Hüseyin VOYVODA, Servet SEKIN, Mehmet KARACA

Therapeutic efficacy of doramectin and levamisole in dirofilaria immitis infected Dogs and changes of some blood parameters

Bu çalışmada, Dirofilaria immitis ile doğal enfekte köpeklerde doramectin ve levamizol'un terapötik etkisi ve bazı kan parametrelerinin sağaltım öncesi-sonrası durumu araştırıldı. Modifıye Knott tekniği kullanılarak incelenen 15 köpekten 11'nin Dirofilaria immitis ile enfekte olduğu belirlendi. 11 mikrofılaremik köpek, 2 sağaltım grubuna ayrıldı.Enfekte köpeklerden 5'ine bir hafta ara ile 2 kez 200 ng/kg dozda doramectin subcutan, diğer 6 köpeğe günlük 10 mg/kg dozda 14 gün süreyle levamizol oral olarak uygulandı. Mikrofılerler, sağaltım öncesi ve sağaltım başlangıcından sonraki 3, 7, 11,14, 21 ve 28. günde sayıldı. Hematokrit (PCV), Hemoglobin ( Hb ), total (WBC ) ve differensiyal lökosit sayıları, serum CK, ALT, AST, LDH ve GGT aktiviteleri ve serum total protein (TP ), Na, Cl ve K konsantrasyonları, sağaltım öncesi ve ilk uygulamadan 7, 14 ve 28 gün sonra belirlendi. Sağaltım öncesi, PCV, Hb, ve CK değerlerinde bir artış, lenfosit sayısında bir azalma, diğer parametreler ise genellikle normal sınırlar içinde veya yakınında bulundu. Mikrofiler sayı; saat 18.00 de alınan kan örneklerinde, 9.00 da alınanlardan daha fazla saptandı. Doramectin uygulanan köpeklerde, mikrofiler sayıda azalma, sağaltımdan sonraki ilk 2 haftalık sürede %86.9'dan %93.5'e kadar değişti. Uygulamanın 14. gününden itibaren doramectin'in mikrofilarisıdal etkisi azalmaya başladı ve 28. günde % 80.4 olarak belirlendi. Doramectin uygulamasından sonra, PCV, Hb, eozinofil, CK, TP, ve Cl değerlerinde geçici bir azalma, K konsantrasyonunda geçici bir artış saptandı. Nötrofil sayısında 7., lenfosit sayısında 14. günde önemli artış bulundu. Levamizol uygulanan köpeklerde, mikrofiler sayısındaki azalma, sağaltımden sonraki ilk 2 haftalık sürede %87.6-%95.1 bulundu. Uygulamanın 14. gününden itibaren levamizol'un mikrofilarisidal etkisi azalmaya başladı ve 28. günde % 83.9 olarak belirlendi. Levamizol uygulamasından sonra, PCV, Hb, eozinofil, CK, TP, ve Cl değerlerinde geçici bir azalma, ALT, Na ve K değerlerinde geçici bir artış saptandı. Nötrofil sayısında 7., lenfosit sayısında 14. günde önemli artış bulundu. Hafif ve geçici yan etkiler, doramectin uygulanan 1, levamizol verilen 2 köpekte ilk ve ikinci uygulamadan sonra görüldü. Uygulama öncesi tesbit edilen belirgin klinik bulguların uygulamadan sonraki günlerde ortadan kalkmaması, mikrofiler sayısının sağaltımdan sonraki 14. günden itibaren gittikçe artması ve her sağaltım grubundan bir köpeğin otopsisinde canlı, olgun Dirofilaria /mm/f/s'lerin bulunması, doramectin ve levamizol'un, parazitin olgunlarına karşı etkisinin hiç olmadığını veya yetersiz (levamizol) olduğunu gösterdi. Sonuç olarak, bu çalışma Van'da köpeklerde Dirofilaria immitis enfeksiyonunun yaygın olabileceğini, doramectin'in de yüksek mikrofilarisidal etkisinin olduğunu ve enfeksiyon ve sağaltımın bazı hematolojik ve biokimyasal parametrelerde değişiklikler yaptığını gösterdi. Son yıllarda artan köpek populasyonu ve hareketleri nedeniyle, köpeklerde dirofılariasis, kardiopulmönal hastalıkların ayırıcı tanısında daha çok dikkate alınmalıdır. Başarılı sağaltım ve bu yolla enfeksiyonun yayılmasının önlenmesi için etkili bir adultisidal ilacın piyasada bulunması gereklidir.

Anahtar Kelimeler:

Dirofilaria immitis, levamizol, köpek, antihelmintikler, kan parametreleri, dirofilariyaz, doramektin

PDF

___

1: A~aooıu, l .T., Şahin, A.(1992) ; Van'da Dirolilaria ımrrntis. V.V.O. Vet Fak. Derg., 3, 117-121.

