Türkiye’de bir üniversite E-kütüphane sisteminin tasarlanması ve geliştirilmesi: Dicle üniversitesi örneği

Üniversitelerde öğrenciler kullanımlarına sunulan geleneksel kütüphanelerde verilen hizmetler, teknolojinin de gelişmesiyle değişerek yenilenmiştir. Bu nedenle artık kütüphaneler bulundukları mekânların büyüklükleri ile değil içindeki kaynakları çeşitliliği ve fazlalığıyla değerlendirilmektedir. Üniversiteler kendi bünyelerinde istihdam ettikleri kütüphaneleri bu yeni sistemde yapılandırma yoluna gitmeleri ve yenilemeleri günümüz eğitim ve öğretim faaliyetleri içinde çok önemlidir. Zira öğrenme artık mekânsal kavramların dışında bireyin istediği yerde ve zamanda gerçekleşebilmektedir. İnternet ve internet teknolojilerinin yayılması ve kullanıcı sayılarındaki artış, e-kütüphaneciliği zorunlu ve mutlak kılmaktadır. Bu nedenle üniversitelerin e-kütüphane kavramını benimsemeleri ve kütüphanecilik üzerinden vermekte oldukları hizmetleri yeniden yapılandırırken elektronik kütüphaneciliği dikkate almaları gerekmektedir. Bu çalışmayla, üniversitenin kütüphane hizmetleri doğrultusunda bir e-kütüphane tasarımının nasıl gerçekleştirileceği, aşama aşama verilmeye çalışılmıştır. Bu süreçte hazırlanan web sayfasının kullanıcı modülü, arabirim özellikleri, farklılıkları, kullanım kolaylığı, kullanıcılar tarafından anlaşılabilirliği, sistemin artıları ve eksilerinin ortaya konularak ihtiyaçların belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda e-kütüphaneyi kullanacak üniversitelerin eğitim ve öğretim kalitesini arttırarak öğrencilerine daha iyi hizmet vereceği düşünülmektedir.

Design and development of a university E-library system in Turkey: A case from Dicle university

Services provided for students in traditional libraries at universities have been renovated in line with the development of technology. Therefore, today libraries are not evaluated with their sizes of places but with the variety and abundance of sources found in libraries. In terms of current educational activities, it is fairly important for universities to structure and renovate their libraries. The reason is that learning is now independent of place and time. The spread of the Internet and of Internet technologies and the increase in the number of Internet users make e-library obligatory and unavoidable. Therefore, universities should internalize the concept of e-library and take electronic library into consideration while restructuring their library services. The present study tried to determine how to carry out an e-library design in accordance with the library services of universities. In this process, the overall purpose was to determine the needs by examining the user interface of the webpage designed, its interface features, its differences, ease of its use, its clarity for users to understand and the pros and cons of the system. In this way, universities using e-library are believed to provide their students with better services by increasing their quality of education.

___

  • Abuzaid, R.A. & Singh, D. (2009). A framework for e-library services to support the e-learning environment in a secondary school: a case study. 36th Annual Conference of the Interna onal Association of School Librarianship, 16-20 July. Taipei, Taiwan.
  • Akçayol, M. A., Şimşek, M., & Bay, İ. (2005). Türkiye’de E-Kütüphane Çalışmalarının Durum Analizi ve Öneriler. Akademik Bilişim 2005, Gaziantep Üniversitesi.
  • Aslan, S. A. (2009). 2023 Türkiye vizyonu, halk kütüphanesi politikaları ve Çemişgezek: Ba ülkeleri ve Türkiye halk kütüphanelerinin işlevsel açıdan bir karşılaştırması. Türk Kütüphaneciliği, 23(1), 169-200.
  • Bertot, J. C., Jaeger, P. T., & McClure, C. R. (2008). Citizen-centered e-government services: benefits, costs, and research needs. In Proceedings of the 2008 international conference on Digital government research (pp. 137-142). Digital Government Society of North America.
  • Gürdal, G. ve Bulgan, U. (2008). Kullanıcı merkezli kütüphane web siteleri ve yeni teknolojiler. A. Yıldızeli ve H. K. Bahşişoğlu (Yay. Haz.), ‘Bilimsel İletişim ve Bilgi Yönetimi Sempozyumu’: Bildiriler ÜNAK ’06 (Gazi Üniversitesi, Ankara, 12-14 Eylül 2006 içinde (pp. 45-54). Ankara: Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği.
  • Kakırman-Yıldız, A. (2012). Sosyal paylaşım sitelerinin dijital verilerin bilgi edinme ve mahremiyet anlayışına etkisi. Bilgi Dünyası, 13(2), 529-542.
  • Kling, R. & Ellio , M. (1994). Digital library design for usability. In J. Schnase, J. Legge , R. Furuta, & T. Metcalfe (Eds.), Proceedings of Digital Libraries ’94 Conference (pp. 146–155). College Station, TX: Texas A&M University.
  • Lance, K.C. (2003). 5 Roles for empowering school librarians. Library Research Service, Colorado State Library: University of Denver.
  • Olcay, E. (1996). Ankara’daki Üniversite Kütüphanelerinde Internet Kullanımı. Türk Kütüphaneciliği, 10(3), 284-296.
  • Tenopir, C. (2003). Use and users of electronic library resources: an overview and analysis of recent research studies. Washington, DC: Council on Library and Informa on Resources.
  • Waldman, M. (2003). Freshmen’s use of library electronic resources and self-efficacy. Informa on Research 8(2). Retrieved from http://informa onr.net/ir/8-2/paper150.html
  • Yazar, İ. (2007). Klâsik Türk edebiya çalışmalarında bilişim teknolojisinden yararlanma ve e-kütüphane uygulamaları. Turkish Studies/Türkoloji Araştırmaları, 2/3, 573-585.
  • Yalman, M. & Kutluca, T. (2012). Future of e-libraries in universities. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 47, 2225-2228.