Oryantalizm Paradigması ve Oryantalist Söylemin Batı Medyasındaki Yansımaları

Batı’nın tarih boyunca Doğu’ya duyduğu merak ve ilgi, öncelikle onu tanımak istemesine, daha sonra onu tanımlayıp kurgulamasına ve Doğu imajı karşısında kendi kimliğini tanımlamasına neden olmuştur. Edward Said’in 1978’de ilk kez yayınlanan “Şarkiyatçılık” adlı kitabı, Avrupa’nın Doğu üzerindeki emperyalist politikalarının Oryantalist yazım geleneğiyle beraber nasıl siyasal ve ideolojik düzlemde temellendiğini, Doğu üzerinde üstünlük kurma ve onu egemenliği altında tutma gayesinin bu söylem ile beraber nasıl üretildiğini ortaya koyması bakımından önemlidir. Bu çalışmada, ilk olarak Oryantalizm paradigması üzerine yapılmış kavramsal tartışmalar değerlendirilecek, Filistin asıllı Amerikalı bir Hıristiyan olan Edward Said’in Oryantalizm kitabı ve ona gelen eleştiriler analiz edilecektir. Batı, kendi kültürünü ve fikirlerini dünyaya empoze ederken birçok yöntem kullanmaktadır. Bunlardan biri de sinemadır. Bu çerçevede çalışmanın amacı, geçmişte ve günümüzde bu geleneğin sürdürülmesi açısından önemli olan Batı yapımı dizi ve filmlerde aşağı bir kültür olarak yansıtılan Doğulu imajı ile İslam karşıtlığının incelenmesi ve tekil bir Doğu/lu tanımlamasının yanlışlığının vurgulanmasıdır.

Anahtar Kelimeler:

Doğu, Batı, Şarkiyatçılık, İslam, Medya

Orientalism Paradigm and The Reflections of Orientalist Discourse in Western Media

PDF

___

AWAN, M. S. (2010). Global Terror and the Rise of Xenophobia/Islamophobia: An Analysis of American Cultural Production since September 11. Islamic Studies, 49(4), 521-237.
BİLGENOĞLU, A. (2018). Uzlaşma mı Çatışma mı? Küresel Barışa bir Tehdit Olarak İslamofobi ve Temel Kaynakları. Yeni Fikir, 8(20), 35-50.
BULUT, Y. (2002). Oryantalizmin Tarihsel Gelişimi Üzerine Bazı Değerlendirmeler. Marife, 2(3), 13-38.
BURTON, F. R. (1964). Personal Narrative of a Pilgrimage to al-Madinah and Meccah I, Burton, I. (Ed.), London: The Meccan Press.
DERRIDA, J. ve MARDİN, Ş. (2016). İslam ve Batı Üzerine Bir Konuşma. (Çev: Sümeyye Kavuncu).İstanbul: Timaş Yayınları.
EKİNCİ, B. T. (2014). Argo Filmi Bağlamında Hollywood Sinemasında Söylem ve Yeni Oryantalizm. Atatürk İletişim Dergisi. 0(6), 51-66.
ERKAN, H. (2009). Hollywood Sinemasında Oryantalizm. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
ERSÖZ, E. USLU, A. D. (2012). Doğu Batı Karşılaşmasında Çatışma, Karmaşa ve Muhtemel Bir Uzlaşma. T.E.D. Dergi, 0(7), 67-86.
ESPASITO, J. L. ve KALIN, İ. (2011). Islamophobia: The Challenge of Pluralism in the 21st Century, New York: Oxford University Press.
WILDERS, G. ve PIMPERNEL, S. (Yapımcı), WILDERS, G. ve PIMPERNEL, S. (Senarist), PIMPERNEL, S. (Yönetmen). (2008). Fitne. [Belgesel/Kısa Film]. Hollanda.
GÖKMEN, H. (2018). Hollandalı Politikacı Geert Wilders’ın “Fitna” Filmi Çerçevesinde Bir Algı ve İmaj Olarak İslamofobi. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 84-98.
KABBANİ, R. (1993). Avrupa’nın Doğu İmajı. (Çev: Serpil Tuncer). Ankara: Bağlam Yayınları.
KEMAL, N. (1988). Renan Müdafaanamesi. İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
KEYMAN, F., MUTMAN, M. ve YEĞENOĞLU, M. (1996). Oryantalizm, Hegemonya ve Kültürel Fark. İstanbul: İletişim Yayınları.
LACAN, J. (2013). Psikanalizin Dört Temel Kavramı. (Çev: Nilüfer Erdem). İstanbul: Metis Yayınları.
LANE, E. W. (1908). The Manners and Customs of the Modern Egyptians, London: J.M. Dent & Sons Ltd.
BENDER, J. vd. (Yapımcı), LINDELOF, D. vd. (Senarist), ROTH, B. ve LINDELOF D. (Yönetmen). (2004). Lost. [Dizi]. ABD.
MARDİN, Ş. (2002). Oryantalizm’in Hasıraltı Ettikleri. Doğu Batı, 5(20), 111-117.
CLOONEY, G. (Yapımcı), TERRIO, C. (Senarist), AFFLECK, B. vd., (Yönetmen). (2012). Operasyon: Argo. [Film]. ABD.
ÖÇAL, Ş. (2014). Bernard Lewis’in Ortadoğu/Türkiye Çalışmaları Hakkında Bir Değerlendirme. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü I. Uluslararası Sempozyumu, https://www.academia.edu/9909093/Bernard_Lewis_ve_Ortado%C4%9Fu_T%C3%BCrkiye_%C3%87al%C4%B1%C5%9Fmalar%C4%B1_Hakk%C4%B1nda_Bir_De%C4%9Ferlendirme, Erişim Tarihi: 01.03.2021.
SAİD, E. (1998). Oryantalizm: Sömürgeciliğin Keşif Kolu. (Çev: Nezih Uzel). İstanbul: İrfan Yayıncılık.
SAİD, E. (2007). Medyada İslam. (Çev: Aysun Babacan). İstanbul: Metis Yayınları.
SAİD, E. (2013). Şarkiyatçılık: Batı’nın Şark Anlayışları. (Çev: Berna Ülner). İstanbul: Metis Yayınları.
GROENING, M. ve BROOKS, J. L. (Yapımcı), SWARTZWELDER, J. vd., (Senarist), SILVERMAN, D. (Yönetmen). (1989). Simpsons. [Animasyon]. ABD.
TURNER, B. S. (2002). Oryantalizm, Postmodernizm ve Globalizm. (Çev: İbrahim Kaplıkaya). İstanbul: Anka Yayınları.
TÜRKBAĞ, A. U. (2002). Şark’a Dair: Miladin 24. Yılında Şarkiyatçılık. Doğu Batı, 5(20), 199-209.
YAVUZ, H. (2002). Oryantalizm Üzerine Bir Giriş Denemesi. Marife, 2(2), 53-63.