FELSEFE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMINDAKİ KAZANIMLARIN FARKLI TAKSONOMİLER BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Araştırma Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından 2009 yılında yapılandırmacılık anlayışı doğrultusunda geliştirilen felsefe dersi öğretim programının farklı taksonomilere göre analizini amaçlamaktadır. Nitel araştırma desenine uygun olarak tasarlanan çalışmada yöntem olarak doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma evrenini 11. sınıf felsefe dersi öğretim programında yer alan kazanımlar oluşturmaktadır. Felsefe dersi öğretim programında yer alan kazanımların taksonomik analizi yapılırken ölçüt olarak; Bloom ve diğerleri tarafından geliştirilen bilişsel; Krathwohl, Bloom ve Masia tarafından geliştirilen duyuşsal; Simpson tarafından geliştirilen devinişsel alan taksonomileri kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre; felsefe dersi öğretim programında yer alan toplam 58 kazanımın 49 (%84)'u bilişsel; 9 (%16)'u duyuşsal alan taksonomisinde yer alırken; devinişsel alana yönelik herhangi bir kazanıma rastlanmamıştır. Bilişsel alandaki kazanımların 10 (%21)'u bilme, 24 (%49)'ü kavrama, 8 (%16)'i analiz, 7 (%14)'si ise değerlendirme basamağında olduğu; duyuşsal alan taksonomisindeki kazanımların tümünün ise alma basamağında olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın son bölümünde araştırmadan elde edilen sonuçlar literatür çerçevesinde tartışılmış ve bazı önerilerde bulunulmuştur

ANALYSIS OF THE PHILOSOPHY COURSE CURRICULUM ACQUISITIONS IN TERMS OF DIFFERENT TAXONOMIES

Since 2005, the Ministry of National Education has started to renew its teaching programs regarding constructivist education. The philosophy curriculum was renewed in 2009 in line with this understanding. This research aims to analyze the renewed 2009 Philosophy Course curriculum in terms of different taxonomies. Having a qualitative research design, the study used document analysis. The research population consists of the acquisitions available in the 2009 Philosophy Course curriculum. The taxonomic analysis of the acquisitions in the Philosophy Teaching Program has been conducted through following criteria; cognitive domain taxonomy developed by Bloom, Engelhart, Furst, Hill and Krathwohl; the affective domain taxonomy developed by Krathwohl, Bloom and Masia and the psychomotor domain taxonomy developed by Simpson. Research results have revealed that 49 out of the total 58 acquisitions that are included in the curriculum of the Philosophy Course are in the cognitive domain taxonomy. Among the acquisitions that are related to cognitive domain taxonomy, 10 of them are at the level of know, 24 are comprehend, 8 are analyze and 7 are evaluate. Also, 9 of 58 acquisitions are included in the scope of affective domain taxonomy, yet these acquisitions are free from psychomotor domain taxonomy. The obtained results have been discussed with the related literature and recommendations have been provided

