiv kayıtları retrospektif olarak incelendi. Çalışmada sonuç olarak ön test puanı medyanı sırasıyla, 70 iken, eğitim verildikten sonra son test puanlarına bakıldığında ortalama 80 puana çıktı. Özel ve Üniversite hastaneleri katılımcılarının, kamu katılımcılarına oranla bilgi düzeyinde anlamlı farklılık mevcuttur. Komisyon üyesi olanlarda, olmayanlara oranla bilgi düzeyinde anlamlı farklılık mevcuttur. Hastane afet ve acil durumu planı hazırlığından sorumlu personelin HAP Uygulayıcı Eğitimi alması, hastane çalışanlarının tamamının ise HAP ve afet konusunda farkındalık ve hizmet içi eğitimler alması önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Afet, Acil, Eğitim, HAP

The Evaluation of Hospital Disaster and Emergency Plans Practitioner Trainings of the Staff in Public, Private and University Hospitals

The purpose of this study is to research the effect of Istanbul based “Hospital Disaster and Emergency Plans (HAP) Practitioner Trainings” on the level of knowledge of public, private and university hospital employees about hospital disaster and emergency plans. The data of the HAP practitioner training given to the employees of 61 public hospitals, 162 private hospitals and 22 university hospitals by the Disaster Health Services Unit over a three-year period were analyzed. File and archive records of 1066 Public, Private and University Hospitals Employees were reviewed retrospectively. As a result of the study, while the median pre-test score was 70, respectively, after the training was given, the average of the post-test scores increased to 80 points. There is a significant difference in the level of knowledge of private and university hospital participants compared to public participants. (P<0.001). There is a significant difference in knowledge level among those who are members of the commission compared to those who are not. (P <0.001). It is important that the personnel responsible for the preparation of the hospital disaster and emergency plan receive HAP Practitioner Training, and all hospital personnel receive awareness and in-service training on HAP and disaster.

Keywords:

Disaster, Emergency, Education, HAP,

PDF

___

Adaş G., Turgut N., Akçakaya A., (2012). Büyük Afetlerde Sağlık Hizmetlerinin Planlanması Organizasyonu ve Triaj, Okmeydanı Tıp Dergisi, 28(2). 124-134. DOI: 10.5222/otd.supp2.2012.124
Bostan S., Yıldız E. (2018). Kamu ve Özel İşletmelerın Acıl Durum Planlarının İncelenmesı Üzerine Bir Araştırma. "İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 20(4): 19-38. DOI: 10.4026/isguc.503896
Canatan, H. (2020). Afetlerde sürdürülebilir sağlık hizmetleri için güvenli hastane kavramının önemi üzerine bir araştırma. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 7(1): 55-60. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/sagakaderg/issue/53278/670695
Canatan, H., Erdoğan, A., Yılmaz, S. (2015). “Hastane Afet Planlarının Önemi üzerine Literatür Taraması ve İstanbul ilinde Bir Devlet Hastanesinde Gerçekleştirilen Deprem-Yangın-KBRN Tahliye Tatbikatı”. Health Care. 2(4): 190-193. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/sagakaderg/issue/46743/586317
Enes, S. (2019). Hastane Afet ve Acil Durum Planlarının Eğitim ve Tatbikatlarla Uygulanabilirliğinin Belirlenmesi, Antalya İli Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Gümüşhane Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Gümüşhane. https://hdl.handle.net/ 20.500.12440/2394
Işık Ö., Aydınlıoğlu H.B., Koç S., Gündoğdu O., Korkmaz G., & Ay A., (2012). Afet yönetimi ve afet odaklı sağlık hizmetleri, Okmeydanı Tıp Dergisi. 28(2): 82-123. DOI: 10.5222/otd.supp2.2012.082
Kadıoğlu, M. (2008). Modern, Bütünleşik Afet Yönetimin Temel İlkeleri; Kadıoğlu, M. ve Özdamar, E., (editörler), “Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri’, JICA Türkiye Ofisi Yayınları No: 2, Ankara, s. 1-34
Memiş, L. & Babaoğlu, C. (2020). Acil durum ve afet yönetiminde süreç yaklaşımı ve teknoloji. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 776-791. DOI: 10.25287/ohuiibf.731103
Özmen, B., Gerdan, S., & Ergünay, O. (2015). Okullar için afet ve acil durum yönetimi planları.
Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırmalar Dergisi, 37-52. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ejoir/issue/5379/72996
Özmen, P., Türk, Y.Z., Çetin, M. (2013). Afetlerde güvenli hastaneler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2: 4, 547-561. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumussagbil/issue/7502/98901
Öztürk, R., Cesur, S., Şimşek, E.M., Şen, S., Sanal, L. (2018). Yoğun bakım ünitesinde çalışan sağlık personellerinin enfeksiyon kontrol önlemleri hakkındaki bilgi düzeyinin değerlendirilmesi. Ortadoğu Tıp Dergisi. 10 (3): 289-296. DOI: 10.21601/ortadogutipdergisi.333462
Şahin, Y., Lamba, M., & Öztop, S. (2018). Üniversite öğrencilerinin afet bilinci ve afete hazırlık düzeylerinin belirlenmesi. Medeniyet Araştırmaları Dergisi. 3(6): 149-159
Şahin Ş., Üçgül İ., 2019. Türkiye’de Afet Yönetimi ve İş Sağlığı Güvenliği, Afet ve Risk Dergisi 2(1): 43-63. DOI: 10.35341/afet.498594
Şen, G. ve Ersoy, G. (2017). Hastane afet ekibinin afete hazırlık konusundaki bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 6(4): 122-130. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumussagbil/issue/32215/366190
Tekeli Yeşil, S. (2018). General approaches in health disaster and emergency planning and existing health plans in Turkey. Turkish Journal of Public Health, 15 (3), 233-244. DOI: 10.20518/tjph.375372
Yurdakul, A., Piroğlu, F., Nilgün, O. (2013). “Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi Mevcut Afet Planı Çerçevesinde, Çalışanların Afete Hazırlığının Değerlendirilmesi”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 1(2): 75-85.
Yüksel, A. (2018). İş Sağlığı ve Güvenliğinde Hastane Afet Planlarının Yeri ve Önemi, Journal of Health Services and Education. 2(1): 25-32. DOI: 10.26567/JOHSE.2018142109
URL-1 (2020). Hastane Afet ve Acil durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzu. Sağlık bakanlığı tarihi: October 19, 2020, https://acilafet.saglik.gov.tr/Eklenti/40879/0/haphazirlamaklavuzusurum214062021pdf.pdf [Erişim 12 Temmuz 2018]
URL- 2 (2013), Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği, Resmî Gazete tarihi: 18.12.2013, Resmî Gazete Sayısı: 28855, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/12/20131218-13-1.pdf, [Erişim 12 Temmuz 2018]