Kurumsal Yönetim Komitesi Yapısının Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Derecelendirmesi Notu Üzerine Etkileri

Bu çalışmada, kurumsal yönetim komitesinin rol ve sorumlulukları itibarıyla, kurumsal yönetim derecelendirme notlarına etki edebileceği varsayımından hareketle kurumsal yönetim komitesinin yapısının kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirmesi notu üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Çalışmada örneklem olarak Borsa İstanbul kurumsal yönetim endeksinde (XKURY) yer alan firmalar seçilmiştir. Söz konusu firmaların 2014-2020 dönemindeki verilerinden faydalanılmak suretiyle belirtilen ilişkinin varlığına yönelik istatistiksel analizler gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın bağımsız değişkenleri; kurumsal yönetim komitesindeki kadın üyelerin, yönetim kurulu üyelerinin, bağımsız yönetim kurulu üyelerinin ve icrai sorumluluğu bulunmayan yönetim kurulu üyelerinin oranı olarak belirlenmiştir. Bu değişkenlerin şirketlerin kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirme notlarına etkisi Mann-Whitney U testi yardımıyla analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar kurumsal yönetim komitelerinde farklı oranlarda icracı olmayan yönetim kurulu üyelerinin bulunmasının işletmelerin CGCR'leri üzerinde fark yarattığını göstermektedir. Bilindiği kadarıyla, gerek ulusal gerekse uluslararası literatürde kurumsal yönetim komitesi özelliklerinin işletmelerin kurumsal derecelendirme notlarına olan etkisini araştıran bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmanın, bu yönüyle diğer çalışmalardan farklılaştığı ve literatüre katkı sağladığı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Kurumsal Yönetim, Kurumsal Yönetim Komitesi, Kurumsal Yönetim Komitesi Yapısı, Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Derecelendirmesi, XKURY JEL Sınıflandırması: M40, G34

Effect of Corporate Governance Committee Structure on Corporate Governance Compliance Rating

In this study, effect of corporate governance committee structure on corporate governance compliance rating (CGCR) was investigated, based on the assumption that the corporate governance committee may affect CGCR in terms of its roles and responsibilities. Firms included in XKURY are selected as a sample in the study. Statistical analyses are carried out for the existence of the specified relationship by using the data of the companies in question for the period of 2014-2020. Independent variables of the study are % of female members, % of members of the board, % of independent board members and % of non-executive board members in the corporate governance committee. The effects of these variables on the companies' compliance with corporate governance principles are analyzed by performing Mann-Whitney U test. The obtained results show that presence of non-executive board members at different rates in corporate governance committees makes a difference on the CGCR of the enterprises. To the best knowledge, there is no study in the national and international literature that investigates the effect of corporate governance committee structure on CGCR. It is thought that this study differs from other studies in this respect and contributes to the literature. Key Words: Corporate Governance, Corporate Governance Committee, Corporate Governance Committee Structure, Corporate Governance Compliance Rating, XKURY JEL Classification: M40, G34

