Akdeniz Ekolojik Şartlarındaki Kahramanmaraş’ta Farklı Olgunlaşma Dönemlerinde Biçmenin Bazı Fiğ (Vicia sp.) Türlerinin I. Ot Verimi ve Kalitesi Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi

Bu araştırma, farklı olgunlaşma dönemlerinde biçilen bazı fiğ (Vicia sp.) türlerinin verim ve ot kalitelerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırma 2017-2018 yetiştirme sezonunda Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü deneme alanında tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırma materyali olarak fiğ (Vicia sp.) türü (yaygın fiğ-Zemheri 08, macar fiği-Kansur ve tüylü fiğ-Selçuklu 2002) kullanılmıştır. Denemede 4 farklı gelişme döneminde (çiçeklenme başlangıcı, %50 çiçeklenme, tam çiçeklenme ve bakla olum dönemi) hasat edilen fiğin verimi ve ot kalitesi incelenerek en uygun hasat zamanının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, en yüksek kuru ot verimi 887.47 kg/da ile Selçuklu 2002, ham protein oranı %21 ile Kansur, ham protein verimi 162.6 kg/da ile Selçuklu 2002, ham kül oranı %15.79 ile Zemheri 08, NDF oranı %57 ile Kansur, ADF oranı %39 ile Selçuklu 2002 ve nispi yem değeri (NYD) 145.10 ile Zemheri 08 çeşitlerinden elde edilmiştir. Akdeniz ekolojik şartlarındaki Kahramanmaraş’ta nispi yem değeri açısından ele alındığında en uygun fiğ türünün Zemheri 08 çeşidi (yaygın fiğ) olduğu ve çiçeklenme başlangıcında biçilmesinin uygun olacağı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Biçim zamanı, fiğ, ham protein oranı, NDF ve ADF oranı, Vicia sp., yem kalitesi

