Hasan YILMAZ, Vecdi DEMİRCAN, Zeynep DERNEK

Türkiye’de 2000 Yılı Sonrası Uygulanan Tarım Politikalarının Yansımalarına İlişkin Üretici Görüşleri Üzerine Bir Araştırma

Türkiye’de özellikle 2000 yılından sonra tarım politikalarında köklü değişikliklere gidilmiştir. Bu çalışmada Isparta ili örneğinden hareketle 2000 yılı sonrasındaki politika değişikliğinin yansımaları üretici görüşleri açısından değerlendirilmiştir. Araştırma bulguları, politika değişikliğinin farklı büyüklükteki işletmeler ve üreticiler üzerindeki etkisinin de farklı olduğunu göstermektedir. İşletme arazisi genişliği arttıkça üreticilerin tarımsal desteklerden yararlanma olanağının da arttığı gözlenmiştir. Üreticilerin %45.7’si DGD, %42.2’si mazot desteği, %12.1’i diğer desteklerden (süt primi, buzağı desteği, besicilik kredisi, yem bitkisi desteği) yararlanabilmişlerdir. Üreticilerin %32’si girdi fiyatlarının yüksek, %28.7’si pazarlama olanaklarının yetersiz ve ürün fiyatlarının düşük, %10.5’i ise kredi olanaklarının yetersiz olduğunu belirtmişlerdir. Üreticilerin %30.7’si mazot, %17.5’i gübre, ve %10.9’u zirai ilaç kullanımını azalttıklarını belirtmişlerdir. Üreticiler tarım politikalarından %53.3 ile en yüksek oranda pazarlama sorunlarının çözülmesini beklemektedirler. Bunu %32.1 ile gelirin artırılması ve %14.6 ile verimliliğin artırılması izlemektedir. Tarımsal üretimden vazgeçmeyi düşünen üreticilerin oranı %8.8’dir. Yapılan χ 2 testinde üreticilerin yararlandıkları tarımsal destekler, tercih ettikleri destekler, sorun kaynakları, tarım politikalarından beklentileri ve DGD’ye ilişkin görüşleri ile işletme arazisi genişliği arasında istastiki açıdan anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (P> 0.05).

Anahtar Kelimeler:

Tarım Politikası, Politika Değişikliği, Üretici Görüşleri

A Research on Farmers’ Opinions about Effect of Agricultural Policy Implemented After 2000 in Turkey

There have been radical changes in agricultural policy in Turkey since 2000. In this research, reflection of policy change after 2000 is examined by obtaining farmers’ opinions in Isparta province. Results showed that policy changes have differently influenced farmers regarding their farm sizes. As farm size increased it was observed that farmers benefited more from agricultural support. Of the farmers’ 45.7% benefited from direct income support, 42.2% from diesel oil support, 12.1% from other supports (milk premium, calf support, feedlot credit and forage support), respectively. Of the farmers 32% declared that input prices were high, 28.7% marketing was not good enough and product prices were low, 10.5% credit opportunities were not enough, respectively. Farmers reported that 30.7% decreased diesel oil, 17.5% fertilizer and 10.9% pesticide use, respectively. Majority of farmers (53.3%) are expecting a solution for marketing problems from agricultural policies. Other problems needed to be solved were increase in income (32.1%) and increase in productivity (14.6%). Farmers thinking of quitting farming were %8.8. Chi square results revealed that relationship between farm size and agricultural supports benefited, agricultural support preferred, source of problems, opinions about direct income support and expectations from agricultural policies was not significant (P> 0.05)

Keywords:

