Hatice Gökçe BİLGİÇ, Dilek DOĞAN, S. Sadi SEFEROĞLU

Türkiye’de Yüksekö¤retimde Çevrimiçi Ö¤retimin Durumu: ‹htiyaçlar, Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Son yıllarda bilim ve teknoloji alanındaki hızlı gelişmeler bir yandan toplumsal yaşam biçimlerini derinden etkilerken öte yandan da bilginin üretilmesi, paylaşılması ve aktarılması süreçlerinde önemli değişimlere yol açmıştır. Bilim ve teknolojideki gelişmeler sonucu bilginin artış hızında yaşanan ivme, var olan bilginin sürekli olarak güncellenmesini zorunlu hale getirmiştir. Buna paralel olarak her gün değişen bilginin hızına yetişebilmek için insanların da bilgiyi sürekli takip eden, kendini sürekli güncelleyen bireyler olma yönünde ilerlemesi gerekliliği gündeme gelmiştir. Bu durum eğitim alanında da bilgi ve iletişim teknolojileri ile İnternet'in kullanımını artırarak çevrimiçi ortamların yaygınlaşması sonucunu doğurmuştur. Yükseköğretim kurumları da insanların artan ihtiyaçlarını karşılamak için uzaktan eğitim programları ile çevrimiçi eğitime yönelmişlerdir. Yükseköğretim kurumlarındaki bu yeni yöneliş etkin eğitim öğretim için hem üniversiteler hem de öğretim elemanları açısından yeni ihtiyaçlar ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmanın amacı, üniversite öğretim elemanlarının Türkiye'de çevrimiçi ortamlarda sunulan eğitimlerle ilgili olarak üniversitelerin ne tür ihtiyaçlarının olduğunu ve hangi tip problemlerle karşılaştıklarını belirlemek ve karşılaşılan sorunlarla ilgili çözüm önerileri ortaya koymaktır. Bu amaçla üniversitelerin uzaktan eğitim merkezlerinde çalışan alan uzmanları, çevrimiçi eğitim alanında çalışmalar gerçekleştiren öğretim elemanları ve çevrimiçi ders sunan öğretim elemanlarına bir anket uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre öğretim elemanlarının en çok çevrimiçi eğitimde pedagojik yeterlik, teknik konular, içeriğin hazırlanması ve uzaktan eğitim sistemlerini kullanmada desteğe ihtiyaç duydukları anlaşılmaktadır. Gözlenen sorunlar açısından çevrimiçi öğretimin durumuna bakıldığında, uzaktan eğitim merkezlerinin sürekliliğinin sağlanması için etkili bir geri dönüt sisteminin kullanılması, özellikle içerik hazırlanması konusunda teknik ve pedagojik desteklerin sağlanması ve ihtiyaçlar doğrultusunda öğretim elemanlarına gerekli eğitim desteklerinin sağlanmasının önemli olduğu ileri sürülebilir.

Anahtar Kelimeler:

Beklentiler, çevrimiçi öğrenme, öğretim elemanları, sorunlar, üniversite, yükseköğretim

Current situation of online learning in Turkish higher education institutions: needs, problems, and possible solutions

In recent years, rapid improvements in science and technology have had an enormous impact on social life style. These developments also caused significant changes in generating, sharing, and transferring of information. The new situation required changes and updates in school curricula as well. In this new era, people's roles and responsibilities also have changed. In order to be effective members of society, individuals need to renew, update and develop themselves to cope with the changes occurred in many parts of the daily life. One of the outcomes of these changes is that use of information and communication technologies in education, which also brought the widespread use of online environments to make education available and reachable for everyone, increased. In addition, this lead people to distance education programs and online learning environments. The purpose of this research was to investigate the needs and problems of online education programs offered by Turkish universities. In addition some possible solutions for those problems were suggested. The study group was consisted of faculty members who were currently teaching or working in distance education programs. In order to collect data a survey was used. Findings revealed that the most common problems are related to pedagogical competence, technical issues, design and preparation of content and use of distance education systems. In order to have effective online learning programs, it can be suggested that an efficient feedback system need to be used, and technical and pedagogical support to faculty members in the preparation and design of contents should be provided.

Keywords:

Expectations, faculty members, higher education, online learning, problems, universities.,

PDF

___

Berge, Z. (1995). The role of the online instructor/facilitator. Facilitating Computer Conferencing: Recommendations From the Field. Educational Technology, 35(1), 22-30.
Fish, W. W., and Wickersham, L. E. (2009). Best practices for online instructors: Reminders. The Quarterly Review of Distance Education, 10(3), 279-284.
Gülbahar, Y. (2009). e-Öğrenme. Pegem Akademi, Ankara.
Hançer, A. (2010). e-Öğrenmenin bugünü ve geleceği, T. G. Yamamoto, U. Demiray ve M. Kesim (Ed.). Türkiye'de e-öğrenme: Gelişmeler ve uygulamalar (s. 509-526). Ankara: Eflatun Yayınevi.
Howell, S. L., Saba, F., Lindsay, N. K., and Williams, P. B. (2004). Seven strategies for enabling faculty success in distance education. The Internet and Higher Education, 7, 33-49.
Kim, K. J., and Bonk, C. J. (2006). The Future of online teaching and learning in higher education: The survey says… Educause Quarterly, 29(4), 22-30.
ÖSYM (2010a). Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi 2009-2010 öğretim yılı yükseköğretim istatistikleri. 2009-2010 Öğretim yılı öğrenci sayıları özet tablosu. 15 Şubat 2011 tarihinde adresinden erişildi.
ÖSYM (2010b). Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi 2009-2010 öğretim yılı yükseköğretim istatistikleri. 2009-2010 Öğretim yılı öğrenci ve öğretim elemanları sayıları özet tablosu. 15 Şubat 2011 tarihinde ozettablosu.pdf> adresinden erişildi.
Perrin, K. M., and Mayhew, D. (2000). The reality of designing and implementing an Internet-based course. Online Journal of Distance Learning Administration, 3(5).
Smith, N. N. (2003). Characteristics of successful adult distance instruc- tors for adult learners. Inquiry, 8(1). 15 Şubat 2011 tarihinde smith.html> adresinden erişildi.
Yamamoto, T. G., Demiray, U. ve Kesim, M. (Ed.). (2010). Türkiye’de e- öğrenme: Gelişmeler ve uygulamalar. Ankara: Eflatun Yayınevi.
Yıldırım, F. (2010). Uzaktan eğitim sistemine geçişin esas öğeleri olan öğretim elemanları ve öğrencilerinin bakış açıları, T. G. Yamamoto, U. Demiray ve M. Kesim (Ed.). Türkiye'de e-öğrenme: Gelişmeler ve uygulamalar (s. 27-48). Ankara: Eflatun Yayınevi.
Yilmaz, Ö., and Yilmaz, H. (2002). Instructor support in web-based instruction. In P. Barker, and S. Rebelsky (Eds.), Society for Information Technology & Teacher Education International Conference (SITE) 2002 (pp. 1987-1992). Chesapeake, VA: AACE.
Yükseköğretim Kurulu (2007). Türkiye’nin yükseköğretim stratejisi. Ankara: YÖK.
Yükseköğretim Kurulu (2011). Üniversitelerdeki uzaktan eğitim program- ları: Sayısal veriler. Ankara: YÖK Yayınları.