TARİHTEN MODERN DÜZENE YANSIYAN POLİTİK BİR ELEŞTİRİ: “EŞEĞİN GÖLGESİ”

Milattan sonra 120’li yıllarda yaşamış olan Lucianus, fikirleri ve toplumsal düzene getirdiği eleştirileri ile yönlendirici bir kişiliğe sahiptir. Eserlerini bu doğrultuda veren Lucianus, sadece yaşadığı dönemi değil kendinden sonraki dönemleri de şekillendiren ve etkileyen bir düşünürdür. Bu etkileşimi yaşayanlardan biri de Haldun Taner’dir. Türk edebiyatında tiyatroları, hikâyeleri ve diğer türlerde verdiği eserlerle topluma yön veren Haldun Taner, geleneksel yapıdan hareketle modern düzende görülen aksaklıkları belirginleştiren bir düşünür ve aynı zamanda bir düşündürücüdür. Bu çalışmada Haldun Taner’in, Samsatlı Lucianus’un bir masalından hareketle oluşturduğu “Eşeğin Gölgesi” adlı tiyatrosunu, toplumsal açıdan incelemeye ve anlatım teknikleri ve yapı bakımından irdelemeye çalıştık.

Anahtar Kelimeler:

Lucianus, Haldun Taner, Eşeğin Gölgesi, tiyatro, eleştiri.

A POLITICAL CRITICISM REFLECTING FROM THE HISTORY TO MODERN LEVEL: “SHADE OF DONKEY”

Lived during 120’s a.d., Lucianus has a leading personality with his notions and his criticism for social order. Presenting works through this doctrine, he is a philosopher that shapes and affects not only his era but also the other eras after him. One of the people who experience this interaction is Haldun Taner. Leading the society with his works such as theatre plays, stories and other kinds of works in Turkish literature, he is both a philosopher that makes the flaws in the modern level clear and a thought-provoking at the same time. In this work we try to analyse the theatre play of Haldun Taner, “Shade of Donkey”, which he brings out from the point of a story of Lucianus from Samsat socially and to probe it in terms of techniques for expression and structure.

Keywords:

Lucianus, Haldun Taner, Shade of Donkey, theatre, criticism.,

PDF

___

Taner, H. (1995). Eşeğin Gölgesi, Ankara: Bilgi Yayınevi.

Çetişli, İ. (2004). Metin Tahlillerine Giriş 2, Ankara: Akçağ Yayınları.

Yüksel, A. (1986). Haldun Taner Tiyatrosu, Ankara: Bilgi Yayınevi.

Çamurdan, E. (2006). Haldun Taner Seyir Defteri, Ankara: Bilgi Yayınevi.

Arıkan, Y. (1998). Uygulamalı Tiyatro Eğitimi, İstanbul: Arıkan Yayınları.

Sanat Konuşmaları (1954). Haldun Taner ile Karşı Karşıya, Türk Sanatı, 19 Ocak 1954, s.4.

Tekerek, N. (1993). Popüler Halk Tiyatrosu Geleneğimizden Çağdaş Oyunlarımıza Yansımalar, Ankara:

Kültür Bakanlığı Yayınları. Çevik, M. (2008). “Lucianus Kimdir?”, Samsatlı Lucianus Sempozyumu, 17-19 Ekim, s.X-XII, Adıyaman.

Selçuk, B. (2008). “Samsatlı Lucianus’a Göre Edebi Metin ve Tarihi Metin”, Samsatlı Lucianus

Sempozyumu, 17-19 Ekim, s.77-87, Adıyaman.