İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVRE SORUNLARI İLE İLGİLİ KAVRAMLARA YÖNELİK ALGILARININ BELİRLENMESİ

Bu çalışma ile ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin çevre ile ilgili kavramlara yönelik algılarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışma bir devlet okulunda öğrenim görmekte olan 69 ilkokul öğrencisi (35 kız 34 erkek) ile yürütülmüştür. Çalışma tarama modelinde olup betimsel bir çalışmadır. Bu çalışmada verilerin toplanması sürecinde Kelime İlişkilendirme Testi (KİT) kullanılmıştır. KİT oluşturulurken çevre ile ilgili olarak “çevre”, “hava kirliliği”, “su kirliliği”, “toprak kirliliği”, “gürültü kirliliği”, “atık” ve “geri dönüşüm” kavramları anahtar kelimeler olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin her bir anahtar kelimeye verdikleri cevaplar listelenmiş ve bu cevapların sıklıkları ve anahtar kelimelerin ilişkililik katsayıları belirlenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre öğrencilerin çevre kavramını çoğunlukla ağaç, doğa ve çiçekle ilişkilendirdikleri görülmektedir.  Su kirliliği kavramını kirlenme, çöp ve atık ile; hava kirliliği kavramını duman, gaz ve fabrika ile;  toprak kirliliği kavramını, çöp, çimen ve toprak ile; gürültü kirliliği kavramını ses, müzik ve bağırış/bağırma kavramı ile ilişkilendirdikleri görülmektedir.  Öğrencilerin geri dönüşüm kavramını çöp, kağıt ve cam ile ilişkilendirildiği görülürken; atık kavramını çöp, kağıt ve pil kavramı ile ilişkilendirdikleri görülmektedir.  Öğrencilerin tüm anahtar kelimelere verdikleri ortak cevap kelime olarak insan dikkat çekmektedir. Ayrıca öğrencilerin verilen anahtar kelimeler arasında en çok “geri dönüşüm” ve “atık” ilişkisini kurabildikleri ve “gürültü kirliliği”ni ise diğer anahtar kelimeler ile en az ilişkilendirebildikleri sonucuna ulaşılmıştır. 

___

  • Alp, E., Ertepınar, H., Tekkaya, C. ve Yılmaz, A. (2006). “A statistical analysis of childrens’ environmental knowledge and attitudes in Turkey”, International Research in Geographical and Enviroenmental Education, 15 (3), 210-223.
  • Aslan, O., Uluçınar Sağır, S. ve Cansaran, A. (2008). Çevre tutum ölçeği uyarlanması ve ilköğretim öğrencilerinin çevre tutumlarının belirlenmesi”, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 283-295.
  • Atabek-Yiğit, E. (2016). Investigating cognitive structures in some basic chemistry concepts via word association test, İlköğretim Online, 15(4), 1385-1398.
  • Atabek-Yiğit, E., Balkan-Kıyıcı, F. ve Yavuz, M. (2014). “Öğretmen adaylarının gelecekteki çevre algıları ve yaşanabilir bir çevre için yapılabileceklerle ilgili görüşleri”, VI. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, 5-8 Haziran 2014, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 1273-1279
  • Aydın, F. (2010). Coğrafya öğretmen adaylarının çevre sorunları ve çevre eğitimi hakkındaki görüşleri (Gazi üniversitesi örneği), International Online Journal of Science Education, 2 (3), 818-839.
  • Bahar, M., Johnstone, A.H. ve Sutcliffe, R.G. (1999). Investigation of students’ cognitive structure in elementary genetics through word association tests. Journal of Biological Education, 33(3),134-141.
  • Balkan-Kıyıcı, F., Atabek-Yiğit, E. ve Darçın, S. (2014). Doğa eğitimi ile öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerindeki değişimin ve görüşlerinin incelenmesi, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (1), 17-27. Çimen, O. ve Yılmaz, M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin geri dönüşümle ilgili bilgileri ve geri dönüşüm davranışları, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 63-74.
  • Ercan, F., Taşdere, A. ve Ercan, N. (2010). Kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla bilişsel yapının ve kavramsal değişimin gözlenmesi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7 (2), 136-154.
  • Erdoğan, M. (2009). Fifth grade students’ environmental literacy and the factors affecting students’ environmentally responsible behaviours, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Genç, M. ve Akıllı, M. (2016). Modelling the relationships between subdimensions of environmental literacy, Applied Environmental Education and Communication, 15(1), 58-74.
  • Genç, M., Genç, T., Ergenç, M. ve Erkuz, N. (2016). Environmental problem perception of 6th grade students, World Journal of Environmental Reearch, 6(1), 14-24.
  • İstanbullu, R.A. (2008). Investigation of environmental literacy of sixth grades at a private school. Unpublished Master Thesis, ODTÜ, Ankara.
  • Kaya, E., Akıllı, M. ve Sezek, F. (2009). Lise öğrencilerinin çevreye karşı tutumlarının cinsiyet açısından incelenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (18), 43-54.
  • Kışoğlu, M, Gürbüz, H , Sülün, A, Alaş, A ,Erkol, M. (2010). Environmental literacy and evaluation of studies conducted on environmental literacy in Turkey. International Online Journal Of Educational Sciences, 2 (3), 772-791
  • Nakiboğlu, C. (2008). Using word associations for assessing non major science students’ knowledge structure before and after general chemistry instruction: in the case of atomic structure, Chemistry Education Research and Practice, 9, 309-322.
  • Özmen, H. ve Özdemir, S. (2016). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının çevre eğitimine yönelik düşüncelerinin tespiti, Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(4), 1691-1712.
  • Ökesli, T.F. (2008). Relationship between primary school students’ environmental literacy and selected variables in Bodrum. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, Ankara.
  • Özata-Yücel, E. ve Özkan, M. (2014). Fen bilimleri öğretmen adaylarının çevre algılarının kelime ilişkilendirme aracılığıyla belirlenmesi, e-International Journal of Educational Research, 5(4), 41-56.
  • Özatlı, N.S. ve Bahar, M. (2010). Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10 (2), 9-26.
  • Özbey, Ö.F. ve Şama, E. (2017). 2012-2016 arasındaki yıllarda çevre eğitimi kapsamında yayımlanan lisansüstü tezlerin incelenmesi, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 212-226.
  • Pınar, E. ve Yakışan, M. (2017). “İlkokul Öğrencilerinin Çevre Kavramları ile İlgili Çizimlerinin Analizi’, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, USOS 2016 Özel Sayısı, 97-113.
  • Roth, C.E. (1992). Environmental literacy: its roots, evolution and directions in the 1990s. http://www.eric.ed.gov
  • Sadık, F. ve Sarı, M. (2010). Student teachers’ attitudes towards environmental problems and their level of environmental knowledge, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39 (3), 129-141.
  • Tanrıöğen, A., (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Anı Yayıncılık: Ankara.
  • Teksöz, G., Şahin, E. ve Ertepınar, H. (2010). Çevre okuryazarlığı, öğretmen adayları ve sürdürülebilir bir gelecek, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 307-320.
  • Yalçınkaya, E. (2013). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerine göre çevre sorunları: Nitel bir çalışma, Marmara Coğrafya Dergisi, 27, 416-439.
  • Yardımcı, E. ve Bağcı Kılıç, G. (2010). Çocukların gözünden çevre ve çevre sorunları, İlköğretim Online, 9(3), 1122-1136.
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-0493
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLARA DAYALI LABORATUVAR UYGULAMALARININ TÜRKİYE'DEKİ ÖĞRENCİLERİN LABORATUVAR DERSLERİNDEKİ TUTUMLARINA ETKİSİ: BİR META-ANALİZ ÇALIŞMASI

