OSMANLI BASIN TARİHİNDE BİR İLGİNÇ REKABET: HANIMLAR ÂLEMİ VE KADINLAR ÂLEMİ GAZETELERİ

1914 yılında İstanbul’da kısa aralıklarla yayın hayatına başlayan Hanımlar Âlemi (27 Mart 1330 – 24 Temmuz 1330) ve Kadınlar Âlemi (22 Mayıs 1330 -7 Temmuz 1330) gazeteleri isim ve konu /içerik benzerlikleri ile okuyucularına hitap eden iki rakip gazetedir. Nitekim, reklam gelirleri ve satışlarının gazetelerin ayakta kalmaları içinde önemli oluşu ve benzer okuyucu kitlelerine hitap etmeleri kısa sürede iki gazeteyi karşı karşıya getirecek ve ortaya ilginç bir tartışma/ mücadele tablosu ortaya çıkacaktır. Bu makale, gazetelerin kısa tanıtımının ardından dönemin basın kültürü ve edebi akımı üzerinden ilgili süreci somutlaştırmaya çalışmıştır. Böylelikle I. Dünya Savaşı öncesi Osmanlı basın ve kültür dünyasına ilişkin bir boyutun görünür kılınmasına katkıda bulunulması hedeflenmiştir.

An Interesting Competition in the History of the Ottoman Press: Hanımlar Âlemi and Kadınlar Âlemi Newspapers

Hanımlar Âlemi ( April 9 1914 – August 6 1914 ), Kadınlar Âlemi ( June 4 1914- July 30 1914) both newspapers/ journals, which started their publications within a short interval of each other in Istanbul. They were two rival newspapers that were both trying to attract the same readers, both dealing in similar topics and subject matter. Because of the potential revenue that could be gained from advertising and sales and the importance of this revenue for the survival of the newspaper, it would soon bring the two newspapers into direct competition with each other. This article, after giving a brief introduction to each of the newspapers, has tried to be embodied this respective process by the literary movement and the press culture of the period. Thus it aims to contribute to the understanding of the dimensions related to the 1914’s Ottoman press world.

___

  • 1- Akagündüz, Ü. (2013), Kadın ve Kadınlığa Dair II. Meşrutiyet Dönemi Dergilerinden Yansımalar (1908-1918), Cyprus İnternational University Folklor/Edebiyat: 19(73) s. 63-80.
  • 2- Apaydın, M. (2001), Türk Hiciv Edebiyatında Ziya Paşa, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı.
  • 3- Cole, J. Symes, C. (2013), Western Civilizations Their History &Their Culture, New York. London: W.W. Norton& Company,Inc.
  • 4- Çakır, S. ( 2016), Osmanlı Kadın Hareketi, İstanbul: Metis Yayınları.
  • 5- Duman, H. (1987), Eski Harfli Türkçe Süreli Yayınlar Toplu Katoloğu, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Kütüphane Başkanlığı Yayınları.
  • 6- Gök, K. (2017) Romantizm ve Romantizm Akımının Fotoğraf Sanatına Etkisi, Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2, s.41-72.
  • 7- İlyasoğlu, A. İnsel, D. Kadın Dergilerinin Evrimi, Türkiye’de Dergiler Ansiklopediler (1849-1854), Gelişim Yayınları, İstanbul, 1984: 163- 184.
  • 8- Karal, E.Z. (1999), Osmanlı Tarihi, 9, Ankara: TTK.
  • 9-Karay, R. H. ( 2002), Üç Nesil Üç Hayat, İstanbul: İnkılap Yayınevi, İstanbul.
  • 10-Kurnaz,Ş. (2015) Yenileşme Sürecinde Türk Kadını 1839-1923, İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • 11-Kutkan, Ö. (2007) , Kadınlar Âlemi Dergisi (1914) ve Osmanlı İmparatorluğu’nda Kadınlık Halleri, Kebikeç, XXIV, s. 247-272.
  • 12- Maurıce, G. J (1897), The Literary Movement in France During the Nineteenth Century, New York, London: G.P. Putnam’s sons.
  • 13- Okay, M. O. ( 2001), Hiciv, İslâm Ansiklopedisi, 17, s. 447.
  • 14-Ongun, C. S. (1947), Sanat Sistemleri ve Ahmet Haşim’in Sembolizmi, İstanbul: Tefeyyüz Kitapevi.
  • 15-Özbay, S. ( 2014), Hanımlar Âlemi Gazetesi’nin İnceleme, Tasnif ve Değerlendirmesi (1914/1918) Yüksek Lisans Tezi, Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • 16- Şentürk, E. Y. (2019), Yeni Harflerle Hanımlar Âlemi, İstanbul: Libra.
  • 17- Ülken, Z. Ü. (1992), Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, İstanbul: Ülken Yayınları, s. 99-100.
  • 18-Hanımlar Âlemi Gazetesi (1914) (I, II, III, V, IV, IX, XIV, XVI, XVIII ).
  • 19- Osmanlı Kadınlar Âlemi Gazetesi (1914) (I, II, IV, V, IX) .