Yasin ÖZGEN, Neşet ARSLAN, Nilgün BAYRAKTAR

TÜRKİYE AÇISINDAN ÖNEMLİ BİTKİ HAŞHAŞIN ÖNEMİ VE TARIMI

Haşhaş, içerdiği alkoloitler bakımından dünyada ve ülkemizde stratejik öneme sahip olan bir kültür bitkisidir. Türkiye, önemli bir haşhaş üreticisi ülke olup, son verilere göre dünya haşhaş ekim alanlarının yaklaşık yarısına sahiptir. Kapsülünden elde edilen alkolitler, özellikle morfin tıpta önemli kullanım alanına sahiptir. Bunun yanında, morfinin uyuşturucu özelliği ve dolayısıyla bağımlılık yapma yönü de bulunduğundan tarımı izne tabidir. Dolayısıyla ülkemizde şu an itibariyle 13 il ve bu illere bağlı bazı ilçelerde tarımına izin verilmektedir. Bu çalışmada ülkemiz açısından stratejik önemi olan ve dünyada lider konumda olduğumuz haşhaş bitkisinin önemi ve tarımı üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

hashas, haşhaş

PDF

___

[1] Anonim, 2015. Haşhaş Sektör Raporu 2015, (Toprak Mahsulleri Ofisi). [2] Anonim, 2016.https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/. Erişim Tarihi: 23.11.2016. [3] Anonim, 2017. https://itb.org.tr/YagliTohumlarSalonu. Erişim Tarihi: 24.01.2017. [4] Arslan, N., Büyükgöçmen, Gümüşçü, A. 2000. Türk Haşhaş Populasyonlarının Yağ ve Morfin Muhtevaları. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi (9), 1-2. [5] Arslan, Y., Katar, D., Kayaçetin, F., Subaşı, İ. 2008. Afyon (Opium) Alkaloitleri ve Önemi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 17 (1-2): Derleme. [6] Arslan, N., Gürbüz, B., Gümüşçü, A. 2015. Açıklamalı Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Rehberi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 1620. [7] Arslan, N., Yılmaz, G., Özgen, Y., Yazıcı, L. 2016. Ankara ve Tokat Koşullarında Yetiştirilen Tescilli Bazı Haşhaş (Papaver somniferum L.) Çeşitlerinin Morfin ve Diğer Alkaloidler Yönünden Karşılaştırılması. III. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Sempozyumu, 4-6 Ekim 2016, Antalya. [8] Başer, K.H.C. and Arslan, N. 2014. Opium Poppy (Papaver somniferum L.). Medicinal and Aromatic Plants of the Middle-East. P: 305-332. [9] Geçit, H. H., C.Y., Çiftçi, Y. Emeklier, S., İkincikarakaya, S., Adak, Ö., Kolsarıcı, H., Ekiz, S., Altınok, C., Sancak, C.S., Sevimay, H., Kendir. 2009. Tarla Bitkileri Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 1569, Ders Kitabı: 521, 540 s. Ankara. [10] Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M.T., (edlr.), (2012). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul. [11] Stranska, I., Skalicky, M., Novak, J., Matyasova, E., Hejnak, V. 2013. Analysis of selected poppy