PDF

___

Abdulmalik, S. O. ve Che, A. (2015). The Effect of 2011 Revised Code of Corporate Governance on Pricing Behaviour of Nigerian Auditors. European Financial and Accounting Journal, 10(4), 45–65. Doi: 10.18267/j.efaj.149.
Alagöz, A. ve Erkoçak, H. E. (2021). Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Dereceleri ile Firma Karlılığı Arasındaki İlişki: BİST Kurumsal Yönetim Endeksi (XKURY) Bankacılık ve Sanayi Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmaların Karşılaştırmalı Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (91), 119-144. Doi:10.25095/mufad.843155.
Ariff, A. M., Ibrahim, M. K. ve Othman, R. (2007). Determinants of Firm Level Governance: Malaysian Evidence. Corporate Governance International Journal of Business in Society, 7(5), 562-573. Doi: 10.1108/14720700710827158.
Ataman, B., Gökçen, G., Cavlak, H. ve Cebeci, Y. (2017). Kurumsal Yönetim Algısı ile Kurumsal Yönetim Notu Arasındaki İlişkinin Analizi. Maliye ve Finans Yazıları, 1(107), 162-185. Doi: 10.33203/mfy.307179.
Aydın, A. D. ve Özcan, A. (2015). Corporate Governance and Firm Performance: Recent Evidence from Borsa Istanbul (BIST) Corporate Governance Index (XKURY). Research Journal of Finance and Accounting, 6(14), 198-204. https://www.iiste.org/Journals/index.php/RJFA/ article/view/24580/25157.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK). Bankaların Kurumsal Yönetim İlkelerine İlişkin Yönetmelik. https://www.mevzuat.gov.tr/anasayfa/ MevzuatFihristDetayIframe?MevzuatTur=7&MevzuatNo=10750&MevzuatTertip=5.
Black. B., Jang. H. ve Kim. W. (2006). Does Corporate Governance Affect Firm Value? Evidence from Korea. Journal of Law Economics and Organization, 22(2): 366-413. Doi: 10.1093/jleo/ewj018.
Briano-Turrent, G. C. ve Rodriguez-Ariza, L. (2016). Corporate Governance Ratings on Listed Companies: An Institutional Perspective in Latin America. European Journal of Management and Business Economics, 25, 63-75. Doi: 10.1016/j.redeen.2016.01.001.
Brown, L. D. ve Caylor, M. L. (2006). Corporate Governance and Firm Valuation. Journal of Accounting and Public Policy, (25) 409–434. Doi:10.1016/j.jaccpubpol.2006.05.005.
Butar, S. B. (2019). Board of Commisioners Composition, Governance Committee, and Stock Price Synchronicity. Jurnal Akuntansi dan Keuangan, 21(1), 1-11. Doi: 10.9744/jak.21.1.1-11.
Coşkun. M. ve Sayılır, Ö. (2012). Relationship Between Corporate Governance and Financial Performance of Turkish Companies. International Journal of Business and Social Science, 3(14), 59-64. https://www.researchgate.net/publication/315448154_Relationship_Between_Corporate_Governanceand_ Financial_Performance_of_Turkish_Companies.
Çakalı, K. R. (2021). Türkiye’de Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Derecelendirmesi. İstanbul: Hiperlink.
Çetin, H., Salur, M. N. ve Akusta, A. (2020). Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu ile Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişki: BİST Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Şirketleri Üzerine Bir İnceleme. Ekonomi Maliye İşletme Dergisi, 3(1), 66-74. Doi: 10.46737/emid.746029.
Donker H. ve Zahir, S. (2008). Towards an Impartial and Effective Corporate Governance Rating System. Corporate Governance International Journal of Business in Society, 8(1), 83-93. Doi: 10.1108/14720700810853428.
Drobetz, W., Gugler, K. ve Hirschvogl, S. (2004). The Determinants of the German Corporate Governance Rating. WWZ Discussion Paper, No. 2004/06. 1-35. Doi: 10.5451/unibas-ep61267.
Erdoğan, D. ve Demir, Y. (2015). BİST Kurumsal Yönetim Endeksine Tabi Olmanın Firmanın Finansal Performansına Etkisi: 2007-2013 BİST 100 Örneği. Sosyal Bilimler Metinleri, (2), 1-13. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbm/issue/47427/598602.
Erdoğan, D. C. (2019). Firmaların Kurumsal Yönetim Notunu Etkileyen Unsurlar: BİST 100 Örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 63-79. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/774923.
Erdoğan, S. ve Erdoğan, D. C. (2017). The Effect of Corporate Governance Scores on Firms’ Financial Performance: Evidence on BIST100 Index. Sosyal Bilimler Metinleri, (2), 33-44. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbm/issue/47253/595280.
Ergin, E. (2012). Corporate Governance Ratings and Market-based Financial Performance: Evidence from Turkey. International Journal of Economics and Finance, 4(9), 61-68. Doi: 10.5539/ijef.v4n9p61.
Gupta, P. P., Kennedy, D. B. ve Weaver, S. C. (2009). Corporate Governance and Firm Value: Evidence from Canadian Capital Markets. Corporate Ownership and Control, 6(3), 293-307. Doi: 10.22495/cocv6i3c2p4.
Gürarda, S., Özsöz, E. ve Ateş, A. (2016). Corporate Governance Rating and Ownership Structure in the Case of Turkey. International Journal of Financial Studies, 4(2), 1-16. Doi: 10.3390/ijfs4020008.
Henri, J. F. ve Heroux, S. (2018). Exploring the Governance Committee: The Trinity’s Great Forgotten. Corporate Governance International Journal of Business in Society, 19(1), 339-352. Doi: 10.1108/CG-01-2018-0039.
Huang, H., Lobo, G. ve Zhou, J. (2009). Determinants and Accounting Consequences of Forming a Governance Committee: Evidence from the United States. Corporate Governance An International Review, 17(6):710-727. Doi: 10.1111/j.1467-8683.2009.00769.x.
