Tıbbi Uygulama Hatalarında Hekim Sorumluluğu

Dünya Tabipleri Birliği’nin 1992 yılındaki Genel Kurulu’nda tıbbi uygulama hatalarını “hekimin tedavi sırasında standart uygulamayı yapmaması, beceri eksikliği veya hastaya tedavi vermemesi ile oluşan zarar” olarak tanımlamıştır. Hekimlere yönelik tıbbi uygulama hatası iddiaları son yıllarda ülkemizde de giderek artan oranlarda karşımıza çıkmaktadır. Son 10 yıl içinde konu çeşitli boyutlarda tartışılmaya başlanmıştır ve çözüm arayışları halen sürmektedir. Tıbbi uygulama hata iddiası ile açılan davalarda artış, yeni Türk Ceza Kanunu’nda ceza oranlarının artması, verilen cezaların paraya çevrilmemesi, ertelenmemesi, kimi zaman ise yüksek tazminat ile sonuçlanan davalar sonucunda hekimlerin de konuya duyarlılığı arttırmıştır. Çalışmada tıbbi uygulama hatalarının tanımı yapılarak, bununla ilgili kavramlar, en sık karşılaşılan hatalı uygulama alanları, hekimin yasalar karşısındaki sorumlulukları, hekimlere dava açılma yöntemleri, bilirkişilik ve hataların önlenmesine yönelik çözüm önerileri tartışılmıştır

Physician Liabilty In Medical Malpractice

During its General Assembly in 1992, World Medical Association defined medical malpractice as “lack of standard treatment, lack of skills by the physician or the loss incurred by not providing treatment”. Recently medical malpractice claims against physicians have been increasing in our country. In the last 10 years medical malpractice has been discussed in various aspects and efforts are being made to find a solution. Increased legal causes against medical doctors have contributed to awaraness of medical malpractice among them. This fact has caused an increase penalty rates in the new Turkish Penal Code. Furthermore, harsher punishments that cannot be converted to monetary fines and cases resulting in higher monetary compensation attracted attention. This study aims at defining medical malpractice and the related concepts. The most common medical malpractice cases, physicians legal responsibilities, litigation against physicians, expert opinion and solutions to prevent errors were also discussed

Keywords:

medical malpractice physician, liability,

PDF

___

Ertem G, Oksel E, Akbıyık A. Hatalı Tıbbi Uygulamalar (Malpraktis) ile İlgili Retrospektif Bir İnceleme. Dirim Tıp Gazetesi 2009; 84:1-10.

http://www.biyoetik.org.tr/files/TBD_Tibbi_Malpraktis_ve_Zorunlu_Mesleki_Sigorta_ Gorusu.pdf (erişim tarihi:5.07.2010).

Çetin G. Tıbbi Malpraktis. ‘Yeni Yasalar Çerçevesinde Hekimlerin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu, Tıbbi Malpraktis ve Adli Raporların Düzenlenmesi’ kitabı içinde Çetin G,Yorulmaz Ç Eds. İU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi, No:48, İstanbul, 2006;31-42.

Powers M, Harris N, Lockard-Mirams A. Clinical Negligence 3rd edition, Butterworths law, London, 2000.

Polat O.Tıbbi Uygulama Hataları, Seçkin yayınları, Ankara, 2005.6-Gore DC, Gregory SA. Historical Perspective on Medical Errors: Richard Cabot and the Institute of Medicine. J Am Coll Surg 2003;197: 609-11.

Pakiş I, Yaycı N, Karapirli M, Polat O. Ölümle sonuçlanan tıbbi uygulama hatalarına yaklaşımda adli otopsinin rolü. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2008; 28:30-9.

Kocatürk U. Açıklamalı Tıp Terimleri Sözlüğü. Dördüncü Basım, Ankara Üniversitesi Basımevi,170, 1989.

Aşçıoğlu Ç. Tıbbi Yardım ve El Atmalardan Doğan Sorumluluklar, Ankara, 1993.

Madea B, Preuss J. Medical malpractice as reflected by the forensic evaluation of 4450 autopsies. Forensic Sci Int 2009;10:58-66.

Entman SS, Glass CA, Hickson GB, Githens PB, Goldstein KW, et al. The Relationship between malpractice claims history and subsequent obstetric care. JAMA 1994; 270:1588-91.

Koç S, Yorulmaz C. Hekimin Yasal Sorumlulukları ‘Adli Tıp’ kitabı içinde Soysal Z. Çakalır C Eds. Cilt 1. İ. Ü. Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul 1999; 45-9.

