Burcu DURMUŞ, Öznur İŞÇİ GÜNERİ, Aynur İNCEKIRIK

Bireylerin Sigara Alışkanlıklarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Negatif Binom Regresyon Analizi

Sigara içmek önemli bir halk sağlığı sorunudur. Yaş, cinsiyet, eğitim, gelir düzeyi ve stres gibi birçok faktör günlük sigara tüketimini etkiler. Sigara bağımlılığıyla mücadelede bu nedenleri belirlemek çok önemlidir. Bu çalışma, bireylerin sigara içme alışkanlıklarını etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla planlanmıştır. Anket, Ekim-Aralık 2019 tarihleri arasında araştırmaya katılmayı kabul eden 304 katılımcıya uygulanmıştır. Verilerden medyan, ortalama ve frekans gibi tanımlayıcı istatistikler hesaplanmıştır. Buna göre katılımcıların %62,8'i kadın, %37,2'si erkektir. Yaş ortalaması 33.18'dir. Katılımcıların %62,8'i sigara içmediğini belirtmiştir. Frekans tablosuna göre sigara kullanan katılımcıların çoğu günde 10 sigara içmektedir. Değişkenler arasındaki uyumu karşılaştırmak için Spearman korelasyon testi kullanılmıştır. Sigara içme alışkanlıklarını etkileyen faktörleri belirlemek için Negatif Binom regresyon analizi yapılmıştır. Regresyon modeli sonuçları yaş, eğitim, gelir, çocuk sayısı, ailede ve arkadaşlarda sigara kullanan olup olmaması, sigara öyküsü değişkenlerinin bireylerin sigara içme alışkanlıkları üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Sigara içmeyenleri toplumda ve ailelerde rol model almak önemlidir. Bu nedenle, sigaraya neden olan faktörler belirlenerek ve gerekli önlemler alınarak topluma sağlıklı bir yaşam tarzı aşılanabilir. Anahtar Kelimeler: Sigara Alışkanlığı, Halk Sağlığı, İstatistiksel Analiz, Negatif Binom Regresyon, Genelleştirilmiş Doğrusal Modeller JEL Sınıflandırması: I12, I18, C1, C35

Anahtar Kelimeler:

Sigara Alışkanlığı, Halk Sağlığı, İstatistiksel Analiz, Negatif Binom Regresyon, Genelleştirilmiş Doğrusal Modeller

Determining the Factors Affecting the Smoking Habits of Individuals: Negative Binomial Regression Analysis

Smoking is an important public health problem. Many factors such as age, gender, education, income level and stress affect daily cigarette consumption. Identifying these causes is very important in combating smoking addiction. This study was planned to determine the factors affecting the smoking habits of individuals. The questionnaire was applied to 304 participants who accepted to participate in the study between October and December 2019. Descriptive statistics such as median, mean and frequency were calculated from the data. According to this; 62.8% of the participants are women and 37.2% are men. Average age is 33.18. 62.8% of the participants stated that they do not smoke. Most of the participants who smoke, according to the frequency table, smoke 10 cigarettes a day. Spearman correlation test was used to compare the fit between variables. Negative Binomial regression analyzes were performed to determine the factors affecting smoking habits. Regression models results; it shows that age, education, income, number of children, presence of a smoker in the family, presence of smoker in friends, smoking history variables are effective on individuals' smoking habits. It is important to take non-smokers as role models in society and families. For this reason, a healthy lifestyle can be instilled in the society by determining the factors that cause smoking and taking necessary precautions. Key Words: Smoking Habit, Public Health, Statistical Analysis, Negative Binomial Regression, generalized Linear Models JEL Classification: I12, I18, C1, C35

Keywords:

Smoking Habit, Public Health, Statistical Analysis, Negative Binomial Regression, Generalized Linear Models,

