Pisidia Antiokheia'sından Vali Valerius Diogenes'in Büyük Konstantin İçin Yeni Bir İthaf Yazıtı

Eine neue Widmungsinschrift des Statthalters Valerius Diogenes für Konstantin den Großen aus dem pisidischen Antiochia

Bu makalede, çok geniş sınırlara sahip eyaletlerin daha iyi yönetilmesi amacıyla bunların sı-nırlarının küçültülmesi kapsamında imparatorluğun doğu bölgesinin Augustus'u olan Galerius Valerius Maximianus tarafından dioecesis Asiana'ya bağlı ayrı bir eyalet olarak oluşturulan Pisidia'nın başkenti Antiokheia'dan Latince bir yazıt tanıtılmaktadır. 2011 yılı içerisinde kentte yürütülen kazılar sırasında ele geçen yazıt, mevcut verilere göre Pisidia Eyaleti'nin ilk ve en ta-nınmış valisi olduğu anlaşılan Valerius Diogenes'in imparatorluğun batı bölgesinin Augustus'u Flavius Valerius Constantinus için bir heykel adamasını içermektedir. Başkent Antiokheia'da Vali Valerius Diogenes zamanına ait çok sayıda diğer yazıtların aksine tam olarak ele geçen ya-zıt, imparatorluk genelinde Constantinus Magnus onuruna yapılan ithaflardan farklı bir formül taşımaktadır. Vali Valerius Diogenes'in Pisidia Eyaleti'nde görev yaptığı yıllar, Roma yönetimin-de iktidar mücadelesinin yaşandığı siyasi istikrarsızlık dönemine rastladığı için, batı bölgesinin Augustus'u Constantinus adına kentin önemli bir caddesi olan Cardo Maximus'ta heykel ithaf edilmesi, merkezi yönetimde değişen güç dengesine eyalet yöneticilerinin hemen ayak uydur-masına da iyi bir örnek teşkil etmektedir. Yazıt ayrıca, kentin hemen yanında burasının bir ma-hallesi olan Hisarardı'nda iki fragment halinde ele geçen ve Constantinus'a muhtemelen yine üzerinde bir heykel ithafını içeren sorunlu diğer bir yazıt için ek tamamlama yapılması gerekti-ğini ortaya koymaktadır.Yazıt somut bir tarih sunmamaktadır. Bununla birlikte Roma yönetimini paylaşan Constantinus Magnus, Valerius Licinianus Licinius ve Galerius Valerius Maximinus'un birbirle-rine karşı tutumları ve söz konusu zamandaki tarihsel süreç buna yönelik bir iz sunmaktadır. Buna bağlı olarak bu yazıt Pontica, Asiana ve Oriens dioecesis'lerinin Augustus'u Galerius Valerius Maximinus'un, diğer Augustus Valerius Licinianus Licinius tarafından mağlup edildiği ve Maximinus Daia'nın yaşamını kaybettiği tarihten sonraya yani 313 yılının ikinci yarısına ait olmalıdır. Bu nedenle yazıt, yönetimdeki diğer iki Augustus Constantinus Magnus ile Valerius Licinianus Licinius'tan farklı bir politika sergilediği için, Galerius Valerius Maximinus'un ölü-müyle Pisidia Eyaleti valisi Valerius Diogenes'in doğunun yeni Augustus'u Licinius tarafından görevinden hemen azledilmesi beklenmesine karşın kendisinin 313 yılı sonuna kadar görevin-de kaldığını da göstermektedir.