PDF

___

Adjukiewicz, K. (1994). Felsefeye giriş, Temel Kavramlar ve Kuramlar (çev. A. Cevizci). Ankara: Gündoğan Yayınları.
Arı, A. (2013). Bilişsel alan sınıflamasında yenilenmiş Bloom, solo, fink, dettmer taksonomileri ve uluslararası alanda tanınma durumları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 259- 290.
Aykaç, N. (2014). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Beydoğan, H. Ö., Cihan, M. ve Taşdemir, A. (2006). Lise felsefe öğretim programının öğretmen ve öğrenci görüşleri çerçevesinde değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2),17-32.
Biçer, B. (2013). Öğretmen görüşlerine göre felsefe öğretim programı ve uygulama sürecinde karşılaşılan sorunlar. Academic Sight/Akademik Bakış, (38),1-18.
Bloom, B. S., Engelhart, M. D, Furst, E. J, Hill, W. H. and Krathwohl, D. R. (1956).
Taxonomy of educational objectives. Book I: cognitive domain. U.S: Longman.
Cevizci, A.(1997). Felsefe sözlüğü. Ankara: Ekin Yayınları.
Cicioğlu, H. (1985). Cumhuriyet döneminde ortaöğretim programlarında felsefe grubu derslerinin analizi. Eğitim ve Bilim, 10(55), 16-22.
Çellek, T. (2002). Yaratıcılık ve eğitim sistemimizdeki boyutu. Üniversite ve Toplum, 2(1), 2-4.
Çifçi, O. Z. ve Ovacık, Z. (2015). Cumhuriyet dönemi lise felsefe müfredatlarında din algısı ve ideolojik arka plan. Mütefekkir, 2(4), 329-341.
Deleuze, G., and Guattari, F. (2014). What is philosophy? Newyork: Columbia University Press.
Demircioğlu, A. ve E. Z. Duman, (2013). 1935 ve 2009 felsefe öğretim programlarına göre yazılmış ders kitaplarındaki çeşitli felsefe kavramlarının karşılaştırılması, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2),271-277.
Demircioğlu, A. (2014). Cumhuriyet dönemi ilk lise felsefe ders kitaplarında ahlaksal özgürlük problemi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(1).
Demirel, Ö.(2011). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.
Dombaycı, M. A. (2008). Türkiye’de ortaöğretimde felsefe öğretiminin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ergün, M. ve Yapıcı, M. (2007). Öğretmen adaylarının felsefe dersine ilişkin görüşleri 20.11.2016 tarihinde http://tebesirtozu.blogcu.com/ogretmen-adaylarininfelsefe-dersine-iliskin-gorusleri/11691075 adresinden alınmıştır.
Ertürk, S. (1988). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Meteksan. Fahri, Z. (1938). Türkiye’de ilmi ve felsefi hayatın inkişafı şartları. Ankara: Çığır Dergisi Neşriyat.
Güllü, M., Arslan, C., Uğraş, S. ve Görgüt, İ. (2011). Yeni ortaöğretim beden eğitimi ders programı kazanımlarının değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayısı,122-133.
Hilav, S. (1985). 100 soruda felsefe. Ankara: Gerçek Yayınevi.
Kablan, Z. (2012). Hedef belirleme: bilişsel, duyuşsal ve devinişsel alanlar.(Ed.Hasan Şeker). Eğitimde program geliştirme kavramlar ve yaklaşımlar. Ankara: Anı Yayıncılık.
Kafadar, O. (1994). Türkiye'de Cumhuriyet Döneminde Liselerde Felsefe Eğitimi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, (2),691-717.
Karasar N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
Karaman, İ., Salar R., Dilber, R. ve Turgut Ü. (2014) Ygs ve lys sınavlarındaki fizik sorularının öğretim programı açısından ve Bloom taksonomisi bilişsel alan düzeyi açısından analizi, The Journal of Academic Social Science, 2(6), 309- 315
Kızıltan, Ö. (2014). Cumhuriyet dönemi ortaöğretim felsefe dersi programlarının amaçları çerçevesinde felsefe anlayışlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi.
Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Klopfer, L. E. (1976). A structure for the affective domain in relation to science education. Science Education, 60(3), 299-312.
Kafadar, O. (1994). Felsefe öğretiminin türk eğitim sistemine girişi ve tarihi gelişimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 27(1). 279-288.
Koç, E. (2009). Türkiye’de felsefe dilinin gelişimi ve çeviri faaliyetlerine genel bir bakış. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (20), 103-120.
Manav, F. (2015). Cumhuriyetten günümüze ortaöğretim felsefe dersi öğretim programlarında Türk düşüncesi ve 2009 programına yeni bir ünite önerisi olara Türk düşüncesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, (19),173-180.
Martin, B. L. And Briggs, L. J. (1986). The affective and cognitive domains: Integration for instruction and research. New Jersey: Educational Technology Publications.
Oktay, A. S. ve Şakar, Ö. (2014). Ortaöğretim 11. Sınıf felsefe dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(9), 103-116.
Omar, N., Haris, S. S., Hassan, R., Arshad, H., Rahmat, M., Zainal, N. F. A. and Zulkifli, R. (2012). Automated analysis of exam questions according to Bloom's taxonomy. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 59, 297-303.
Ornstein, A. C. and Hunkins, F. P. (2014). Eğitim programı: temeller, ilkeler ve sorunlar (Çev. Komisyon). Ankara: Eğitim Yayınevi.
Reeves, M. F. (1990). An application of Bloom's taxonomy to the teaching of business ethics. Journal of Business Ethics, 9(7), 609-616.
Reigeluth, C. M., and Moore, J. (1999). Cognitive education and the cognitive domain. Instructional-design theories and models: A new paradigm of instructional theory, (2), 51-68.
Richard, P. (1985). Bloom’s taxonomy and critical thinking instruction. Educational Leadership, 42(8), 36-39.
Rüzgar, M. E., Akçatepe A. G., Yetkiner A. ve Taş, İ., D. İlkokul Birinci Sınıf Hayat Bilgisi Öğretim Programı Kazanımlarının İncelenmesi 3. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi 7-9 Mayıs 2014, Gaziantep Seddon, G. M. (1978). The properties of Bloom's taxonomy of educational objectives for the cognitive domain. Review of Educational Research, 48(2), 303-323.
Scott, T. (2003). Bloom's taxonomy applied to testing in computer science classes. Journal of Computing Sciences in Colleges, 19(1), 267- Senemoğlu, N. (2010). Gelişim, öğrenme ve öğretim. Ankara: Pegem Akademi.
Sönmez, V. (2012). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık
Tahaoğlu, A. (2014) 2005 yılı ilköğretim 4. Sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programı eğitim hedeflerini taksonomik analizi. Bilkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Taşdelen, V. (2007). Felsefe eğitimi: bir yaşantının peşinde. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), 277-294.
Uygur, N. (2001). Felsefenin çağrısı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Uysal, E. (2004) Eğitim’e felsefî antropoloji çerçevesinde kavramsal bir yaklaşım. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (8) 2, 81-99
Ünsal, S. (2016) Orta öğretim felsefe dersinin etkililiğine ilişkin öğretmen görüşleri İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5, (8) 3171- 3192
Ünsal, S., Korkmaz, F ve Çetin, A .(2016). Lise öğrencilerinin ‘‘felsefe’’ kavramına yönelik metafor algılarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (3), 1047- 1064
Yıldırım, A. ve Şimsek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin yayınevi.
Zorluoğlu, S. L., Kızılaslan, A. ve Sözbilir, M. (2016). Ortaöğretim kimya dersi öğretim programı kazanımlarının yapılandırılmış Bloom taksonomisine göre analizi ve değerlendirilmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 260-279.