PDF

___

Agresti, A. (2007). An Introduction to Categorical Data Analysis. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc., Hoboken.
Aksoy, F., Kaya, K., Kızılkaya, Z.T., Çot, S.N., Batu, H.F., Hasoğlu, İ., Bıçak, G. (2019). Bir Tıp Fakültesi 3. Sınıf Öğrencilerinin Sigara ile İlgili Bilgi ve Görüş Durumları. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, Vol. 26, No. 1, 90-95. Doi: 10.17343/sdutfd.516785
Baykan, Z., Naçar, M. (2014). Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Sigara Kullanımı Ve Tütün Kanununa İlişkin Görüşleri. Dicle Tıp Dergisi, Vol. 41, No. 3, 483-490. Doi: 10.5798/diclemedj.0921.2014.03.0459
Boz, A.N. (2019). Sigara Kullanan Sosyal Hizmet Öğrencilerinin Öz-Etkililik Algısının Sigara İçme Beklentileriyle İlişkisi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Türkiye.
Carbone, S., Gumina, S. (2016). Smoking Habit. Springer, Cham. 71-74. Doi: 10.1007/978-3-319- 33355-7_7
Citak, F. (2019). Stata Programına Giriş. Hitit Üniversitesi, Ders Notları, Çorum, Türkiye.
Dinç, G., Altıparmak, S., Yılmaz, Ö., Yaslı G., Ermertcane, A.T., Aydın, N., Özcan, C. (2014). Çalışan Ve Çalışmayan Gençlerde Sigara Kullanımı, Manisa 2008. Turkish Journal of Public Health, Vol. 12, No. 1, 13-22. https://www.proquest.com/docview/1615189938?pq- origsite=gscholar&fromopenview=true
Doğan, D.G., Ulukol, B. (2010). Ergenlerin Sigara İçmesini Etkileyen Faktörler ve Sigara Karşıtı İki Eğitim Modelinin Etkinliği. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, Vol. 17, 179-185. http://abakus.inonu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11616/787/2010_17_3_4.pdf?sequence =1
Guler, N., Güler, G., Ulusoy, H., Bekar, M. (2009). Lise Öğrencileri Arasında Sigara, Alkol Kullanımı Ve İntihar Düşüncesi Sıklığı. Cumhuriyet Medical Journal, Vol. 31, No. 4, 340-345. https://dergipark.org.tr/en/pub/cmj/issue/4211/55738
Kartal, M., Mıdık, Ö., Büyükakkuş, A. (2012). Tobacco Smoking and its Effect on Quality of Life of Medical Students in Ondokuz Mayıs University. Smoking and Health. Turkish Thoracic Journal, Vol. 13, No. 4, 11-17. Doi: 10.5152/ttd.2012.03
Lalithambigai, G., Rao, A., Rajesh, G., Ramya, S., Pai, BHM. (2016). Predictors of Cigarette Smoking among Young Adults in Mangalore, India. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, Vol. 17, No. 1, 45-50. http://eprints.manipal.edu/id/eprint/145305
Marakoğlu, K., Sezer, R.E. (2003). Sivas’ta Gebelikte Sigara Kullanımı, C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi. Vol. 25, No. 4, 157-164. http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/469.pdf
Mucan, B., Moodie, C. (2018). Young Adult Smokers’ Perceptions Of Plain Packs, Numbered Packs And Pack İnserts İn Turkey: A Focus Group Study. Tobacco Control. Vol. 27, No. 6, 631- 636. Doi:10.1136/tobaccocontrol-2017-053902.
Mucan, B. (2018). Sosyo Ekonomik Durum Ve Sigara İçme Davranışı Arasındaki İlişki. EKEV Akademi Dergisi. Vol. 22, No. 75, 29-38. http://www.ekevakademi.org/Makaleler/1783244961_03%20Burcu%20MUCAN%20OZ CAN.pdf
Myers, L., Sirois, M.J. (2006). Spearman Correlation Coefficients, Differences between. John Wiley & Sons, Inc. All.
Özer, M. (2003). Sigara Alışkanlığı, Aile ve Toplum, Vol. 2, No. 6, 1-4. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/198169
Pamukçu, E., Çolak, C., Halisdemir, N. (2014). Modeling of The Number of Divorce in Turkey Using The Generalized Poisson, Quasi-Poisson and Negative Binomial Regression. Turkish Journal of Science & Technology, Vol. 9, No. 1, 89-96. https://www.researchgate.net/publication/259828024
Rençber, S.Y., Ceylan, A., Kurt, M.E., Saka, G. (2019). Bir Üniversitenin Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Bölümü Öğrencilerinde Sigara İçme Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. 3.International 21.National Public Health Congress, Antalya, Türkiye
Stabile, L., Buonanno, G., Ficco, G., Scungio, M. (2016). Smokers' Lung Cancer Risk Related to The Cigarette-Generatedmainstream Particles. Journal of Aerosol Science, Vol. 107, 41-54. https://doi.org/10.1016/j.jaerosci.2017.02.004
StataCorp (2009). Stata Statistical Software: Release 11. College Station, TX: StataCorp LP.
Tanrıkulu, A.Ç., Çarman, K.B., Palancı, Y., Çetin D., Karaca M. (2009). Kars İl Merkezinde Çeşitli Üniversite Öğrencileri Arasında Sigara Kullanım Sıklığı ve Risk Faktörleri. Tur Toraks Der., Vol.10, 101-106. https://www.turkthoracj.org/content/files/sayilar/163/buyuk/pdf_Toraksder_640.pdf
Tarkun, E.T. (1996). Alternatif Korelasyon Teknikleri. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı 8, 237-249. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1800