Gül Merve ÜLKER YALÇIN, NİLÜFER ERSAN, CEYDA ÖZÇAKIR TOMRUK, Dilhan İLGÜY, Mehmet Kemal ŞENÇİFT, Gonca Duygu ÇAPAR

Alt yirmi yaş dişlerinin mandibular kanalla olan ilişkisinin panoramik radyografilerde ve konik ışınlı bilgisayarlı tomografi görüntülerinde incelenmesi

Amaç: Alt yirmi yaş dişlerinin çekimi öncesinde, oluşabilecek inferior alveolar sinir hasarının önlenmesi için radyografik değerlendirme yapılması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı alt yirmi yaş dişlerinin kökleri ile mandibular kanalın ilişkisini sunan panoramik radyografilerdeki göstergelerin, konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (KBIT) görüntüleri ile karşılatırılarak, güvenilirliğinin belirlenmesidir.Gereç ve yöntem: Çalışmada 73 hastanın 105 alt yirmi yaş dişi değerlendirilmiştir. Panoramik radyografilerde mandibular kanal devamlılığının kaybolması ve kök ucunda radyolusensi olması kriterlerine bakılarak, KBIT görüntüleri ile karşılaştırılmış ve bu üç boyutlu görüntülerde kökler ile inferior alveolar sinirin ilişkisi ve lingual korteksin durumu değerlendirilmiştir.Bulgular: Araştırmacılar arası güvenilirliğin sağlanması amacı ile kappa hesaplaması yapılmış ve bu hesaplamanın sonucunda Kappa değeri 0,88 olarak çıkmıştır. Panoramik radyografide kanal devamlılığının kaybolduğu 39 yirmi yaş dişinde (%81,25), KBIT görüntüleri incelendiğinde kökler ve kanal arasında ilişki görülürken; kök ucunda radyolusensinin görüldüğü 47 yirmi yaş dişi (% 82,46) incelendiğinde kökler ve kanal arasında ilişki görülmüştür. Kök ucunda radyolüsensi gözlenmesi ve kanal devamlılığının kaybolması durumları istatistiksel olarak anlam teşkil etmektedir. Panoramik radyografide kanal devamlılığının kaybolduğu 11 yirmi yaş dişinin (%19,3), KBIT görüntüleri incelendiğinde kökün veya köklerin lingual korteksi perfore etmiş olduğu gözlenmiştir. Kök ucunda radyolusensinin görüldüğü yirmi yaş dişlerinden sadece 1 tanesinde (%2.08) lingual kortekste perforasyon gözlenmiştir. Kök ucunda radyolusensi gözlenmesi ve kanal devamlılığının kaybolması durumları, lingual korteksin durumu istatistiksel olarak bir anlam teşkil etmemektedir.Sonuç: Bu çalışmanın sonucuna dayanarak, panoramik radyografilerde bu kriterlere sahip mandibular yirmi yaş dişlerinin cerrahi çekimi öncesinde inferior alveoler sinir hasarının önlenmesi amacı ile tomografi görüntülerinin değerlendirilmesini öneriyoruz.

Evaluation of the association between mandibular canal and mandibularthird molars on cone beam computerized tomography and panoramic images

Aim: Before the extraction of the mandibular third molars, the radiographic evaluation is mandatory to prevent inferior alveolar nerve injury. The aim of this study was to evaluate the reliability of panoramic signs of relation between thecanal and the roots of the third molars, and to compare the panoramic signs with Cone Beam Computerized Tomography (CBCT) findings.Materials and methods: One hundred and five mandibular third molars from 73 patients included in the study. Panoramic radiographs were assessed in terms of the interruption of the mandibular canal wall and darkening of the roots. CBCT images were compared with panoramic signs in terms of relationship of the roots and the status of lingual cortex.Results: Intraobserver agreement were calculated using kappa statistics. The Kappa value was 0,88. In 39 cases (81,25 %) where the mandibular canal was interrupted and in 47 cases (82,46 %) where there was darkening of the roots; in CBCT images, there was a relationship between mandibular canal and the roots. These both radiologic sign showed a statistically significance. In 11 cases (19,3 %) where the mandibular canal was interrupted and in 1 case (2,08 %) where there was darkening of the roots; in CBCT images, there was a perforation on lingual cortex. These both radiologic sign showed no statistically significance.Conclusion: In this study, we recommend examination for preoperative radiographic evaluation of mandibular third molars that show this panoramic signs in order to prevent inferior alveolar nerve damage.

