Uşak ekolojik şartlarında farklı azot dozlarının şeker mısırın (zea mays saccharata sturt.) Verim ve kalite özelliklerine etkisi.

Özet: Bu çalışma, 2013 yılı üretim sezonunda Uşak ili Merkez Hocalar köyünde yürütülmüştür. Çalışmada 4 farklı azot dozunun (0, 7, 14 ve 21 kg/da) şeker mısırının (Jübilee F1) verim ve kalite özelliklerine etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; azot dozlarının bitki boyu, ilk koçan yüksekliği, taze koçan verimi ve taze koçandaki tanelerde nitrat birikimi üzerine etkisi istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Bitkide; sap çapı, koçan çapı, koçan boyu, tek koçan ağırlığı, koçanda sıra sayısı, koçanda tane sayısı, pazarlanabilir koçan sayısı, taze koçandaki tanelerde ham protein oranı ile şeker oranı azot dozlarından etkilenmemiştir. En yüksek taze koçan verimi 14 kg/da azot dozundan elde edilmiştir.

Effects of different nitrogen doses on yield and quality components of sweet corn (zea mays saccharata sturt.) Under uşak ecological conditions

Abstract: This study was carried out in the village of Hocalar in Usak Central in 2013 production season. In the study was intended to determine the effect of 4 different nitrogen (0, 7, 14 and 21 kg/da) doses on yield and quality characteristics of sweet corn (jubilee F1). According to results of the research, the effects of nitrogen doses were found to be statistically significant in plant height, first ear height, fresh ear yield and nitrate accumulation. In the plant; stem diameter, ear diameter, ear height, single ear weight, row number in ear, seed number in ear, marketable ear number, fresh on the cob grain crude protein content and sugar content were not affected by nitrogen doses. The highest fresh ear yield was obtained from 14 kg/da nitrogen dose.

PDF

___

Acar, İ., 2013. Farklı Azotlu Gübre Form ve Dozlarının Salamuralık Asma Yapraklarında Verim ve Nitrat Birikimine Etkisi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 44s, Tokat.

Akman, Z., 1991. Şeker Mısırında (Zea mays saccharata Sturt.) Ekim Sıklığı ve Ekim Zamanının Verim ve Diğer Agronomik Karakterler Üzerine Etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 72s, Tokat.

Alp, R., 2000. Şeker mısırında (Zea mays saccharata Sturt.) azot ve potasyumun verim ve verim unsurlarına etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 47s, Tokat.

Al-Ruhda, M.S., Al-Younis, A.H., 1978. The Effect of Row Spacing and Nitrogen Levels on Yield, Yield Components and Quality of Maize (Zea Mays L.) Ragi Journal of Agricultural Science. 1978, 235-237. Depth of Field Crops of Agriculture Baghdad University Abu-Graib, Irag.

Altıparmak, S., 2001. Şeker Mısırda Farklı Azot Dozlarının Verim ve Verim Öğelerine Etkisi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 50s, Ankara.

Anıl (Özbay), H., 1999. Çarşamba Ovasında Farklı Ekim Zamanlarının Şeker Mısırın Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 62s, Samsun.

Baltutar, N., 1992. Değişik Azot Kaynaklarının Marul Bitkisinde Nitrat ve Nitrit Birikimi Üzerine Etkisi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 49s, Ankara.

Bhatt, P. S., 2012. Response of sweet corn hybrid to varying plant densities and nitrogen levels. African Journal of Agricultural Research Vol. 7(46), pp. 6158-6166.

Çokkızgın, A., 2001. Kahramanmaras Koşullarında Farklı Azot Dozları ile Sıra Üzeri Ekim Mesafelerinin II. Ürün Mısır (Zea mays L) Bitkisinde Verim, Verim Unsurları ve Fizyolojik Özelliklere Etkisi. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, 17-21 Eylül 2001, Tekirdağ, 215-219.

Çokkızgın, A., Çölkesen, M., 2006. Kahramanmaraş Koşullarında Azotlu Gübrenin Makarnalık Buğdayda Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen ve Mühendislik Dergisi, 9(1).

Gökmen, S., Sencar, Ö., Sakin, M.A., 2001. Rersponse of Popcorn (Zea mays evarta) to Nitrogen Rates and Plant Densities. Turkish Journal of Agriculture Forestry, 25, 15-23.

Gözübenli, H., 1997. Değişik Azot Uygulamalarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Bazı Mısır Genotiplerinin Azot Kullanım Etkinliğinin Saptanması. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, 217s, Adana.

Hallauer, A.R., Miranda F.O, 1987. Quantitative Genetics in Maize Breeding. Jowa State University Press, Ames, Jowa.