Javaid, F. ve Saboor, A. (2015). Impact of Corporate Governace Index on Firm Performance: Evidence from Pakistani Manufacturing Sector. Journal of Public Administration and Governance, 5(2), 1-21. Doi: 10.22495/jgr_v4_i3_c1_p6.
Kahveci, E. ve Wolfs, B. (2019). Family Business, Firm Efficiency and Corporate Governance Relation: The Case of Corporate Governance Index Firms in Turkey. Academy of Strategic Management Journal, 18(1), 1-12. https://www.abacademies.org/articles/family-business-firm-efficiency-and-corporate-governance-relation-the-case-of-corporate-governance-index-firms-in-turkey-7850.html.
Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayıncılık.
Kalıpçı Çağıran, F. ve Kayasandık, A. E. (2018). Kârlılık Oranlarının İşletmelerin Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notuna Etkisi: Bist Kurumsal Yönetim Endeksi’nde (XKURY) Panel Veri Analizi. Innovation and Global Issues Congress IV, Lara, Antalya, November, 22-24, 1283-1298.
Kara, E., Erdur, D. A. ve Karabıyık, L. (2015). Effects of Corporate Governance Level on the Financial Performance of Companies: A Research on BIST Corporate Governance Index (XKURY). Ege Academic Revie.w, 15(2), 265-274. https://dergipark.org.tr/tr/download/ article-file/560508.
Karakılıç, A. B. ve Vuran, B. (2019). Kurumsal Yönetim Uygulamalarının Firma Değerine Etkisi: Türkiye Uygulaması. Muhasebe Enstitüsü Dergisi, (60), 9-19. Doi: 10.26650/MED.2019476390.
Kavcar, B. ve Gümrah, Ü. (2017). Borsa İstanbul’da Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum ve Firma Değeri: Olay Çalışması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(1), 103-114. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esad/issue/38972/456250.
Kayalı, N. ve Doğan, İ. (2018). Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu ile İşletmelerin Finansal Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (78), 111-124. Doi: 10.25095/mufad.412537.
Kır, C. ve Gülpınar, V. (2015). Effects of Compliance Ratings with Corporate Governance Principles on Financial Performance in Turkey. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 53-69. http://www.siyasetekonomiyonetim.org/index.php/seyad/article/view/279.
Kısakürek, M., Yaşar, F. ve Aydıngülü Sakalsız, S. (2021). İşletmelerin Kurumsal Yönetim Notları ile Finansal Performanslarının Karşılaştırılması: BIST’de Bir Uygulama. Muhasebe ve Denetime Bakış, 20(62), 79-102. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1199576.
Laksamana, I. (2008). Corporate Board Governance and Voluntary Disclosure of Executive Compensation Practices. Contemporary Accounting Research, 25(4), 47–82. Doi: 10.1506/car.25.4.8.
Liu, J., Harris, K., ve Omar, N. (2013). Board Committees and Earnings Management. Corporate Board: Role, Duties and Composition, 9(1), 6-17. Doi: 10.22495/cbv9i1art1.
Miller, I. ve Miller, M. (2006). John Freund Matematiksel İstatistik, (Ed.: Ümit Şenesen) İstanbul: Literatür Yayınevi.
Ntim, C. G. (2013). An Integrated Corporate Governance Framework and Financial Performance in South African Listed Corporations. South African Journal of Economics, 81(3), 373-392. Doi: 10.1111/j.1813-6982.2011.01316.x.
Önalan, G. O. ve Tan, F. Z. (2018). Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notlarının Şirket Performansları Üzerine Etkisi. Journal of Social Sciences and Humanities, 2(2), 47-59. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/605425.
Sermaye Piyasası Kurumu (SPK) (2007). Sermaye Piyasasında Derecelendirme Faaliyeti ve Derecelendirme Kuruluşlarına İlişkin Esaslar Tebliği. https://mevzuat.spk.gov.tr/ad79c4f7-9a7e-4b87-b1e2-8a87cc0a076a.
Sermaye Piyasası Kurumu (SPK9 (2011). Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ. https://www.spk.gov.tr/Sayfa/Dosya/66.
Şener, İ. ve Karaye, A. B. (2015). The Effect of Ownership Concentration and Board Committees on Financial Performance: Evidence from Turkish and Nigerian Listed Companies. 1st Academic Conference of Accounting and Finance, Nigeria, 307-326.
Şengür, E. D. ve Püskül, S. Ö. (2015). İMKB Kurumsal Yönetim Endeksindeki Şirketlerin Yönetim Kurulu Yapısı ve İşletme Performansının Değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (31), 33-50. https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4773/ 65701.
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) (2002), Corporate Governance Code of Best Practice: Composition and Functioning of the BoD. TÜSİAD Publication, No-T/2002- 12/342, December.
Vargün, H. ve Doğan, M. (2021). Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notlarının Hisse Senedi Getirisi, Kârlılık Durumu ve Bağımsız Denetim Görüşü Perspektifinde TOPSIS Yöntemi ile Analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (52), 289-310. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1859322.
Yazıcı, S. ve Yanık, S. (2011). Sigorta Sektöründe Kurumsal Yönetim ve Kurumsal Yönetim Komitesinin Rolü. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 60(2), 1-22. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/7926.
Yenice, S. ve Dölen, T. (2013). İMKB’de İşlem Gören Firmaların Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyumunun Firma Değeri Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 199-213. Doi: 10.11122/ijmeb.2013.9.19.332.
http://www.saharating.com/~saharati/kurumsal-yonetim-derecelendirmesi/kurumsal-yonetim-derecelendirme-notlarinin-anlami/.
Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP). https://www.kap.org.tr/tr/bildirim-sorgu.