Büken E, Ornek Büken N, Büken B. Obstetric and gynecologic malpractice in Turkey: incidence, impact, causes and prevention. J Clin Forensic Med 2004;11:233-47.

Değerli Ü. Genel Cerrahi-1. Acar Matbaacılık Tesisleri, İstanbul,1988; 455-460.

İnce H, İnce N, Özyıldırım BA, Safran N. Hatalı tıbbi uygulama ve korunma yolları. İst Tıp Fak Derg 2005;68: 123-7.

http://www.ttb.org.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=552&Itemid=44 (erişim tarihi:15.07.2010)

Hickson GB, Clayton WE, Entman SS, Miller CS, Githens PP, Goldstein WK, et al. Obstetricians prior malpractice experience and patients satisfaction with care. JAMA 1994;272:1583-7.

Giray AÜ. Malpraktis Açısından Hekimlerin Karakteristikleri ve İşyeri Fiziksel Koşullarının Akciğer Tüberküloz Hastalığı Teşhisinde Kullanılan Muayene Protokolü Uygulama Yeterliliğine Etkisi: Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 1999.

Vincent C, Young M, Phillips A. Why Do People Sue Doctors? A Study of patients and relatives taking legal action. The Lancet 1994;343:1609-13.

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=33182 (erişim tarihi:15.07.2010).

http://www.kirklareli.saglik.gov.tr/aydinlatilmis_onam.htm (erişim tarihi:15.07.2010).

Özkara E, Hamit İH. Türkiye’de nöroşirürjiyenin yasal sorumlulukları ve medikolegal sorunları. Türk Nöroşirürji Dergisi 2003;13: 213-20.

Britton M. Diagnostic errors discovered at autopsy. Acta Med Scand 1974;196:203-10.

Hasta Hakları Yönetmeliği. Resmi Gazete No: 23420. Resmi Gazete Yayın Tarihi 01.08.1998.

Yorulmaz Ç. İstanbul Tabib Odası’na Yansıyan Hekim Hatası İddiası Bulunan Olguların Adli Tıp Açısından İrdelenmesi: Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul, 2005.

Gündoğmuş ÜN, Bilge Y, Kendi Ö, Hancı İH: Hekimlerin Yasal Sorumluluğunun Yüksek Sağlık Şurası Açısından İrdelenmesi. Adli Tıp Bülteni 1999; 2: 127-30.

http://www.biyoetik.org.tr/etkinlikler/bultenler/19.pdf (erişim tarihi:10.08.2010).

http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5237.html (erişim tarihi:15.07.2010).

http://www.doktorsigortasi.com/379/malpraktisi-onlemenin-yolu-hekime-ceza-degil/ (erişim tarihi:10.08.2010).

Elmas İ, İnce H. Adli Tıp. Travma Resusitasyon Kitabı, Logos Yayıncılık, İstanbul, 2005; 140.

Erman B. Ceza Hukukunda Tıbbi Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu. Seçkin Yayıncılık, Ankara 2003; 145-148.

Çankaya H. Hekimlerin Hukuki ve Cezai Sorumluluğunun Temel Prensipleri ve Hekim Sorumluluğunda Kusurun Değerlendirilmesi, Uzmanlık Tezi, Adli Tıp Kurumu, İstanbul, 1992.

Gündoğmuş ÜN, Kurtaş Ö, Boz H, Biçer Ü, Çolak B. Kusur ve kusur oranlarının belirlenmesinde bilirkişilerin fonksiyonu. Adli Bilimler Dergisi 2002; 1: 63-6.

Hancı İH. Malpraktis: Tıbbi Girişimler Nedeniyle Hekimin Ceza ve Tazminat Sorumluluğu. I. Baskı, Seçkin yayıncılık, Ankara, 2002.

Battle R.M, Pathak D, Humble CG. Factors influencing discrepancies between premortem and postmortem diagnosis. JAMA 1987;258:339-44.

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=18941 (erişim tarihi:10.08.2010).

http://www.ttb.org.tr/index.php/ttb/to-yazismalar/1396-053-2009 (erişim tarihi: 10.08.2010).

http://www.idarehukuku.net/haber/Tam-Gun-Yasasi.html (erişim tarihi:14.09.2010)

http://blog.hukukokulu.com/5947-sayili-kanun.html (erişim tarihi:14.09.2010)

http://www.biyoetik.org.tr/makaleler/Malpraktis/ziynet_ozcelik.ppt (erişim tarihi: 10.08.2010).