Atlarda Alaca Don

Bu çalışmada, oran olarak at donları içinde çok küçük bir paydaya sahip olmakla birlikte, içerisinde çok çeşitli donları barındıran alaca donlar incelenmiştir. Atların vücut örtüsü rengine don adı verilir. At donları, atların tanımlanmasında en önemli faktörlerden birisidir. Don renginin atların verimine bir faydası olmadığı halde, at yetiştirenler tarafından bir atın seçilmesinde belirleyici bir faktör olabilmektedir. Özellikle bilimsel metotlarla at ölçümlerinin yapılamadığı eski devirlerde at donları, atları tanımlamada en önemli faktör idi. At donları içinde alaca donlar her zaman ilgi çeken bir don çeşidi olmuştur. Bu çalışmada Tobiano, Overo, Tovero ve Appaloosa gibi başlıca alaca at donları ile bunları alt çeşitleri incelenmiştir. Türkiye at populasyonu içinde alaca atların oranı çok düşük olmasına rağmen, bu çalışmada, Ardahan ve Kars vilayetlerinde yetiştirilen bir miktar alaca ata ait literatür bilgisine de yer verilmiştir.

Pied Colour in Horses

In this study various kinds of pied coat colour of horse were studied although pied colour is a minor amount of all horses colour. Horse coat colour is called as don. Don is a one of the main factor of defining a horse. Horse coat colour can be determinative factor to select a horse by horse breeder, even though coat colour is useless factor of horse performance. It was especially important in old times when horse measurement tools could not be used. Pied colours are always an attractive in different horse colours. In this study colour patterns of Tobiano, Overo, Tovero ve Appaloosa and other colour patterns were studied. Although coloured horses are seldom in Turkish horse population, a group of coloured horse which are raised in provinces of Ardahan and Kars was mentioned about in this study.

