Van'da Yoncada Küçük Tohumlu Yonca Küskütü (Cuscuta approximata Bab.)'nün Dağılımı ve Yoğunluğu

Bu çalışma yonca ekiliş alanlarında sorun olan küçük tohumlu yonca küskütü (Cuscuta approximata Bab.)’nün Van’daki yoğunluğu ve dağılımını saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırma 2009 ve 2010 yıllarında, iklim ve diğer bazı özelliklerine göre ayrılan beş çalışma bölgesinde (Gürpınar, Muradiye–Çaldıran, Van Merkez–Edremit–Gevaş, Erciş ve Özalp–Saray) ve yonca alanlarından her iki yılda 500’er örnek alınarak yürütülmüştür. Çalışmanın yürütüldüğü ilk yılda, birinci biçim öncesinde küskütle bulaşık yoncanın yoğunluğu metrekarede ortalama 38 sürgün, rastlanma sıklığı % 48; ikinci biçim öncesinde küskütle bulaşık yoncanın yoğunluğu metrekarede ortalama 16 sürgün ve rastlanma sıklığı % 32 olarak bulunmuştur. İkinci yılda, birinci biçim öncesinde küskütle bulaşık yoncanın yoğunluğu metrekarede ortalama 15 sürgün, rastlanma sıklığı % 18; ikinci biçim öncesinde ise bulaşık yoncanın yoğunluğu metrekarede ortalama 3 sürgün ve rastlanma sıklığı % 8 olarak tespit edilmiştir. Buna göre 2009 yılında yoncada en yoğun bulaşıklık, ilk biçimden önce Van Merkez–Edremit–Gevaş (51.3 sürgün m), ikinci biçimden önce Muradiye–Çaldıran (28.4 sürgün m) bölgelerinde; 2010 yılında en yoğun bulaşıklık ise hem ilk hem de ikinci biçiminden önce Gürpınar (28.7 ve 5.2 sürgün m) bölgesinde belirlenmiştir. Sonuç olarak, elde edilen bu verilere göre bölgede küskütün yaygınlığının yüksek olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Yonca, Cuscuta approximata, Küsküt, Rastlanma Sıklığı, Yoğunluk

Distribution and Density of Alfalfa Dodder (Cuscuta approximata Bab.) in Alfalfa in Van Province, Turkey

This research was carried out to determine the distribution and the density of smoothseed alfalfa dodder (Cuscuta approximata Bab.) in alfalfa fields in Van province during 2009–2010. Research area was divided into five distinct area (Gürpınar, Muradiye–Çaldıran, Van Center–Edremit–Gevaş, Erciş and Özalp–Saray) based on climatic and some other features. Five hundred samples were taken from alfalfa fields both two years. In the first year and prior to the first harvest of alfalfa, the number of infested alfalfa plants were found an average of 38 shoots per square meter, the frequency of occurrence was found as 48%; prior to the second harvest of alfalfa, the number of infested alfalfa plants were found an average of 16 shoots per square meter, and the frequency of occurrence was determined 32%. In second year and prior to the first harvest of alfalfa, the number of infested alfalfa plants were found an average of 15 shoots per square meter, the frequency of occurrence was determined as 18%; prior to the second harvest of alfalfa, the number of infested alfalfa plants were found an average of 3 shoots per square meter, and the frequency of occurrence was found as 8%. Prior to the first harvest, the highest alfalfa dodder density (51.3 shoots m) was found in Van Center–Edremit–Gevaş; prior to the second harvest, the highest alfalfa dodder density (28.4 shoots m) was found in Muradiye–Çaldıran district in 2009. The highest alfalfa dodder densities (28.7 and 5.2 shoots m) were found in Gürpınar district prior to the first and second harvest of alfalfa in 2010. As a conclusion, according to data obtained alfalfa dodder has a high prevalence in alfalfa fields grown in the region.

Keywords:

