Patent Değerlemesi ve TMS 38’e Göre Muhasebeleştirilmesi

Patent, belirli bir varlığı, belirli bir zaman diliminde üretme, kullanma ve satma hakkı veren bir fikri mülkiyet hakkı ve aynı zamanda patent sahibi işletmenin bilanço ya da finansal durum tablosunda gösterdiği bir maddi olmayan duran varlıktır. Bu çalışmanın amacı bir patentin TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Standardı açısından muhasebe kaydının nasıl yapıldığını göstermek ve buna ek olarak örnek bir patent üzerinden patent değerlemesinin nasıl yapıldığına dair bilgi vermektir. Çalışmada patent değerlemesinin nasıl yapıldığını göstermek adına bir değerleme örneği yer almaktadır. Örnekte yer alan bilgiler üzerinde yapılan analizin bir sonucu olarak, patent değerlemede modern değerleme yaklaşımları ile elde edilen sonuçların geleneksel değerleme yaklaşımları ile elde edilen sonuçlara göre daha tutarlı olduğu gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Patent Değerlemesi, TMS 38, Patentin Muhasebeleştirilmesi. JEL Sınıflandırması: M40

Patent Valuation and Recognition According to TAS 38

Patent is an intellectual property right that gives a right to produce, use, and sell a particular asset in a particular time period and at the same time it is an intangible asset that the owner company can show it in its financial statement. The aim of this study is to show how to recognize a patent according to IAS 38 Intangible Assets and to give information about how to value a patent by using an example. As a result, it has been observed that modern valuation approaches are more consistent than the traditional valuation approaches according to the results of the analysis of the information from the example in the study. Key Words: Patent Valuation, TAS 38, Recognition of a Patent. JEL Classification: M40

___

  • Aktaş, R. (2013). Türkiye Muhasebe/ Finansal Raporlama Standartları Açısından Muhasebe Politikaları, Tahminler ve Hatalar (İMKB Şirketleri Üzerine Bir İnceleme) Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Alper, D. (2011). Patent Değerlemesi ve Reel Opsiyonlar. Business and Economics Research Journal. 2(1): 153-172.
  • Arıcı, N. (2018). Gerçeğe Uygun Değer Muhasebesi: Sermaye Piyasalarında Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Arsoy, A. (2009). Uluslararası Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartlarına Göre Gerçeğe Uygun Değer. Bursa: Dora.
  • Bader, M.A. ve Rüether, F. (2009). Still A Long Way To Value-Based Patent Valuation: The Patent Valuation Practices Of Europe’s Top 500. les Nouvelles, 121-124.
  • Bal, M. (2019). BİST’ te İşlem Gören İmalat Sektöründeki İşletmelerin TMS 8 Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Standardı Açısından İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Manisa: Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Cemalcılar, Ö. ve Önce, S. (1999). Muhasebenin Kuramsal Yapısı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basımevi.
  • Chaplinsky, S. (2002). Methods of Intellectual Property Valuation. University of Virginia Darden School Foundation.
  • Çaldağ, Y. ve Ayanoğlu, Y. (2015). Genel Muhasebe. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Ersoy, A. ve Buyruk Akbaba, A.N. (2014). Patentlerin Değerlemesi ve Muhasebeleştirilmesi. Maliye Dergisi. 166 (1): 221-242.
  • Ghafele, R. ve Bogetoft R.K. (2018). Using Patent Valuation Methods to Assess Damages in Patent Infringement Cases Under the Unified Patent Court. World Patent Information 52 (1): 1-8.
  • Güleç, Ömer F. (2018). Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların BOBİ FRS ve TFRS Açısından Değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10 (4): 901-921.
  • Güneş, İ. (2014). Patent Hakkı ve Bu Hakkın Komşu Kavram ve Hukuki Yollarla İlişkileri. Adalet Dergisi. 48(1): 189-207.
  • Hernández-García ve diğerleri (2018). A Real Option Based Model for the Valuation of Patent Protected Technological Innovation Projects. World Patent Information 53 (1): 24–38.
  • Holt, K.F. ve diğerleri (2015). What's It Worth: Principles of Patent Valuation. Landslide.
  • Karğın, M. (2011). TFRS ve Yeni Türk Ticaret Kanunu Kapsamında İşletme Birleşmelerinin Değerlendirilmesi ve Muhasebeleştirilmesi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Örten, R., Kaval, H., Karapınar, A. (2018). Türkiye Muhasebe – Finansal Raporlama Standartları Uygulama ve Yorumları: 2018 TMS-TFRS. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Pitkethly, R. (1997). The valuation of patents: a review of patent valuation methods with consideration of option based methods and the potential for further research. Research Papers in Management Studies-University of Cambridge Judge Institute of Management Studies.
  • Saaranto, A. (2016). A Review of the Methods for Valuing Intellectual Property Rights. Bağımsız Araştırma Projeleri. Finlandiya: Aalto Üniversitesi.
  • Sarı, E.S. (2009). Marka Değeri, Marka Değerleme Yöntemleri ve Muhasebe Açısından Marka Değeri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Sarı, O. (2018). Patent Lisans Sözleşmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Senal, S. (2015). Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü ve Denetimi. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Sözer, M.N. (2008). Patent Değerlemesi ve Türkiye’deki Uygulamaları. Uzmanlık Tezi. Ankara: T.C. Türk Patent Enstitüsü Patent Daire Başkanlığı.
  • Taş, O., Yaşaroğlu Ç. ve Tokmakçıoğlu K. (2007). Finansal Opsiyonlarla Reel Opsiyonların Karşılaştırılması ve Gerçek Bir Yatırım Projesinde Reel Opsiyonların Hesaplanması. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 22(2): 339-355.
  • Tonisson, L. ve Maicher, L. (2012). Patents, Their Importance and Valuation Methods. Fraunhofer MOEZ Working Paper, 3 (1).
  • Tunç, H. (2008). Bir Yenilik Göstergesi Olarak Patent ve Türkiye Patent Performansı. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Türel, A. (2012). Finansal Raporlamada Gerçeğe Uygun Değer Yaklaşımı. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
  • Yavuz, N. (2018). Patent Değerlerinin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Sıralanması: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kamu Gözetim Kurumu (KGK). Finansal Raporlama Standartlarına Uygun Hesap Planı Taslağı (KGK 2018/18).
  • TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Standardı Türk Patent ve Marka Kurumu. https://www.turkpatent.gov.tr (Erişim Tarihi: 04.03.2019).