Kamu Sağlık Teşkilatında Örgütsel Etkililik Üzerine Bir Değerlendirme

Öz Örgütsel etkililik kavramı, çoğu zaman verimlilik, etkinlik gibi kavramlar ile eş anlamlı kullanılabilmektedir. Kar hacminin maksimum seviyeye yükseltilmesi, örgütsel hedeflere en kısa zamanda hızlı ulaşılması, işgören ve örgüt performanslarının yüksek olması, işgörenlerin ve yönetimin moral ve motivasyonun güçlü olması, örgütsel faaliyetlerin faydalılığı örgütsel etkililik kapsamında değerlendirilen konulardır. Benzer şekilde örgütsel faaliyetlerin işleyişi sırasında mevcut kaynakların ne derece etkin ve verimli kullanılabildiği konusu da örgütsel etkililik bağlamında değerlendirilmektedir. Örgütsel etkililik konusu ülkemizde bugüne kadar daha çok özel sektör ekseninde değerlendirilmiştir. Halbuki kamu sektörü açısından da örgütsel etkililik büyük önem taşımaktadır. Kamu sektörünün ifa ettiği hizmetlerden toplumun tamamı yararlanmaktadır. Bu kapsamda kamu hizmetlerinin etkililiği, toplumun tüm katmanları tarafından hissedilecek ve kamu hizmetlerinden memnuniyet algısının oluşmasında belirleyici etmenlerden biri olacaktır. Sağlık sektörü gerek bünyesindeki toplam çalışan sayısı, gerekse hizmetlerinden toplumun tamamının istifade etmesi nedeniyle kamu sektöründeki ağırlığı ve önemi son derece büyüktür. Sağlık hizmetlerinin örgütsel etkililiği, kamuoyunda sık sık gündeme gelmekte ve tartışma konusu olmaktadır. Çalışmada, kamu sağlık teşkilatındaki örgütsel etkililik konusu teorik bağlamda değerlendirilmekte, kamudaki yaklaşık 20 yıllık uzun bir çalışma deneyimimden yararlanarak tespit edilen bir takım sorunlara ve çözüm önerilerine yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Kamu Sağlık Teşkilatı, Örgütsel Etkililik, Sağlık Personeli

A Review On Organizational Effectiveness In Public Health Sector

PDF

___

Ak, M. (2007). Örgütsel Bağlılık ve Görevde Yükselme: Sağlık Sektöründe Çalışanların Görevde Yükselmeye İlişkin Adalet Algılarının Bartın İli Örneğinde İncelenmesi, Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi. Zonguldak.
Aldemir, C. (1985). Örgütler ve Yönetimi, İzmir: Bilgehan Basımevi.
Barling, J. ve Michelle, P. (1993). " Interactional, Formal, and Distributive Justice in the Workplace: an Exploratory Study", The Journal of Psychology, 127(6), ss. 649-656.
Başaran, İ. E. (1982). Örgütsel Davranışın Yönetimi, Ankara: Sevinç Matbaası.
Başaran, İ. E. (1992). Yönetimde İnsan İlişkileri (Yönetsel Davranış), Ankara.
Cameron, K. S., ve Whetten, D. A. (1983). Organizational Effectiveness: a Comparison of Multiple Models, Organizational Effectiveness: One Model or Several, 4-5, Academic Pres, USA.
Can, H. (1992). Organizasyon ve Yönetim, Ankara: Siyasal Yayınevi.
Çakar, M. (2010). Örgüt Toplulukları Arasında Meşruiyet Yayılımları: Türkiye’de Özel Ortaöğretim Okulları, 1993 – 2004, Doktora Tezi, Ankara.
Danış, M. (2006). Sosyal Hayatın Temelinde İletişim Olgusu, İstanbul: İnci Kitabevi.
Dinçer, Ö. ve Fidan, Y. (1996). İşletme Yönetimine Giriş, 2. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
Erdoğan, İ. (1999). İşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış, İstanbul.
Ergeneli, A. (1995). "Örgütsel Etkililik Kriteri Olarak Lider Davranışının Örgütsel İklim İle İlişkisi: Görev Karmaşıklığı Bakımından Farklılaşan İki Örgüte İlişkin Bir Uygulama", AÜSBF Dergisi, C.50, ss. 187-199, Ocak-Haziran.
Ferecov, R. (2011). "İnsan Kaynakları Yönetiminde Performans Değerleme Yöntemleri", http://dergipark.gov.tr/download/article-file/55271.
Gavcar, E., Bulut, Z. A. ve Engin, K. (2006). "Konaklama İşletmelerinde Uygulanan Performans Değerleme Sistemleri ve Uygulama Alanları (Muğla İli Örneği)", Yönetim ve Ekonomi Dergisi, C.13, S. 2, ss. 31-45.
Gibson J., Livancevich, L. ve Onnely, J. H., (1976). Readings in Organizations: Behavior, Structure, Processes, Dallas: Texas Business Publication.
Gümüştekin, G. E. (1999). "İşletmelerde Örgütsel ve Yönetsel Etkinliğin Ölçülmesine İlişkin Uygulama", 7. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, İstanbul Bilgi Üniversitesi.
Güzel, F. (1995). Örgütsel Etkililik, İstanbul: Beta Kitabevi.
Hicks, H.G. (1977). Örgütlerin Yönetimi (Sistemler ve Beşeri Kaynaklar Açısından, (Çev: O.Tekok, B.Aytek ve S.Şen), Ankara: San Matbaası.
Karslı, M. D. (1998). Yönetsel Etkililik, 2. Baskı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Koçel, T. (1995). İşletme Yöneticiliği, 5. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
Mott, Paul E. (1972). Papers on Efficiency in The Management of Higher Education, McGraw-Hill, New York.
Nemli, E. (1998). "Rekabet Avantajı Kazanmada Örgütsel Esnekliğin Önemi", Amme İdaresi Dergisi. 31(3), ss. 75-86.
Özutku, H. (2001). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Örgütsel Etkililik ve Afyon Bölgesi'nde Mermercilik İşletmelerinde Bir Araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar.
Price, J. (1972). "The Study of Organizational Effectiveness", Sociological Quarterly, C. 13, ss. 3-15.
Prokopenko, J. (1995). Verimlilik Yönetimi Uygulamalı El Kitabı, (Çev: O.Baykal, N.Atalay, E.Fidan), Ankara: NPM Yayınları.
Roberts, K. H. (1993). New Challenges to Understanding Organizations. Organizational Effectiveness as a Theoretical Foundation for Research on Reliability-Enhancing Organization, New York: Macmillan Publishing Company.
Schein, E.H. (2000). Örgüt Psikolojisi, (Çev: M.Tosun), Ankara: TODAİE.
Steers, Richard M. (1975). "Problems in Measurement of Organizational Effectiveness", Administrative Science Quarterly, 20, ss. 546–558.
Şimşek, M., & Nursoy, M. (2002). Toplam Kalite Yönetiminde Performans Ölçümü, İstanbul: Hayat Yayınları.
Tosun, M. (1981). Örgütsel Etkililik, TODAİE Yayınları, Ankara.
Varlı, O. (1984). İşletme Yönetimine Sistemsel Yaklaşımlar, İstanbul: Meta Yayınevi.