Kara, S. M., Deveci, M., Dede, Ö., Şekeroğlu, N., 1999. Farklı Bitki Sıklığı ve Azot Dozlarının Silaj Mısırda Yeşil Ot Verimi ve Bazı Özellikler Üzerine Etkileri. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım 1999, 172-177, Adana.

Kara, B., Akman, Z., 2002. Şeker Mısırında (Zea mays saccharata Sturt.) Koltuk ve Uç Alma ile Yaprak Sıyırmanın Verim ve Koçan Özelliklerine Etkisi. Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(2), 9-18.

Kara, B., 2006. Çukuova Koşullarında Değişik Bitki Sıklıkları ve Farklı Azot Dozlarında Mısırın Verim ve Verim Özellikleri ile Azot Alım ve Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 162s, Adana.

Kırtok, Y., 1998. Mısır Üretimi ve Kullanımı. Kocaoluk Basım ve Yayın Evi, 125-129, İstanbul.

Koçak, M., 1991. Samsun Ekolojik Şartlarında Bazı Seker Mısır Çeşitlerinde Verim, Verim Öğeleri ve Bazı Kalite Özelliklerine Azotlu Gübrelemenin Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 83s, Samsun.

Küçükyağcı, Ş., 2010, Bazı Yeni Şeker Mısırı Tiplerinin Tokat-Kazova Koşullarında Bazı Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi, Gazi Osmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 50s, Tokat.

Kün, E., 1985. Sıcak İklim Tahılları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No, 953, Ders Kitabı, 275, Ankara.

Kün, E., 1994. Tahıllar II (Sıcak İklim Tahılları). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 1452, Ankara.

Ogunmodede O.T., Adewole E, Adeniran O.A, Adewale O.B, Adewumi F., 2012. Contents of Nitrosamine and İts Precursors in Some Roasted Nigerian Food Grains, Tubers and Animals and Their Potential İngestion in the Diet. Afe Babalola University, Nigeria. Archives of Applied Science Research, 4 (1), 285-291.

Öktem, A., 1996. Harran Ovası Koşullarında II. Ürün Olarak Yetiştirilebilecek 10 Mısır Genotipinde Farklı Dozlarda Uygulanan Fosforun Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 151s, Adana.

Öndeş, A.D., 1989. Sebzelerde Kullanılan Çeşitli Azot İçeren Gübrelerin Muhtelif Dozlarının Nitrat Birikimine Etkisi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 70s, Ankara.

Saruhan, V., Şireli, H.D., 2005. Mısır (Zea mays L.) Bitkisinde Farklı Azot Dozları ve Bitki Sıklığının Koçan, Sap ve Yaprak Verimlerine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(2), 45-53.

Sezen, Y., 1991. Gübreler ve Gübreleme. Atatürk Üniversitesi Yayınları No, 679, Ziraat Fakültesi Yayın No, 303, Ders Kitapları Seri No, 55, Erzurum.

Sezer, İ., Yanbeyi, S., 1997. Çarsamba Ovasında Yetiştirilen Cin Mısırında Bitki Sıklığı ve Azotlu Gübrenin Tane Verimi, Verim Komponetleri ve Bazı Bitkisel Karakterler Üzerine Etkileri. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül 1997, 128-133, Samsun.

Soltner, D., 1990. La Culture Du Mais-Plant Sarclee et Cereale, Les Grandes Production Vegetales. Farnce, Collection Sciences et Tecniques Agricoles, 161-165.

Sönmez, F., 2001. Azotun Bazı Mısır Çeşitlerinde Tane Verimi ve Verim Komponentlerine Etkisi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(1), 107-112.

Tracy, W.F., 2001. Sweet Corn in Speciality Corns, 2nd Editions, Edited by Arnel Hallauer, CRC Press, Boca Raton.

Tohumculuk Komisyon Raporu, 1997. Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği Vakfı, Ankara.

Turgut, İ., 2000. Bursa Koşullarında Yetiştirilen Şeker Mısırında (Zea maysSaccharata Sturt.) Bitki Sıklığının ve Azot Dozlarının Taze Koçan Verimi ile Verim Öğeleri Üzerine Etkisi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 24 (3), 341- 347.

Ülger, A.C., Tansı, V., Saglamtimur, T., Kızılşimşek, M., Çakır, B., Yücel, C., Baytekin, H., Öktem, A., 1996. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde İkinci Ürün Mısırda, Bitki Sıklığı ve Azot Gübrelemesinin Tane ve Hasıl Verimi ve Bazı Tarımsal Karakterlerine Etkisi Üzerine Araştırmalar. Çukurova Üni. Ziraat Fak. GAP Tarımsal Arastırma İnceleme ve Geliştirme Proje Paketi Kesin Sonuç Raporu, Proje No, 94, 45s.

Zengin, M., 1997. Nitratın Ispanak Bitkisinde Birikimi Ve Topraktan Yıkanması Üzerine Bazı Azotlu Gübrelerin Etkileri. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,