HALDUN TANER’İN “ŞEYTAN TÜYÜ” ADLI HİKÂYESİ VE MEKTUP TARZI

Haldun Taner, “Şeytan Tüyü” hikâyesinde Almanya’ya işçi olarak giden gurbetçilerin hayatını ele almıştır. Hikâye, Almanya’ya daha önce giden ve hayat tecrübesi daha fazla olan Ökkeş Topalmusagil’in amcaoğlu Hidayet Ağa’ya yazdığı mektuptan oluşmaktadır. Ökkeş Topalmusagil, Alman vatandaşların yabancı işçilere kötü davranıp insan yerine koymamasına karşılık ayı postu giyerek geçimini sağlayan ve insanlarla iyi anlaşan bir tiptir. Mektubunda, Almanya’daki zor yaşam şartlarından bunalmış amcaoğlu Hidayet Ağa’ya tecrübelerini aktarır ve Almanya’da hayata ayak uydurup geçimini sağlayan insan tiplerinden örnekler verir. Hikâyede, Ökkeş Topalmusagil’in gözlemlerinden yola çıkılarak işçi sorunun yanında iki kültür arasındaki farklılıklara ironi ve mizah unsurlarının önplana çıktığı bir anlatımla değinilmiştir. Bu çalışmamızda, Haldun Taner’in uyguladığı mektup tarzı, hikâyedeki ironi ve mizah unsurları, iki kültür arasındaki farklılıklar, mekân, zaman, dil ve anlatıcı üzerinde durulmuştur.

"Şeytan Tüyü" by Haldun Taner And Letter Style

In the story “Şeytan Tüyü”, Haldun Taner handled the lives of expatriates which has gone Germany as worker. Story is formed from the Ökkeş Topalmusagil’s letters to his cousin Hidayet Ağa who has gone to Germany before and had more experience . Despite the fact that German citizens abused foreign workers, Ökkeş Topalmusagil gets along with people and earns his life by wearing bear costume. He gives advices to his cousin Hasan Ağa who gets bored of life conditions in Germany,and he tells his experiences and gives examples from the lives of people who survives and earn their lives in Germany.In the story the writer told the differences between the cultures and the worker’s problems considering from the Ökkeş Topalmusagil’s observations.The writer used a ironic and humorous expression while telling the differences between the cultures and the conditions of workers.In this study we fastened on Haldun Taner’s letter type, ironic and humorous expressions in the story, differences between the cultures, time, place and the story teller.

___

Arslan, M. (2006). “Almanya’daki Türk İşçi Çocuklarının Eğitim Sorunları”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,

http://sbe.erciyes.edu.tr/dergi/sayi_21/14

%20%28233-245.%20syf.%29.pdf. Adresinden 15 Ekim 2011 tarihinde alınmıştır.

Güneri, C. (2008). Sanat Alanı Olarak Mizah: Sanat, Mizah, Karikatür İlişkisi ve Türkiye’den Üç Örnek. Yayınlanmamış Yüksek Lisans, Tezi İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimle Enstitüsü Resim Anabilim Dalı, Malatya.

Kefeli, E. (2002). Anlatım Tekniği Olarak Mektup. İstanbul: Kitabevi Yayınları.

Kierkegaard, S.(2009). İroni Kavramı. Ankara: İmge Kitabevi.

Miyasoğlu, M. (1988). Haldun Taner. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.

Narlı, M. (2009). Roman Ne Anlatır- Cumhuriyet Dönemi 1920-2000. Ankara: Akçağ Yayınları

Önertoy, O. (1984). Cumhuriyet Dönemi Türk Roman ve Öyküsü. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Pehlivan, M. (2009). Ömer Seyfettin’den Oğuz Atay’a Türk Öykücülüğünde İroni. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Balıkesir.

Taner, H. (2011). Yalıda Sabah. İstanbul: Bilgi Yayınevi.

Taşdelen, V. (2007). “İroni, Edebiyatta Paradoksun Biçimi: İroni- 1” Hece, 124: 53–66.

TDK, Büyük Türkçe Sözlük, http://tdkterim.gov.tr/bts/.

Tosun, N. (2007). “Öyküde İronik Anlatım, Edebiyatta Paradoksun Biçimi: İroni- 1” Hece, 124: 84- 91.

Tosun, N. (2011). “Haldun Taner Öykücülüğü: Bir Hayat Projesi Olarak Mutluluk” Türk Edebiyatı, 451: 10-13.

Yalçın, S. (1995). Haldun Taner’in Hikâyeleri ve Hikâyeciliği. Ankara: Bilgi Yayınevi.