Türkmensitan’da Hoca Ahmet Yesevi İzleri ve Gözlü Ata

Türklerin İslamiyet’i kabul etmeleri ve tüm dünyaya İslâm’ı tebliğ görevine baş-lamalarında 11-12. yüzyılda yetişmiş ünlü Türk mutasavvıﬂarından Hoca AhmetYesevi’nin çok önemli katkısı olmuştur. Gerek yaşadığı dönemde gerekse sonraki yüzyıllarda Türk dünyasında “Hazret-i Türkistan, Pir-i Türkistan” adlarıyla daanılan Hoca Ahmet Yesevi yalnızca mutasavvıf kimliği ile değil aynı zaman dayetiştirdiği abidevi şahsiyetlerle âdeta yüzyıllardır İslami inanç felsefesini yaşatmaya devam etmektedir. O, bugünkü Türkistan şehrinde 11. yüzyılın sonu 12. yüzyı-lın başında yaktığı meşaleyle, önce Türkistan ve Horasan’da sonra da Anadolu veBalkanlar’da İslam inancının ve felsefesinin yerleştirilmesinde ve yaşatılmasındaçok önemli şahsiyetleri yetiştirmiştir. Bu şahsiyetlerden biri de Türkmenistan coğ-rafyasında yetişmiş; Yesevi ocağı erenlerinden ve Ata Türkmenlerinin soyundangelen Gözlü Ata’dır. Gul Geday adıyla da zikredilen Gözlü Ata hakkında bazı kaynaklar, Türkmen atalarının son nesil başçısı olan Hasan Hoca’nın da Gözlü Ataolduğunu belirtmiştir. Çalışmamızda ana hatlarıyla, Türkmenistan’da Hoca Ahmet Yesevi, Türkmen Ataları ve onların soylarından, Gözlü Ata ile onun Türkmeninanç sistemindeki yerinden bahsedeceğiz

Anahtar Kelimeler:

Hoca Ahmet Yesevi, Türkmen Ataları, Gözlü Ata

PDF

___

ARAZGULIOGLI, Sabır (2005), Gözlı Ata, Aşkabat. DIYKAN BAYEVA, Mayramgül (2016), Kırgızlarda Atalar Kültü, Kömen Yay., Konya. BİCE, Hayati (2010), Hoca Ahmet Yesevi, Divan-ı Hikmet, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara. GELDİYEV, Gurbandurdı (2003), Söz Konusu Edebiyat “Türkmenistan’da Hoca Ahmet”, Kaynak Yay., İstanbul. GELDİYEV, Gurbandurdı (2003), Söz Konusu Edebiyat “Ahmet Yesevi… Türkmenistan’a Gelince”, Kaynak Yay., İstanbul. ORAZGULIYEV S., AMANGULIYEVA G. (1995), Türkmeniŋ Meşhur Şahsiyetleri, “Gözli Ata”, “Ruh” Yay., Aşkabat