PDF

___

Barnes 1979 T. D. Barnes, "The Date of Vegetius", Phoenix 33/3, 1979, 254-257.
Barnes 1982 T. D. Barnes, The New Empire of Diocletian and Constantine (1982).
Bardill 2012 J. Bardill, Constantine, Divine Emperor of the Christian Age (2012).
Bassignano 1991M. S. Bassignano, "I Praefecti iure dicundo nell'Italia settentrionale", in: Epigrafia. Actes du colloque international d'épigraphie latine en mémoire de Attilio Degrassi pour le centenaire de sa naissance. Actes de colloque de Rome (27-28 mai 1988) (1991) 515-537.
Bruun 2007Ch. Bruun, "Ostienses and Ostians in Three Inscriptions from Rome's Port", Arctos 41, 2007, 9-20.
Calder 1920 W. M. Calder, "Studies in Early Christian Epigraphy", JRS 10, 1920, 42-59.
Chastagnol 1988A. Chastagnol, "Le formulaire de l'épigraphie latine officielle dans l'Antiquité tar-dive", in: La terza età dell'epigrafia. Colloquio AIEGL - Borghesi 86, Bologna 1985 (Epigrafia e Antichità, 9) Faenza 1988, 11-65.
Christol - Drew-Bear 1999 M. Christol - Th. Drew-Bear, "Antioche de Pisidie. Capitale provinciale et l'oeuvre de M. Valerius Diogenes", AntTard 7, 1999, 39-71.
Christol 2013 M. Christol, "L'oeuvre de Valerius Diogenes à Antioche de Pisidie: compléments au dossier épigraphique sur les interventions urbanistiques", ZPE 186, 2013, 279-287.
Eich - Eich 2012A. Eich - P. Eich, "Attius Cornelianus, v.p. praeses provinciae Pamfiliae (mit einer Appendix von Marc Waelkens)", Chiron 42, 2012, 109-130.
Garzetti 1975 A. Garzetti, "Epigrafia e storia di Brescia romana", in: Atti del Convegno internazio-nale per il XIX centenario della dedicazione del «Capitolium» e per il 150° anniver-sario della sua scoperta (Brescia 27-30 settembre 1973) (1975) I, 19-61.
Grünewald 1990Th. Grünewald, Constantinus Maximus Augustus: Herrschaftspropaganda in der zeitgenössischen Überlieferung, Historia 64 (1990).
Jones et al. A. H. M. Jones - J. R. Martindale - J. Morris, The Prosopography of the Later Roman Empire, Vol. I A. D. 260-395 (1975).
Kadıoğlu - Görkay 2007 M. Kadıoğlu - K. Görkay, "Yeni arkeolojik araştırmalar ışığında ?????????? ??? ????????: Ankyra", Anadolu/Anatolia 32, 2007, 21-148.
Kienast 1990 D. Kienast, Römische Kaisertabelle: Gründzüge einer römischen Kaiser-chronologie (1990).
Kuhoff 1986W. Kuhoff, "Review of Ricerche sul 'Defensor Civitatis' by Vincenzo Mannino", Gnomon 58, 1986, 421-424.
Levick 1967B. Levick, "Unpublished Inscriptions from Pisidian Antioch", AnatSt 17, 1967, 101-121.
Lewis 1982 N. Lewis, The Compulsory Public Services of Roman Egypt (1982).
Mann 1979 J. C. Mann, Power, Force and the Frontiers of the Empire, JRS 69, 1979, 175-183.
Marinucci 1988 A. Marinucci, "Ostia iscrizioni municipali inedite", MGR 13, 1988, 181-216.
Mitchell 1987S. Mitchell, "Imperial Building in the Eastern Roman Provinces", HSCph 91, 1987, 333-365.
Mitchell 1988S. Mitchell, "Maximinus and the Christians in A.D. 312: A New Latin Inscription", JRS 78, 1988, 105-124.
Mostert 1987 M. Mostert, The political theology of Abbo of Fleury: A study of the ideas about so-ciety and law of the tenth-century monastic reform movement (1987).
Ramsay 1911W. M. Ramsay, The First Christian Century: Notes on Dr. Moffatt's Introduction to the Literature of the New Testament (1911).
Ramsay 1924W. M. Ramsay, "Studies in the Roman Province Galatia. VI. - Some Inscriptions of Colonia Caesarea Antiochea", JRS 14, 1924, 172-205.
Ramsay 1928 W. M. Ramsay, "Anatolica Quaedam", JHS 48/1, 1928, 46-53.
Ramsay 1933W. M. Ramsay, "Review of Supplementum Epigraphicum Graecum Vol. VI", JHS 53/2, 1933, 313-318.
Ramsay 1941 W. M. Ramsay, The Social Basis of Roman Power in Asia Minor (1941).
Sterrett 1888 J. R. S. Sterrett, The Wolfe Expedition to Asia Minor (1888).
Şahin 2007 S. Şahin, "Die Bauinschrift auf dem Druckrohraquädukt von Delikkemer bei Patara", Ch. Schuler (hrs.), in: Griechische Epigraphik in Lykien. Eine Zwischenbilanz. Akten des internationalen Kolloquiums München, 24.-26, Februar 2005 (2007) 99-110.
Wienand 2012J. Wienand, Der Kaiser als Sieger. Metamorphosen triumphaler Herrschaft unter Constantin I. (2012).

ISSN: 1301-2746
Yayın Aralığı: Yıllık
Başlangıç: 1996
Yayıncı: Koç Üniversitesi AKMED (Suna & İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Merkezi)