Yükseköğretim Sistemlerinin Yönetimi ve Üniversite Özerkliği: Küresel Eğilimler ve Türkiye Örneği
Yükseköğretim Kurulunun 1981 yılında kuruluşundan itibaren, Türkiye’de üniversite özerkliği ve yükseköğretim sisteminin üst yönetimi tartışmalı bir konu olmuştur. Bu çerçevede, Türkiye’de Yükseköğretim Kurulunun mevcut yetkilerinin azaltılması ve buna paralel olarak üniversitelerin özerkliklerinin artırılması konusunda yaygın bir talep vardır. Yükseköğretim sisteminde reform yapılması konusunda uzlaşı olmasına rağmen, nasıl bir reform yapılması gerektiği yönünde bir uzlaşı yoktur. Bundan dolayı, Türkiye’deki yükseköğretimin mevcut durumu, uluslararası karşılaştırmalı bir perspektifle ortaya koyan bilimsel araştırmalara ihtiyaç hissedilmektedir. Bu çalışma, üç bölümden oluşmaktadır. İlk olarak OECD ve Avrupa ülke örneklerinden yola çıkarak karşılaştırmalı bir şekilde, yükseköğretim sistemlerinin üst yönetimleri incelenmiştir. Ardından, yükseköğretim kurumlarının yönetim yapıları ele alınmış ve kurumsal özerkliğin nasıl tanımlandığı incelenmiştir. Son olarak, tarihsel bir perspektifle, Türkiye yükseköğretiminin yönetiminde ne tür değişimler yaşandığı tartışılmıştır. Sonuç bölümünde, uluslararası karşılaştırmalar temelinde, Türkiye’deki reform tartışmalarına katkı yapmak için bazı politika önerileri geliştirilmiştir
Anahtar Kelimeler:
Yükseköğretim sistemleri, Yükseköğretim Kurulu YÖK , Özerklik, Yönetim
The Governance of Higher Education Systems and University Autonomy: Global Trends and the Case of Turkey
Since the establishment of the Council of Higher Education in 1981, university autonomy and the governance of higher education system in Turkey have been contentious topics. There is a public demand for decreasing the power of the Council and increasing the autonomy of universities in Turkey. Notwithstanding the consensus on reforming the higher education system, there is no consensus on the content of the reform. Accordingly, there is a need for scientific studies presenting the state of higher education in Turkey from an internationally comparative perspective. This study includes three parts. The first part investigates the governance of higher education systems based on the examples from the OECD and Europe. The second part discusses the governance of higher education institution and how the institutional autonomy is defined. The third part presents the changes that the governance of higher education system in Turkey underwent from a historical perspective. In the conclusion, based on the international comparisons, some policy recommendations are proposed in order to contribute to the reform discussions in Turkey
___
- Hükümet Acil Eylem Planı. (2003). T.C. 58. Hükümet Acil Eylem Planı. Retrieved from http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/aep.pdf
- Hükümet Programı. (2002). 58. Abdullah Gül Hükümeti Progra- mı. Retrieved from http://www.yerelsecim.com/58_hukumet. htm
- Szyliowicz, J. S. (1994). Education and political development. M. Heper & A. Evin (Ed.), Politics in the third Turkish republic içinde (ss.147-159). Boulder, CO: Westview.
- Tekeli, İ. (2010). Tarihsel bağlamı içinde Türkiye’de yükseköğretim ve YÖK’ün tarihi. Ankara: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Tunçay, M. (1983). YÖK. Cumhuriyet dönemi Türkiye ansiklopedisi, cilt III, içinde (ss. 680-688). İstanbul: İletişim Yayınları.
- TÜSİAD (Türkiye Sanayicileri ve İşadamları Derneği). (2003). Yükseköğretimin yeniden yapılandırılması: temel ilkeler. İstanbul: Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği Yayınları.
- World Bank. (2007). Turkey: Higher education policy study, Volume 1. Strategic directions for higher education in Turkey (Report no: 39674). Washington, DC: The World Bank.
- YÖK (Yükseköğretim Kurulu). (2007). Türkiye’nin yükseköğretim stratejisi. Ankara: T. C. Yükseköğretim Kurulu Yayınları.
- YÖK (Yükseköğretim Kurulu). (2011). Yükseköğretimin yeniden yapılandırılmasına dair açıklama. Retrieved from http:// yeniyasa.yok.gov.tr/?page=yazi&i=103
- YÖK (Yükseköğretim Kurulu). (2013). Yeni yasa taslağı önerisi. Retrieved from http://yeniyasa.yok.gov.tr/?page= yazi&c=90&i=120
- ISSN: 2146-5959
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2011
- Yayıncı: Bülent Ecevit Üniversitesi (Önceden Zonguldak Karaelmas Üniversitesi)
Sayıdaki Diğer Makaleler
Örgüt Kültürünün Yordayıcısı Olarak Üniversitelerde Örgütsel Sessizlik
DİLEK KEKEÇ MORKOÇ, MUSTAFA DOĞAN
Türkiye’de yükseköğretimin gündemi için politika önerisi
Yükseköğretim Sistemlerinin Yönetimi ve Üniversite Özerkliği: Küresel Eğilimler ve Türkiye Örneği
Lisansüstü Eğitim Alan Öğrencilerin Akademik Danışmanlık Hakkındaki Görüşleri
MUNİSE SEÇKİN KAPUCU, AHMET AYPAY, Çiğdem APAYDIN
İlahiyat Fakültelerinde Mantık Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar