Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Etkinlik Ölçümü: İzmir ve Manisa Örneği

Bu çalışmanın temel amacı Türkiye’nin süt üretiminde önemli bir paya sahip olan İzmir ve Manisa illerinde süt sığırcılığı işletmelerinin etkinliğinin incelenmesidir. Araştırma kapsamında İzmir ilinin Ödemiş ilçesinde 117 üretici ve Manisa ilinin Salihli İlçesinde 30 üreticiyle yüz yüze anket yapılmıştır. Süt sığırcılığı işletmelerinde etkinlik ölçümü için veri zarflama analizinden yararlanılmıştır. Teknik etkinlik değerleri Ödemiş'te ve Salihli'de sırasıyla 0,88 ve 0.93 olarak saptanmıştır. Genel olarak işletmelerin kaba yem masraflarını %6.28, kesif yem masraflarını %3.31, işgücü kullanımını %5.45, veteriner, ilaç ve aşı masraflarını %4.16 ve diğer masrafları %5.49 oranında azaltabilecekleri belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada etkinlik analizinde değerlendirilen değişkenlerin işletmelerin etkin olma durumlarıyla ilişkisi ortaya konulmuştur. Buna göre BÜD, diğer masraflar ve inek sayısının etkin olan işletmelerde daha yüksek olduğu saptanmıştır. Bununla birlikte elde edilen sonuçlar süt sığırcılığı işletmelerinde kaba yem ihtiyacının işletme içinden karşılanmasının işletmelerin etkinliğini artırdığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

süt sığırcılığı işletmeleri, süt sığırcılığı, etkinlik, veri zarflama analizi

The Measurement of Efficiency of Dairy Farms: The Cases of Izmir and Manisa

The main purpose of this research is to investigate the efficiency of dairy farms in Izmir and Manisa provinces, which have significant share in total milk production in Turkey. Face-to-face surveys were conducted with 117 producers in Odemis district of Izmir province and 30 producers in Salihli district of Manisa province in the scope of the research. Data envelopment analysis was used to determine of efficiency of dairy farms. Technical efficiencies of dairy farms in Odemis and Salihli were determined as 0.88 and 0.93, respectively. In general, it has been determined that dairy farms can reduce their roughage feed costs by 6.28%, concentrate feed costs by 3.31%, labour force use by 5.45%, veterinary, drug and vaccine costs by 4.16%, and other costs by 5.49%. In addition, the relationship between the variables evaluated in the efficiency analysis and the effectiveness of dairy farms was revealed. Accordingly, the value of gross production, other costs, and the number of cows were found to be higher in efficient dairy farms. Furthermore, the results obtained show that obtaining the need for roughage feed within the dairy farm increases the efficiency of the dairy farms.

Keywords:

dairy farms, dairy farming, efficiency, data envelopment analysis,

PDF

___

Armağan, G., & Nizam, S. (2012). Productivity and Efficiency Scores of Dairy Farms: The Case of Turkey, Qual Quant, 46, 351-358.
Banker, R. D., Charnes, A., & Cooper, W. W. (1984). Some Models for the Estimation of Technical and Scale Inefﬁciencies in Data Envelopment Analysis. Management Science, 30:1078-1092.
Bayraktar, M. S., İpekçioğlu, Ş., Monis, T., Aydın, H., Büyükhatipoğlu, Ş., Saner, G., Adanacıoğlu, H., Akbay, C., Çukur, F., & Armağan, G. (2016). Şanlıurfa İlindeki Büyükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Etkinlik Analizi. Proje Sonuç Raporu, GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Proje No: TAGEM/TEAD/14/A15/P02/004, Şanlıurfa.
Bozoglu, M., Saglam, O., & Topuz, B. K. (2017). Economic Sustainability of Family Dairy Farming within the Scope of Technical Efficiency: A Case Study of Bafra District, Turkey. Custos e Agronegocio, 13(2), 295-316.
Charnes, A,, Cooper, W. W., & Rhodes, E. (1978) Measuring the Efﬁciency of Decision Making Units. European Journal of Operational Research, 2: 429-444.
FAO, (2020). Food and Agriculture Organization of the United Nations, FAOSTAT. http://www.fao.org . Erişim tarihi: 04.03.2020.
Günden, C., Şahin, A., Miran, B., & Yıldırım, İ. (2010). Technical, Allocative and Economic Efficiencies of Turkish Dairy Farms: An Application of Data Envelopment Analysis. Journal of Applied Animal Research, 37(2), 213-216.
Gündüz, O. (2011). Süt Sığırcılığında Teknik Etkinlik: Stokastik Etkinlik Sınırı Yaklaşımı. HR.Ü.Z.F. Dergisi, 15(1):11-20 s.
Koyubenbe, N., & Candemir, M. (2006). Küçük Menderes Havzasında Ödemiş, Tire, Bayındır ve Torbalı İlçelerindeki Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Teknik Etkinliklerinin Karşılaştırılması. Hayvansal Üretim 47(2), 9-20.
Koyubenbe, N., & Özden, A. (2011). Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Parametrik Etkinlik Ölçümü: İzmir İli Örneği, ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2), 23-27.
Külekçi, M. (2013). Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Etkinlik Analizi: Erzurum İli Örneği. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 44(2), 103-109.
Mert, İ., & Dellal, İ. (2019, Nisan). Dünya ve Türkiye Süt ve Süt Ürünleri Dış Ticareti. 2. Ulusal Sütçülük Kongresi, İzmir.
Newbold, P. (1995). Statistics for Business and Economics. Prentice-Hall International, New Jersey.
Özden, A. (2016). Veri Zarﬂama Analizi ile Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Performans Düzeylerinin Belirlenmesi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22(1), 49-55.
Terin, M., Kulekci, M., & Yildirim, I. (2017). Measuring Technical, Allocative and Economic Efficiencies of Dairy Farms in Western Turkey. Indian Journal of Animal Research, 51(1), 165-169.
TÜİK, (2020). Türkiye İstatistik Kurumu, Hayvancılık İstatistikleri, http://www.tuik.gov.tr . Erişim tarihi: 04.03.2020. Ünal, R. N., & Besler, H. T. (2008). Beslenmede Sütün Önemi. T.C. Sağlık Bakanlığı, Yayın No: 727, Ankara.
Yılmaz, H. (2010). Süt Sığırcılığında Kooperatifler Aracılığıyla Desteklemenin Ekonomik ve Sosyal Etkileri: Adana İli Örneği. (Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.