Ali KIŞ, Fatma MUTLU, Yunus Emre BAYSAL

OKUTMANLARLA ÖĞRENCİLER ARASINDA YAŞANAN ÖĞRENCİ ZORBALIĞININ OKUTMANLARIN ALGILARINA GÖRE İNCELENMESİ

Sibel DURSUN, A.faruk LEVENT

ÖZEL AMAÇLI İNGİLİZCE DERSİNDE ÖZ-BELİRLEME KURAMININ İNCELENMESİ

Fatma ÖZÜDOOĞRU

BEŞİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN BİYOÇEŞİTLİLİK KONUSUNU ANLAMALARI ÜZERİNE KAVRAM KARİKATÜRLERİNİN ETKİSİ

Hüseyin ARTUN, Emine GÜLSEVEN, Atilla TEMUR

TÜRKİYE’DE YAŞAYAN YETİŞKİNLERİN DİSLEKSİYE İLİŞKİN BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Şaziye SEÇKİN YILMAZ, Ahsen ERİM

ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLARA DAYALI LABORATUVAR UYGULAMALARININ TÜRKİYE'DEKİ ÖĞRENCİLERİN LABORATUVAR DERSLERİNDEKİ TUTUMLARINA ETKİSİ: BİR META-ANALİZ ÇALIŞMASI

Yunus Emre BAYSAL, Fatma MUTLU, Ali KIŞ

ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Hasan Basri MEMDUHOĞLU, Mevsim ZENGİN

OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ÖĞRETMENLERİNİN ERKEN OKUR YAZARLIKLA İLGİLİ SINIF İÇİ UYGULAMALARININ İNCELENMESİ

Elif YALÇINTAŞ SEZGİN, Leyla ULUS, Ayşe Belgin AKSOY

EULER FORMÜLÜ ÖĞRETİMİNDE 5E ÖĞRENME DÖNGÜSÜ MODELİNE DAYALI DERSLERİN PAYDAŞLARININ DENEYİMLERİ

Burçak BOZ YAMAN, Safure BULUT

5. 6. VE 7. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN SOSYAL BİLGİLER DERSİ SINIF ETKİNLİKLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Ayşegül ÇELİK