Memet Baydur'un Limon Adlı Oyununun “Oyun İçinde Oyun” Tekniğinin İşlevi Bağlamında İncelenmesi

Bu çalışma Memet Baydur’un Limon adlı oyununda “oyun içinde oyun tekniğine neden başvurulduğu” sorusuna cevap aramaktadır. Bu amaçla ilk olarak oyunun yazıldığı dönemin sosyo-politik arka planına göz atılacaktır. Daha sonra oyun içinde oyun tekniğinin kullanılma sebepleri ortaya koyulacaktır. Oyunda bu teknik sayesinde oyun süresince kişilerin rolleri değişmekte; kapı her çalındığında yeni bir mizansene geçilmektedir/adım atılmaktadır. Oyun kişileri arasında kimliği ve rolü değişmeyen tek kişi ise Berfinaz’dır. Temelde bir grup entelektüelin içine düştükleri bunalımdan kurtulmak için kendilerini gevezeliğe vurdukları oyunda, bu teknik sayesinde oyunsu bir hava oluşmakta ve oluşan oyunsuluk o dönemin ciddiyeti ile tezat oluşturarak yaşanan ciddi atmosferin etkisini bir nebze de olsa kırmaktadır. Bunun yanı sıra, bu tekniğin darbenin etkilerinin hâkim olduğu 1980’li yılların baskı ve yasaklarından bir kaçış yolu olarak tercih edildiği sezilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Memet Baydur, Limon, Oyun içinde oyun, 1980 darbesi

The Analysis of Memet Baydur’s Play Called Limon in the Context of the Function of “Play Within Play” Technique

This study searches for an answer to the question “why the technique of play within play was applied for” in Memet Baydur’s play called Limon. For this purpose, first of all, the socio-political background of the period in which the play was written will be glanced at. Afterwards, the reasons of the use of play within play technique will be revealed.Thanks to this technique the roles of the people change in the play; and a new mise an scene is passed over/stepped in whenever the door is knocked down. The only person whose identity and role do not change among the others is Berfinaz. Owing to this technique in the play, in which basically a group of intellectuals lost themselves in tattling in order to get rid of the crisis they fell in, a playful atmosphere appears and this playfulness contrasting with the seriousness of that period reduces the effect of it albeit a bit. Besides this, it is sensed that this technique was preferred as a way to escape from the oppression and prohibitions of the 1980s when the effects of the coup d’état predominated the period.

Keywords:

Memet Baydur, Limon, Play within play, 1980 coup d’état,

PDF

___

Baydur, M. (2009). “Limon”, içinde: Tiyatro Oyunları, İstanbul: İletişim Yayınları.
Baydur, S. (2002). “En Yakın Arkadaşımızı Kaybettik”, içinde: Memet Baydur’un Ardından-Elveda Dünya Merhaba Kâinat, İstanbul: Mitos-Boyut Yayınları.
Erkek, H. (1999). Oyun İçinde Oyun, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Sanat- Tiyatro Eserleri Dizisi.
Gizli Teras (2011). “Dünya Bir Sahnedir Demiş Shakespeare” http://www.gizliteras.com/2011/03/dunya-bir-sahnedir-demis-shakespeare.html(Erişim Tarihi: 26.10.2017).
Şener, S. (2011a). “Tiyatroda Gelenekten Modern Sonrasına Oyun İçinde Oyun”, içinde: İnsanı Geçitlerde Sınayan Dram Sanatı, İstanbul: Mitos-Boyut Yayınları.
Şener, S. (2011b). “Memet Baydur Tiyatrosu”, içinde: Gelişim Sürecinde Türk Tiyatrosu, İstanbul: Mitos-Boyut Yayınları.
Yüksel, A. (2002). “Memet Baydur Başını Alıp Gitmiştir Neyse ki Oyunları Bizde”, içinde: Memet Baydur’un Ardından-Elveda Dünya Merhaba Kâinat, İstanbul: Mitos Boyut Yayınları.
Yüksel, A. (1997). “Memet Baydur: Eleştirmen Eskiten Bir Oyun Yazarı”, içinde: Çağdaş Türk Tiyatrosundan On Yazar, İstanbul: Mitos-Boyut Yayınları.
Yüksel, A. (2011). Uzun Yolda Bir Mola: Türk Tiyatrosu Üstüne Notlar, İstanbul: Cumhuriyet Kitapları, (Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş.)