ARK ROYAL ‘‘İNGİLİZ DENİZ HAKİMİYETİNİ SİMGELEYEN İSİM

16.yüzyılda açık denizler için Avrupa ülkeleri arasında üstünlük kurma mücadelesi vardır. Bu üstünlük kurma mücadelesinde İspanya öndedir. 1588 yılında bu mücadele çerçevesinde İngiltere Ark Royal Savaş gemisi öncülüğünde İspanya’yı mağlup etmiş ve açık denizlerde üstünlüğü ele geçirmiştir. 1636 yılına gelindiğinde Ark Royal İngiltere’nin Medway Nehri’nde batmıştır. Bu batıştan 278 yıl sonra 1914 yılında dünya tarihinin bilinen ilk uçak gemisine Ark Royal ismini vererek, Ark Royal’in tarih sahnesine geri dönmesini sağlamıştır. Ark Royal’in geri dönüşüyle beraber ilk görevlendirilme yeri, şubat ayı itibariyle, Çanakkale olmuştur. Mayıs ayından itibaren ise Ark Royal Çanakkale bölgesinden çekilmeye başlamıştır. Görev alanı sadece Çanakkale ile sınırlı kalmayan Ark Royal uçak gemisi, 1923 yılına kadar İngiltere’ye hizmet etmiştir Bu tarihten sonra uçak gemilerinin en üst modellerine İngiltere bu ismi vererek, Ark Royal ismini yaşatmaya çalışmıştır.Anahtar Kelimeler: Ark Royal, Uçak Gemisi, İngiltere, Donanma

ARK ROYAL ‘‘THE NAME SYMBOLIZING THE BRITISH MARITIME DOMINATION’’

There was a struggle between European countries to be superior for high seas during 16th century. Within the struggle for superiority, Spain is foremost. In 1588, within the frame of this struggle, England defeated Spain by the leadership of Ark Royal war ship and gained dominance over high seas. In 1636, Ark Royal sank in Medway River of England. In 1914, 278 years after the sinking, Ark Royal was enabled to return to the stage of history by naming the first airplane carrier known in the world history after Ark Royal. With the return of Ark Royal, as of February, its first field of assignment was Dardanelles. As of May, Ark Royal began to withdraw from Dardanelles. Ark Royal Airplane Carrier whose field of assignment was not limited to Dardanelles, served for England until 1923. After this date, England tried to carry on the name Ark Royal by naming the top of the line model airplane carriers after this name.Keywords: Ark Royal, Aircraft Carrier, England, Navy.

___

  • Arşiv Belgeleri
  • Hms Ark Royal Third Commission 1959 December- March 1961.
  • Hms Ark Royal, Fifth Commission 1964-1966.
  • Hms Ark Royal, The Last Commission 1976 to 1978.
  • The Voyages of H.M.S. Ark Royal Operations in the Eastern Mediterranean Reports H.M.S. Ark Royal From, February- March 1915.
  • Royal Naval Air Service, Dardanelles Operations Reports from H.M.S. Ark Royal, Series VII, February- May 1915.
  • Salt Lake Tribune Gazetesi, 28/02/1915.
  • Telif Eserler
  • Atabey, F. (2015), İtilaf kuvvetleri’nin Gelibolu Yarımadası’na Çıkarma Harekâtı (25 Nisan 1915), Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, (18), s. 249-270.
  • Blackman, R. V.B. (1955), The World’s Warships, London: Goldstone Rare Books.
  • Humble, R. (1976), Hitler’in Açıkdeniz Filosu, (Çev.:Tayfun Mater), İstanbul: Kastaş Yayınları.
  • Hatip, S. M. (2015), Birinci Dünya Harbi Çanakkale Savaşları’na Genel Bakış ve Az Bilinenler, Çanakkale Savaşı Denizde mi Kazanıldı?, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, (18), s.161-193.
  • Kurter, A. (2009), Türk Hava Kuvvetleri Tarihi, Cilt 2, Ankara: Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı.
  • Kennedy, P. (2002), Büyük Güçlerin Yükseliş ve Çöküşleri (16. Yüzyıldan Günümüze Ekonomik Değişim ve Askeri Çatışmalar), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Kırlı, E. (2019), Osmanlı Mülkünde İnşa Olunan İlk Zırhlı Vapur, OTAM, (46), s.231-260.
  • Ministry of Defence (2014), Recyling of Ex-HMS Ark Royal R07, Disposal Services Authority, England: DE&S.
  • Oran, S. (2013), Çanakkale Cephesinde Hava Harekâtı ve Safhaları, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Atatürk Yolu Dergisi, (51), s.653-678.
  • Özdemir, M.M. (2018), Denizcilikte Yelkenliden Buharlılara Geçiş Dönemindeki Tereddütler ve Tartışmalar, Tarih ve Günce, 1(3), s.111-124.
  • Palmer, M. A. (2012), Denizde Komuta, On Altıncı Yüzyıldan Günümüze Donanmada Komuta ve Kontrol, (Çev.: Erkan Bebek), İstanbul: Doruk Yayınları.
  • Richard, J. B. (1999), Britian’s Greatest Warship Hms Ark Royal IV, Perpatua: Sutton Publishing.
  • Tincey, J. ve Hook, R. (1996), The Armada Campaign 1588, London: Osprey Publishing.
  • Tekşüt, İ. Ökse, N. ve Sayın, B. (2012), Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale Cephesi (04 Haziran 1915-09 Ocak 1916), Cilt V, III. Kitap, Ankara: Genelkurmay Basımevi.
  • Türkdoğan, O. (1950), Akdenizde Konvoy Muharebeleri, Ankara: Deniz Basımevi.
  • Wihtley, C. H. (1997), Cavalry of The Clouds, Aspects of the Air War in The Eastern Theatre 1914-1918, Universtiy Of Canterbury, Thesis, New Zealand.