Alfalfa, Cuscuta approximata, Dodder, Frequency, Density,

PDF

___

Açıkgöz E, Hatipoğlu R, Altınok S, Sancak C, Tan A, Uraz D (2005). Yem bitkileri üretimi ve sorunları. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi Bildirileri, 3–7 Ocak 2005, Ankara, 503–518. Anac E, Kaya I, Tepe I (2011). Determination of alfalfa dodder (Cuscuta approximata Bab.) damage on alfalfa (Medicago sativa L.) grown in Van, Turkey. Proceedings of Joint Workshop of the EWRS Working Groups Weed Management in Arid and Semi-arid Climate and Weed Management Systems in Vegetables, 04–08 September 2011, Huesca, Spain.
Anonim (1999). Çayır Mera Amenajmanı ve Islahı. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ankara.
Anonim (2008). Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri Veri Tabanı. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul.
Anonim (2011). Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Raporları, Ankara, Türkiye.
Anonim (2013). Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri Veri Tabanı. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul. Erişim: 20.06.2013.
Ayan İ, Töngel MÖ (2004). Samsun ili çayır ve meralarda yetişen bazı zararlı bitkiler ve hayvanlar üzerindeki etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (1): 84–93.
Bora T, Karaca İ (1970). Kültür Bitkilerinde Hastalığın ve Zararın Ölçülmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yardımcı Ders Kitabı Yayın No: 167, İzmir, 43 s.
Çalı S, Erdiler G, Ekim T (1993). Orta Anadolu Bölgesi yonca ekim alanlarındaki yabancı otlar ve virüs hastalıklarıyla ilişkileri. Türkiye I. Herboloji Kongresi Bildirileri, 3–5 Şubat 1993, Adana, 354– 35
Canevari M, Vargas RN, Orloff SB (2008). Weed Managenent in Alfalfa, Volume 8. pp. 113–130. Irrigated Alfalfa Management for Mediterranean and Desert Zones (Eds: CG Summers, DH Putnam). UCANR Publications , Oakland, California, USA, 372 s.
Dawson JH, Musselman LJ, Wolswinkel P, Dorr I (1994). Biology and control of Cuscuta. Weed Science, 6: 265–317.
Ekim T, Yıldırım A (1993). Yabancı otlarda teşhis problemleri. Türkiye I. Herboloji Kongresi Bildirileri, 3–5 Şubat 1993, Adana, 23–28.
Erişen S (2005). Yonca (Medicago sativa L.)’da somatik embriyogenesis aracılığıyla bitki rejenerasyonu. Tarım Bilimleri Dergisi, 11 (3): 311–315.
Gülser F (1992). Van Gölü Havzası Büyük Toprak Gruplarının Verimlilik Durumları (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Güncan A (1972). Erzurum ve çevresinde problem teşkil eden yabancı otlar ve bu bölgede isimlendirilmeli. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 3 (2): 135–140.
Kadıoğlu İ (1992). Küsküt (Cuscuta spp.) ve mücadelesi. Herboloji Haberleri, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, 3 (5): 1–11.
Kondap SM, Kumar RM (1993). Management of Cuscuta in croplands and fallows. Integrated weed management for sustainable agriculture. Proceedings of the International Symposium. Indian Society of Weed Science, 18–20 November 1993, Hisar, India, 407–411.
Lubenov Y (1985). Zararlı Otlar Yaşam ve Ölüm Kaynağıdır (Çev: B. Makaklı, M. Dinçer), Çağ Matbaası, Ankara, 175 s.
Mansoor M, Ahmad HK, Khan H, Yaqoop M (2004). Development of economical weed management strategies for mungbean (Vigna radiata L. Wilczek.). Pakistan Journal of Weed Science Research, 10 (3–4): 151–156.
Odum EP (1971). Fundamentals of Ecology (Third Edition). WB Saunders Company Philadelphia, USA, 574 s.
Özer Z (1993). Niçin yabancı ot bilimi (Herboloji)? Türkiye I. Herboloji Kongresi Bildirileri, 3–5 Şubat 1993, Adana, 1–7.
Özer Z, Kadıoğlu İ, Önen H, Tursun N (1998). Herboloji (Yabancı Ot Bilimi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 20, Tokat. 403 s.
Tepe I (1998). Türkiye’de Tarım ve Tarım Dışı Alanlarda Sorun Olan Yabancı Otlar ve Mücadeleleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 18, Van.
Tepe I, Deveci M, Keskin B (1997). Küsküt (Cuscuta approximata Bab.)’ün bazı yonca çeşitlerini parazitleme ve zarar seviyeleri üzerinde araştırmalar. Türkiye II. Herboloji Kongresi Bildirileri, 1–4 Eylül 1997, İzmir & Ayvalık, 355–360.
Türe C, Köse YB (2000). Eskişehir ve çevresindeki bazı tarım alanlarında yayılış gösteren yabancı ot florası üzerine bir araştırma. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 24: 327–331.
Uva RH, Neal JC, DiTomaso JM (1997). Weeds of the Northeast. Comstock Publishing Associates, Cornell University Press, Ithaca, New York, USA, 408 s.
Uygur FN (1991). Yoncada Cuscuta spp. (küsküt, verem otu) kontrolü. Herboloji Haberleri, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, 2 (3): 1–5.
Yıldız N, Yergin R, Tamer Ş, Molaei P, Uludağ A, Türkseven S (2010). Some invasive obligate parasitic plants: Cuscuta spp., Orobanche spp., Phelipanche spp. In proceedings, 2 nd International Workshop on Invasive Plants in the Mediterranean Type Regions of the World, 2–6 August 2010, Trabzon, Turkey, 332–334.