PDF

___

Akdeniz, H., Keskin B. ve Yılmaz, B., 1999. Van kıraç şartlarında bazı fiğ türlerinin kışlık olarak yetiştirme olanakları üzerinde bir araştırma, Uluslararası Hayvancılık Kongresi (21-24 Eylül, İzmir) Bildirileri, s. 248-253.
Aksoy, İ. ve Nursoy, H., 2010. Vejetasyonun farklı dönemlerinde biçilen macar fiği buğday karışımının besin madde kompozisyonu, rumende yıkılım özellikleri, in vitro sindirilebilirlik ve rölatif yem değerinin belirlenmesi. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Derg., 16(6): 925-931.
Albayrak, S., Türk, M. ve Yüksel, O., 2009. Effects of phosphorus fertilization and harvesting stages on forage yield and quality of wool pod vetch. Turkish Journal of Field Crops, 14(1): 30-40.
Anonim, 2018a. Kahramanmaraş Meteoroloji İl Müdürlüğü Verileri. Kahramanmaraş.
Anonim, 2018b. KSÜ ÜSKİM Toprak Analiz Sonuçları, Kahramanmaraş.
Anonim, 2019b. Nitrogen Determination by Kjeldahl Method. https://www.itwreagents.-com/uploads/20180114/A173_EN.pdf
Bağcı, M., 2010. Orta anadolu koşullarında macar fiğinde (Vicia pannonica Crantz cv. Tarmbeyazı-98) sıra arası ve tohum miktarının ot verimine etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Adana.
Ball, D.M., Hovelend, C.S. and Lacefield, G.D., 1996. Forage Quality in Southern Forages. Potash & Phosphate Institute. Norcross, Georgia, s. 124-132.
Budak, F. ve Budak, F., 2014. Yem Bitkilerinde Kalite ve Yem Bitkileri Kalitesini Etkileyen Faktörler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7 (1): 01-06.
Budak, F., Büyükburç, U. ve Budak, H., 1997. Kayseri ekolojik koşullarında farklı ekim zamanlarının bazı fiğ (Vicia spp.) türlerinin tarımsal özelliklerine etkisi. Türkiye 2. Tarla Bitkileri Kongresi (22-25 Eylül, Samsun) Bildirileri. s. 696-698.
Canpolat, Ö ve Karaman, Ş., 2009 Bazı baklagil kaba yemlerinin in vitro gaz üretimi, organik madde sindirimi, nispi yem değeri ve metabolik enerji içeriklerinin karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi, 15(2): 188-195.
Cassida, K. A., Griffin, T. S., Rodriguez, J., Patching, S. C. Hesterman, O. B. and Rust, S. R., 2000. Protein Degradability and Forage Quality in Maturing Alfalfa, Red Clover and Birdsfoot Trefoil. Crop Science. 40: 209-215
Çaçan, E., Kökten, E., Kaplan, M. ve Yılmaz, H.Ş., 2017. Bazı adi fiğ hat ve çeşitlerinin (Vicia sativa L.) ot verimi ve ot kalitesi açısından değerlendirilmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 22(1): 47-61.
Dündar, F.Ç., 2010. Yazlık ekilen bazı yaygın fiğ çeşitlerinin verim ve verim unsurlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
Erdoğdu, İ., Sever, A. ve Atalay, A., 2016. Eskişehir koşullarında macar fiği (Vicia pannonica Crantz.) hat ve çeşitlerinde yem ve tohum verimleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(2): 230–234.
Güzeloğulları, E. ve Albayrak, S., 2016. Isparta ekolojik koşullarında farklı ekim ve hasat zamanlarının bazı fiğ (Vicia spp.) türlerinin ot verim ve kalitesi üzerine etkileri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(2): 158-165.
Hashalıcı, S., Uzun, S., Özaktan, H. ve Kaplan, M., 2017. Kayseri kıraç koşullarında yetiştirilen bazı macar fiği çeşitlerinin ot verimleri ve kalitelerinin belirlenmesi. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 14(2): 113-123.
Henning, J.C., Lacefield, G.D. and Amaral-philips, D., 2000. Interpreting Forage Quality Reports Cooperative Extension Service. ID-101.
Kaçar, B., 1972. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri: II. Bitki Analizleri. Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 646s.
Kaplan, M., 2013. Yaygın fiğ (Vicia sativa L.) genotiplerinde hasat zamanının ot verim ve kalitesine etkisi. Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 29(1): 76-80.
Kara, İ., 2013. Farklı dönemlerde hasat edilen adi fiğ macar fiği ve yem bezelyesinde ot verimi ve kalitesinin değişimi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Kavut, Y., Geren, H., 2018. İtalyan çimi (Lolium multiflorum L.) + tüylü fiğ (Vicia villosa L.) karışımlarında farklı hasat zamanları ve karışım oranlarının verim ve kalite özelliklerine etkisi, Mediterranean Agricultural Sciences, 31(3): 283-287.
Kavut, Y.T., Geren, H., Soya, H., Avcıoğlu, R. ve Kır, B., 2014. Karışım Oranı ve Hasat Zamanlarının Bazı Yıllık Baklagil Yembitkileri ile İtalyan Çimi Karışımlarının Kışlık Ara Ürün Performansına Etkileri. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 51(3): 279-288.
Kuşvuran, A., Kaplan, M. ve Nazli, R.İ., 2014. Effects of mixture ratio and row spacing in hungarian vetch (Vicia pannonica Crantz.) and annual ryegrass (Lolium multiflorum Lam.) intercropping system on yield and quality under semiarid climate conditions. Turkish Journal of Field Crops, 19(1): 118-128.
Kutlu, H.R., 2008. Yem Değerlendirme ve Analiz Yöntemleri. Ç.Ü. Ziraat Fak. Zootekni Bölümü, Ders Notu, Adana, 65s.
Morrison, J.M., 1998. Changes in the lignin and hemicellulose concentration of ten varieties of temperate grasses with increasing maturity. Grass legumes for forage production in mild winter areas. Grass and Forage Sci., 53:318-325.
Mutlu, Z., 2012. Bazı kışlık fiğ türlerinde biçim zamanının ot verimine etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Özen H. Ç. ve Onay, A., 1999. Bitki Büyüme ve Gelişme Fizyolojisi. Dicle Üniversitesi Basımevi. Diyarbakır, 166 s.
Parlak, A.Ö., 2005. Bazı yapay mera karışımlarında ekim yöntemleri ve azot dozlarının yem verimi ve kalitesine etkileri. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 188s.
Rebole, A., Alzueta, C., Ortiz, L.T., Baro, C., Rodriguez, M.L and Caballero, R., 2004. Yield and chemical composition of different parts of the common vetch at flowering and two seed filling stage. Spanish J. Agric. Res., 2(4): 550-557.
Sarıçiçek, Z., Garipoğlu, A. ve Sarıcan, C., 1996. Adi Fiğ ve Macar Fiğinin Yem Değeri Üzerine Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 11(2): 39-45.
SAS, 2013. SAS V.9.3 User Guide, Copyright © 2013, SAS Institute Inc., Cary, NC, USA.
Sheaffer, C.C., Peterson, M.A., Mccalin, M., Volene, J.J, Cherney, J.H, Johnson, K.D., Woodward, W.T. and Viands, D.R., 1995. Acid Detergent Fibre, Neutral Detergent Fibre Concentration and Relative Feed Value. North American Alfalfa Improvement Conference, Minneapolis.
Sürmen, N., Yavuz, T. ve Çankaya, N., 2011. Effects of phosphorus fertilization and harvesting stage on forage yield and quality of common vetch. Journal of Food, Agriculture & Environment, 9(1): 353-355.
Tremblay, M., 1998. A Tool for Determining Alfalfa Quality. Saskatchewan Agriculture and Food. Saskatchewan.
Turna, Ç., Ertuş, M., 2017. Bazı fiğ çeşitlerinde farklı ekim zamanlarının ot verimine etkisi. 3. Uluslararası Tarım ve Çevre Kongresi Bildiriler Kitabı, Antalya, s. 132-138.
Türk, M., Albayrak, S. ve Yüksel, O., 2009. Effects of fertilisation and harvesting stages on forage yield and quality of hairy vetch (Vicia villosa Roth.). New Zealand Journal of Agricultural Research, 52: 269-275.
Ünal, S., Mutlu, Z. and Fırıncıoğlu, H.K., 2011. Performances of some winter hungarian vetch accessions (Vicia pannonica Crantz.) on the highlands of turkey. Turkısh Journal of Field Crops, 16(1); 1-8.
Van Soest, P.J., 1994. Nutritional ecology of ruminants, 2nd ed. Cornel University Pres, pp. 476.
Wilson, J.R., Deinum, H., Engels, E.M., 1991. Temperature effects on anatomy and digestibility of leaf and stem of tropical and temperate forage species. Neth. J. Agric Sci., 39: 31-48.
Yılmaz, Ş., Günel, E. ve Sağlamtimur, T., 1996. Amik ovası ekolojik koşullarında yetiştirilebilecek uygun fiğ (Vicia spp.) türlerinin saptanması üzerinde bir araştırma. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi (17-19 Haziran, Erzurum) Bildirileri, s. 627-631.