PDF

___

1. Kapila R, Harada N, Araki K, Sano T, Goto TK, Relationships between third molar juzta-apical radiolucencies and mandibular canals in panoramik and cone-beam-computedtomography images, Oral Surgery, Oral Medicine, Oral Pathology and Oral Radiology (2014), doi: 10.1016/j.oooo.2014.02.002.
2. Jung YH, Nah KS, Cho BH. Correlation of panoramic radiographs and cone beam computed tomography in the assessment of superimposed relationship beteween the mandibular canal and impacted third molars. Imaging Sci Dent. 2012 Sep;42(3):121-7.
3. Shahidi S, Zamiri B, Bronoosh P. Comparison of panoramic radiography with cone beam CT in predicting the relationship of the mandibular third molar roots to the alveolar canal. Imaging Sci Dent. 2013 Jun;43(2):105-9.
4. Xy GZ, Yang C, Fan XD, Yu CQ, Cai XY, Wang Y, He D. Anatomic relationship between impacted third mandibular molar and the mandibular canal as the risk factor of inferior alveolar nerve injury. Br J Oral Maxillofac Surg. 2013 Dec;51(8):e215-9.
5. Suomalainen A, Ventä I, Mattila M, Turtola L, Vehmas T, Peltola JS. Reliability of CBCT and other radiograhic methods in preoperative evaluation of lower third molars. Oral Surg Oral Med Oral Radiol Endod. 2010 Feb;109(2):276-84.
6. Nakayama K, Nonoyama M, Takaki Y, Kagawa T, Yuasa K, Izumi K, et. al. Assessment of the relationship between impact- ed mandibular third molars and inferior alveolar nerve with dental 3-dimensional computed tomography. J Oral Maxillofac Surg 2009; 67: 2587-91.
7. Monaco G, Montevecchi M, Bonetti GA, Gatto MR, Checchi L. Reliability of panoramic radiography in evaluating the topo- graphic relationship between the mandibular canal and impact- ed third molars. J Am Dent Assoc 2004; 135: 312-8.
8. Tantanapornkul W, Okochi K, Bhakdinaronk A, Ohbayashi N, Kurabayashi T. Correlation of darkening of impacted man- dibular third molar root on digital panoramic images with cone beam computed tomography findings. Dentomaxillofac Radiol 2009; 38: 11-6.
9. Nakagawa Y, Ishii H, Nomura Y, Watanabe NY, Hoshiba D, Kobayashi K, et. al. Third molar position: reliability of pano- ramic radiography. J Oral Maxillofac Surg 2007; 65: 1303-8.
10. de Melo Albert DG, Gomes AC, do Egito Vasconcelos BC, de Oliveira e Silva ED, Holanda GZ. Comparison of orthopan- tomographs and conventional tomography images for assess- ing the relationship between impacted lower third molars and the mandibular canal. J Oral Maxillofac Surg 2006; 64: 1030-7.
11. Öhman A, Kivijärvi K, Blombäck U, Flygare L. Preoperative radiographic evaluation of lower third molars with computed tomography. Dentomaxillofac Radiol 2006; 35: 30-5.
12. Seddon, H.J. Classification of nerve injuries, British Medical Journal, 2:237, 1942.
13. Tay AB, Go WS. Effect of exposed inferior alveolar neurova- scular bundle during surgical removal of impacted lower third molars. J Oral Maxillofac Surg 2004; 62: 592-600.
14. Leung YY, Cheung LK. Safety of coronectomy versus excision of wisdom teeth: a randomized controlled trial. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 2009 Dec;108(6):821-7.