Agricultural Policy, Policy Change, Farmers’ Opinions,

PDF

___

Abay, C., Olhan, E., Uysal, Y., Yavuz, F., ve Türkekul, B. 2005. Türkiye’de Tarım Politikalarında Değişim, TMMOB Türkiye Ziraat Mühendisleri Odası, VI. Teknik Kongre, 3–7 Ocak 2005, Ankara.
Akder, H. 2003. Türkiye Tarım Politikasında “Destekleme Reformu”, ASOMEDYA Dergisi, Ankara Sanayi Odası Aylık Yayın Organı, Aralık, 2003, Ankara.
Anonim,1997. SPSS for Windows: Professional Statistics. Release 10.0. SPSS Inc.
Anonim, 2006. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Tarım Politikaları Daire Başkanlığı Kayıtları, Ankara.
Bayraç, N., Yenilmez, F . 2006. Tarım Sektörünün Yapısal Analizi ve Avrupa Ortak Tarım Politikası. www.econturk.org/Turkiyeekonomisi/Naci2.doc.Erişim Tarihi: 03.04.2007.
DİE, 2005. Tarımsal Yapı (Üretim, Fiyat, Değer) 2003. Devlet İstatistik Enstitüsü, Yayın No. 2949, Ankara.
Eraktan, G., Abay, C., Miran, B., ve Olhan., E. 2004. Türk Tarımında Doğrudan Gelir Desteği Uygulamalarının Sonuçları Üzerine Bir Araştırma. İstanbul Ticaret Odası, yayın no 2004-53.İstanbul.
Gençler, F. ve Artukoğlu., M.M. 2003. Türk Tarımı Açısından Doğrudan Gelir Desteği Sisteminin Değerlendirilmesi: Akhisar İlçesi Örneği. İzmir Ticaret Borsası Yayınları, Yayın no: 79, İzmir.
Ören, M.N. ve Binici., T. 2004. Doğrudan Gelir Desteği Uygulamasının GAP Alanı Tarımsal Yapı ve Gelirlerine Etkileri, Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi 16-1 8 Eylül 2004, s. 53-60. Tokat.
RG, 2000. “Hedef Çiftçilere Pilot Bölgelerde Doğrudan Gelir Desteği Yapılması ve Kayıt Sisteminin Oluşturulması Projesi” 2000/267 sayılı BKK (14.3.2000 tarih ve 23993 sayılı Resmi Gazete) ve 2000/14 nolu TKB Uygulama Tebliği (4.4.2000 tarih ve 24010 sayılı Resmi Gazete)
Şahinöz, A. Özaltan, A. ve Gökduman, I. 2005. Küreselleşme Sürecinde Türkiye Tarımı. http://www.zmo.org.tr/ etkinlikler/6tk05/01ahmetsahinoz.pdf. Erişim Tarihi: 07.05.2007
TKB, 2006. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Tarım Politikaları Daire Başkanlığı Kayıtları, Ankara.
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) 2006. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?tb_id =25&tb_adi=İşgücü%20İstatistikleri &ust_id=8. Erişim Tarihi: 12.09.2006
TÜSİAD, 2005. TÜSİAD Konjonktür Değerlendirme, Sayı 12, Nisan 2006. Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği, İstanbul. http://www.tusiad.org.tr/turkish/yayinlar/konjonktur/konj-12.pdf. Erişim Tarihi: 22.11.2006
Ulusoy, S. 2003. AB’ne Adaylık Sürecinde Ab ve Türkiye Tarım Politikaları: Öncelikler-Farklılıklar-Çelişkiler, AB Genişleme Sürecinde Türkiye “Tarımsal ve Kırsal Politikalar” Sempozyumu, TMMOB, Ziraat Mühendisleri Odası Yayını, Ankara, 2003
Yalçınkaya, N., Yalçınkaya, M.H., ve Çılbant, C.2006. Avrupa Birliği’ne Yönelik Düzenlemeler Çerçevesinde Türk Tarım Politikaları ve Sektörün Geleceği Üzerine Etkisi. Celal Bayar Üniversitesi, İİBF.,Yönetim ve ekonomi Dergisi. cilt 13 sayı 2. s.97-118.
Yamane, T., 1967. Elemantery Sampling Theory. Prentice-In., Englewood Cliffs, N.J., USA.