AVRUPA ÜLKELERİNİN SAĞLIK GÖSTERGELERİNİN TOPSIS YÖNTEMİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Bu çalışmada 26 Avrupa ülkesinin 2010-2014 dönemindeki sağlık göstergeleri kullanılarak sıralaması TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Doğumda beklenen yaşam süresi, gayri safi yurtiçi hasılanın yüzdesi olarak sağlık harcamaları, kişi başı sağlık harcamaları, 100.000 kişi başına hasta yatağı sayısı, toplam doğurganlık oranı, 1000 canlı doğum başına bebek ölüm oranı ve 100.000 kişi başına hekim sayısı sağlık göstergeleri olarak çalışmada incelenmiştir. Çalışma neticesinde incelenen sağlık göstergeleri doğrultusunda değerlendirilen Avrupa ülkelerinin sıralaması yapılmıştır ve Norveç, Lüksemburg, Avusturya, İsveç ve Almanya’nın bu sıralamada ilk sıralarda yer aldıkları görülmüştür. Bu çalışmanın ülkelerin sağlık politikalarının oluşturulması sürecine katkı sağlayacağı beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

TOPSIS, Çok Kriterli Karar Verme, Avrupa Ülkeleri, Sağlık Göstergeleri

PDF

___

Afonso, António and St Aubyn, Miguel (2005). “Non-Parametric Approaches to Education and Health Efficiency in OECD Countries”. Journal of Applied Economics 8(2): 227-246.
Amiri-Aref, Mehdi, Javadian, Nikbakhsh and Kazemi, Mohammad (2012). “A New Fuzzy Positive and Negative Ideal Solution for Fuzzy TOPSIS”. WSEAS Transactions on Circuits and Systems 11(3): 92-103.
Anderson, Gerard and Hussey, Peter (2001). “Comparing Health System Performance in OECD Countries”. Health Affairs 20(3): 219-232.
Braithwaite, Jeffrey et al. (2017). “Health System Frameworks and Performance Indicators in Eight Countries: A Comparative International Analysis”. SAGE Open Medicine 5: 1-10.
Christian, Assamoi, Zhang, Yabin and Salifou, Coulibaly (2016). “Country Selection for International Expansion: TOPSIS Method Analysis”. Modern Economy, 7: 470-476.
Kalhor, Rohollah, Asefzadeh, Saeed and Ghamari, Fatemeh (2016). "Ranking Eastern Mediterranean Region Countries (EMRO) Based on the Health Impact Indicators Using Multi-criteria Decision Approach". Journal of Biology and Today's World 5(12): 213-217.
Kruk, Margaret and Freedman, Lynn (2008). “Assessing Health System Performance in Developing Countries: A Review of The Literature”. Health Policy 85(3): 263-276.
Lorcu, Fatma and Bolat, Bilge (2012). “Comparison Member and Candidate Countries to the European Union by Means of Main Health Indicators”. China-USA Business Review 11(4): 556-563.
Olson, David (2004). “Comparison of Weights in TOPSIS Models”. Mathematical and Computer Modelling 40(7-8): 721-727. Özden, Ünal (2011). “TOPSIS Yöntemi ile Avrupa Birliğine Üye ve Aday Ülkelerin Ekonomik Göstergelere Göre Sıralanması”. Trakya University Journal of Social Science 13(2): 215-236.
Rostampour, Shahram (2012). “An Application of TOPSIS for Ranking Internet Web Browsers”. Decision Science Letters 1(2): 53-58.
Tchouaket, Éric et al. (2012). “Health Care System Performance of 27 OECD Countries”. The International Journal of Health Planning and Management 27(2): 104-129.
http://data.worldbank.org/topic/health, 9 Mayıs 2017’de erişildi.
Timor, Mehpare (2011). Analitik Hiyerarşi Prosesi. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Triantaphyllou, Evangelos et al. (1998). “Multi-Criteria Decision Making: An Operations Research Approach”. Encyclopedia of Electrical and Electronics Engineering 15: 175-186.
Wanke, Peter, Barros, Carlos and Chen, Zhongfei (2015). “An Analysis of Asian Airlines Efficiency with Two-Stage TOPSIS and MCMC Generalized Linear Mixed Models”. International Journal of Production Economics 169: 110-126.
Wilkinson, John et al. (2009). “Health Indicators in The European Regions: Expanding Regional Comparisons to The New Countries of The European Union–ISARE III”. Public Health 123(7): 490-495.
World Health Organization (2015). Global Reference List of 100 Core Health Indicators. Luxembourg: WHO Publications.