2. Allan, J.P., Kenneth, ST, Sunberg, J.P., OiPietro, J.A., McCaU, JW.(1986) : Efficacy of ivermedin agalnst Dirofj/aria immilis laıvae in dogs 30 and 45 days aflcr induced infection. Am. J. Vet. Res., 47, 883-884.

3. Atwell, R.B., Cariiste, C., Robinson, S.(1979): The effectiveness of levamisola hydrochloride in the treatment of adult Dirofilaria immitis. Ausı. Vel. J., 55, S31-533.

4.Boctı, J., Supperef", R(1983).: VelerinacrmediZinische Parasilologie. 3.Aun. Verlag Paul Parey. Berlin und Hamburg.

S.Bush. B.M.(1OO1): InlerprelaliOll of lebofalory results for smail animal clinicians. Blackwell Scientific. Pub., Oxtord.

6.Calvert, C.A.(1987): Special syınposium: hear1worm disease in dogs. Vet. Med. Smail Anim. Clin., 82,228-270.

7.Canloray, R., Dik, B., GülDahçe, S.(199O): Konya'da dört köpekte saptanan Dirofilaris immilis (leidy,18S6 ) olgusu. Velerinarium I, 28-32.

8. Chandler, EA, Thompson, D.J., Sl1Iton, L.B., Prince, C.J.(1991):Canine medicine and Iherapeulics. 3 rd. ed.,Blackwell Scientific Pub., Onord.

9.Copland, M.D., O'Callaghan, M.G., Hajduk, P .. O'Oonoghue, P.J.(1992): The occurrence of Dirofilaris immitis in dogs in South Australia. Ausl. Vet. J., 69, 31-32.

10.Coşkun. Ş.L .. Tınar, R, Akyol, çv., Aydın, L.. Demır, C.(1992): Doğal enfekte köpeklerde Dirofilaria immitis mikrofilerleme ivermeklinin etkisi. U.O. Ve!. Fak. Derg.,ll,121-128.

11.Dik, B., BaşoQlu, A., Kaya, M.(1992): Köpeklerde Dirolilaria immitis'in sağıltmında levamilol ve ivermedln'in etkileri. 5.0. Vel. Fak. Derg. ,8,48-50.

12.Eksen, M., Durgun, Z., Dik, B., Keskin, E.(1992): Dirofilaria immiris ile enfekte köpeklerde saQallımın hematolojik değerler üzerine etklsi. 5.0. Vet. Fak. Derg. , 8,51-54.

13.Gar1ick, N.L.(1975): The management of canine dirofılariasis,. Canine Prac. ,2,22·27.

14.Goudice, A.C.(.I994) : The discovery of the novel endactocide dorameclin. XVIIi World Buiatrics Congress, 9-11, Bologna, ltaly.

15.GOratp, N.(1981):Helmintolojl. 2. Baskı, A.O. Vel. Fak. Yayın:368 Ders Kitabı: 266 , A-O. Basımevi, Ankara,

16.Hayasaki, M., Ohishi, 1.(1985): Prophylactic effects of levamısole hydrochloride by Intermitlend medicaliOll againsl Diromaris immiüs Iofectlon in dogs. J . Jap. Vet. Med. Assoc.,38, 154·157.

17.Jain. N.J.(1986) : Schalm's veterinary hemalology. 4th ed., Lea & Feblger., Philadephia.

18.Kir\(, RW.(1917) Current velerinary ıherapy Vi. Smail animal predice. W .B. Saunders Company, Philadephia.

19.Kitagawa, H.ı. , Kano, M., Sasaki, Y. , Hirano, Y. (1991) : Serum creatine kınase activities in dogs with dirofıtariasis. J. Vet. Med. SeL., S3, 569·57S.

20.Kilagawa. H., Sasaki, Y., Kumasaka, J., Mikaml, C., Kitoh, K., Kusano, K. (1993): Clinical and laboralory changes after adminislration of milbemyeln oxime in hear1Worm-free and Ileartworm·infected dogs. Am. J. Vet. Res.,54, 520-526.

21.Knigh!. OH, Champhell. W.C., Weiner, D.J., Washabau, R.J.(1986):MicrofilaricidaJ effıcacy of ivermedin in adulticide trealed and untreated heartworm ( HW )infected dog. Proc. Heartwonn Symp.' 86., 14, Am. Heartworm Soc., Washington OC, USA.

22.Kraft, W., Hartmann. K., Dercser. R 1OOS) Alterabhaengigkeiten von laborwerten bei Hund und Katze. Tieraerzll. Prax., 23, 502-508.