___

  • Alarslan E (2009). Van İli Erçiş İlçesi Ulupamir Köyündeki Geleneksel At Yetiştiriciliğinin Yapısal Özellikleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). pp.28. Y.Y.Ü. Ziraat Fakültesi. Van.
  • Anonim (2011a). Pinto horse. http://www.en.wikipedia.org/Pinto_horse. Erişim 12 Kasım 2011.
  • Anonim (2011b). American Paint horse. http://www.en.wikipedia.org/American_Paint_horse. Erişim 12 Kasım 2011
  • Anonim (2011c). Tobiano colour. http://www.en.wikipedia.org/Tobiano_color. Erişim 12 Kasım 2011 Anonim (2011d). Piebald colour. http://www.en.wikipedia.org/Piebald. Erişim 12 Kasım 2011
  • Anonim (2011e). Skewbald colour http://www.en.wikipedia.org/Skewbald. Erişim 12 Kasım 2011
  • Anonim (2011f). Overo colour. http://www.en.wikipedia.org/Overo. Erişim 12 Kasım 2011
  • Anonim (2011g). Appaloosa colour. http://www.en.wikipedia.org/Appaloosa. Erişim 12 Kasım 2011
  • APHA (2011). Coat colour. http://www.apha.com. Erişim 12 Kasım 2011.
  • Bennett D and Hoffman RS (1999). Equus caballus. Mammalian Species 628: 1-14.
  • Blazak WF (1976). Horse, Ass and Mule Chromosomes. Journal of Heredity, 67 (6): 361-367.
  • Boztepe S (2011). At Yetiştirme Ders Notları. http://www.saimboztepe.com/genel/23-at-yetistirme-dersnotlari.html Erişim 12 Kasım 2011
  • Castle WE (1954). Coat Color Inheritance in Horses and in Other Mammals. Genetics, 39: 35-44.
  • Davis (2011). Coat colour. http://www.vgl.ucdavis.edu/services/coatcolor. Erişim 12 Kasım 2011.
  • Düzgüneş O (1946). Atçılık (Üretme, Bakım ve Yemleme Usulleri). Ali Rıza İncealemdaroğlu Matbaası, Zonguldak.
  • Emiroğlu K ve Yüksel A (2009). Yoldaşımız At. Yapı Kredi Yayınları. İstanbul.
  • Esin E (1995). Türk Sanatında At. Türk Kültüründen At ve Çağdaş Atçılık Sempozyumu (Ed. Naskali, E. G.). Resim Matbaacılık. İstanbul.
  • Güleç E (2002). Türk At Irkları. (Elde basım), Ankara.
  • Hobbs SJ (2000). Draught Testing of a Work Horse. Draught Animal News, 33:2-4.
  • Householder DD (2012). The Genetics of Equine Coat Color. Teas A&M University, Department of Animal Science, Equine Sciences Program. http://animalscience.tamu.edu. erişim 12.01.2012. Levine MA (2005). Domestication and Early History of the Horse. In: The Domestic Horse: The Origins, Development, and Management of its Behaviour, ed. D. S. Mills and S. M. M. McDonnell). Cambridge University Press, UK.
  • Oğuz MÖ (1994). Anadolu’da Atın Yeniden Keşfi veya Atlı Tarım Hakkında Yozgat’tan Bir Kesit. Milli Foklor, 3 (22): 49-52.
  • Pinto (2011). Pinto colour. http://www.pinto.org/about_pinto.html. Erişim 12 Kasım 2011.
  • Sağol G (1995). Tarihi Şivelerde At Donları. Türk Kültüründen At ve Çağdaş Atçılık Sempozyumu (Ed. Naskali, E. G.). Resim Matbaacılık. İstanbul.
  • Said Z. (1940). Türkiye’de Atçılığın Ehemmiyeti ve Araştırma Mevzuu. pp.14 T.C. Ziraat Vekaleti Yüksek Ziraat Enstitüsü Çalışmalarından, Sayı:62. Recep Ulusoğlu Basımevi, Ankara.
  • Sertkaya O (1995). Eski Türk Kültüründe At. Türk Kültüründe At ve Çağdaş Atçılık Sempozyumu Kitabı, 11-14 Mayıs 1994. Resim Matbaacılık, İstanbul.
  • Sönmez R (1975). At Yetiştirme (Özel Zootekni). E. Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları: 141. E. Ü. Basımevi, İzmir.
  • Taube E (1995). Altay’da Tuvaların Sözlü Edebiyatında At. Türk Kültüründen At ve Çağdaş Atçılık Sempozyumu (Ed. Naskali, E. G.). Resim Matbaacılık. İstanbul.
  • Thiruvenkadan AK, Kandasamyi N, and Panneerselvam (2008). Coat Colour Inheritance in Horses. Livescotk Science, 117: 109-129.
  • Whitehorse (2011). White horses. http:// www.whitehorseproductions.com/ecg_basics2.html. Erişim 12 Kasım 2011.
  • Wilson RT (1999). Horses in the Kyrgyz Republic. Draught Animal News, 30:2-6.
  • Yarkın İ (1962). Atçılık. pp. 80-94 A. Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları:40, Ders Kitabı:20. A. Ü. Basımevi, Ankara.
  • Yılmaz O and Ertuğrul M (2011a). Description of Coloured Horses Raised in Turkey. Journal of Agricultural Science and Technology, 3 (3): 203-206.
  • Yılmaz O ve Ertuğrul M (2011b). Atlarda Don. Gazi Osman Paşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi. 28(2): 145-152.
  • Yılmaz O ve Ertuğrul M (2011c). Atlarda Nişane. Iğdır Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2(1): 83-90. Yılmaz O ve Ertuğrul M (2012). Türkiye Yerli At Irkları ve Bir Koruma Çalışması. Yüzüncü Yıl Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi. 22 (2): 117-133.
  • Yılmazer A (2007). Ayvacık Midillisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). s.12. Çanakkale Onsekiz Mart Ü. Ziraat Fakültesi. Çanakkale.