Sultan Abdülaziz Döneminde Mâbeyn-i Hümâyûn'da Mâbeyncilik (Kurenâlık) Görevi

XIX. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı bürokratik kurumları arasına katılan Mâbeyn-i Hümâyûn’un temel vazifesi padişah ile saray dışındaki dünyanın bağlantısını sağlamaktı. II. Mahmud tarafından tesis edilmekle birlikte, önemini Tanzîmât sonrasındaki dönemde kazanan mâbeyn, zamanla devlet yönetiminin merkezinde yer alan kurumlardan birisi olmuş ve bu özelliğini imparatorluğun dağılışına kadar sürdürmüştür. Mâbeyn-i Hümâyûn bünyesinde görev yapan personel arasında aynı zamanda kurenâ sıfatıyla bilinen mâbeynciler bulunmaktaydı. Bu makalede, Sultan Abdülaziz döneminde Mâbeyn-i Hümâyûn’da icra edilen mâbeyncilik görevi mercek altına alınmıştır. Mabeyncilerin vazife, tayin, maaş ve terfi gibi durumlarıyla birlikte, dönem içinde yaşanan siyasi gelişmelerdeki rolleri incelenmiştir.

___

  • Kaynakça MB.İ…(Mâbeyn-i Hümâyûn İradeleri) Nr.17-50, 18-1, 18-21, 18-150, 19-133, 20-39, 25-14, 26-17, 27-106, 28-107, 28-121, 29-3, 29-89,
  • Hayta, Necdet, (2002) Tarih Araştırmalarına Kaynak Olarak Tasvir-i Efkâr Gazetesi (1278/1862-63-1286/1869), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Gemici, Nurettin, (2015) “Mehmed Atıf Bey’in Hatıralarında İstanbul” Osmanlı İstanbulu, III, İstanbul: İBB. Yayınları, 781-905
  • Göncü, Tuncay Cengiz, (2006) “Beylerbeyi Sarayı’nın İnşâ Süreci, Teşkilâtı ve Kullanımı”, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü,İstanbul
  • Şenyurt, Oya- Gülser Zeynep, (2019) “İki Oda Arasından Yönetim Merkezine: Bir Mimarlık Terimi Olarak Mabeyn, “Avrasya Terim Dergisi, I, 18-25.