23.Krauss, H. und Webcr, A.( 1986): Zoonosen. 298-300, Deutsehar Aerzle-Verlag, Köln.

24.Leuterer, G., Gothe, R. (1993):Die Herzwurmkrankhelt des Hundes:Erregerbiologie und· ökologie, Pathogenese, Klinik, Diagnose, Therapie und Prophylaxe. Kleintierpraxis. 38, 633-646.

25.Mc Call, J.W., Dzimainski, M.T., Plue, R.E., Seward, R.L., Blair. L.S.(1986):lvermeetin in heartworm prophylaxis: studies with experimentally induced and naturally aequired infeetions. Proc. HeartwormSymp.' 86., 9-13, Am. Heartworm Soe., Washington OC, USA.

26.Mc Call, J.W., Lindeman, BA, Porter, C.A(1980).:Prophlactie activity of avermeetins against experimentally induced Dirofilaria immilis infectian in dogs. Proe. Heartworm Symp.'80., 126-130, VM Publishing Inc., Edwardsville KA, USA.

27.Patton, S., Faulkner, C.T.(1992) : Prevalence of Dirofilarla immifis and Dipetalcnema reconditum infectian in dogs : 805 eases (1980-1989). J. Am. Vet. Med. Assoc. 200,1533-1534.

28.Püsküleü, H., ikiz, F.(1986):lstatistiğe Giriş. 2. Baskı, E.Ü. Müh. Fak. Ders Kitapları Yayın No 1, E.Ü. Basımevi, ızmir.

29.Rawlings, CA, Losonky, J.M., Schaub, R.G., Greene, C.E., Keith, J.C., McCall, J.W.(1983): Postadulticide changes in Dirotilaria immitis-infeeted Beagles. Am.J. Vet. Res.44, 8-15.

30.Rawlings, C.A.,Raynaud, J.P., Lewis, R.E., Duncan, J.R.(1993): Pulmonary thromboembolism and hypertension after thiacetarsamide vs melarsomine dihydroehloride treatment of Dirotilaria immilis infeetion in dogs. Am. J. Vet. Res.,54, 920-925.

31.Rawlings, CA, Tonelli , Q., Lewis, R.E., Duncan, J.R.(1993):Semiquantitative tesl for Dirotilaria immilis as a predictor of thromboembolic complications associated with heartworm trealment in dogs. Am. J. Vet. Res.,54, 914-919.

32.Raynaud, J.P.(1992): Thiacetarsamide (adulticide) versus melarsomine (RM 340) developed as macrofilaricide (adulticide and larvicide) to cure canine heartworm infection in dogs. Ann. Rech. Vet.,23, 1-25

33.Sarınç, H., Alkan, M.(1986):Köpeklerde dirofilariasis olguları ve insan sağlığı yönünden önemi. T. Parazilol. Derg. 1-2, 169-174.

34.Şahal, M., Doğanay, A.,imren, H.Y.(1986):Untersuehungen auf die W irksamkeil der Praeparale Citarin-L R und ArieylR gegen Mikrofllarien und adulte Würmer von Dirofilarla immilis und Dirofılaria repens bei nalürlich infızierten Hunden. A.Ü. Vet. Fak. Derg., 33, 297-308.

35.Tada, Y., Ohla, T., Soohara, S., Suzuki, Y.(1991):Helminlh infeetions of dogs in Shina, Japan with reference to occu!t infectian of DimfiJaria immiUs. J. Vet. Med. Sei., 53,359-360.

36.Taşan, E.(1982):Elazığ'ln kırsal yöre köpeklerinde helrnintıerin yayılışı ve insan sağlığı yönünden önemi. Doçentlik Tezi (1982).

37.Toparlak, M., Tüzer, E.(1995): Veteriner helmintoloji. I.Ü. Vet. Fak. Yayını Ders Notu No:30, 146-150. IstanbuL.

38.Tsukamoto, Y.,., Mio, S., Sugai, S., Yanai, T., Kilana, N., Muramatsu, S., Nakada, Y., lde, J.(1991): Synthesis of 5·Keto-5-oxime derivatives of milbemyeins and their activities against microfilariae. Agric. Sio!. Chem., 55, 2615-2621.

39.Turgul, K.(1995):Veteriner Klinik Laboratuvar Teşhis.

40.Vankan, D.M., A!well, R.B., Blake, A.S., Bundesen, P.G., Ry1latt, 0.8., Walson, A.R.(1987) : Use of an antigen deleetion assay lo delermine mortality of Dirotilaria immilis alter Ihiaeelarsamide therapy. Aust. Vet. J. 64, 76-78.

41.Zeybek, H.(1989):Ankara yöresi köpeklerinde Dirotifaria immilis olguları. Etlik Vet. Mikrob. Derg., 6, 1-9.