TÜRKİYE’DE FAALİYET GÖSTEREN MEVDUAT BANKALARININ BİREYSEL VE SEKTÖREL RİSK DERECELENDİRMESİ: BİR CAMELS ANALİZİ UYGULAMASI

Türk bankacılık sektörü, gerek Türkiye ekonomisi gerekse Türkiye finansal sistemi için büyük öneme sahiptir. Bu nedenle bu sektörün yerinde denetimi ve uzaktan gözetimi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, 2005-2015 yıllarını kapsayan 11 yıllık dönem için Türkiye’de faaliyet gösteren 25 adet mevduat bankasının risk-performans analizi, CAMELS derecelendirme yöntemi ile bireysel ve sektörel ölçekte yapılmıştır. Söz konusu 25 bankanın 3’ü kamu, 10’u özel (yerli) ve 12’si yabancı sermayelidir. Çalışmada, bankaların bireysel olarak değerlendirilmelerinden elde edilen bulgular; kamu sermayeli bankaların oldukça güçlü bir mali yapıya sahip olduklarını göstermektedir. Bulgular, özel bankaların Sermaye Yeterliliği ve Likidite Durumu bileşenlerine göre güçlü, Yönetim Kalitesi bileşenine göre zayıf olduğunu; yabancı bankaların ise Varlık Kalitesi ve Piyasa Riskine Duyarlılık bileşenleri bakımından güçlü iken Yönetim Kalitesi ve Likidite Durumu açılarından zayıf olduklarını ortaya koymaktadır. Çalışmanın Türk bankacılık sektörünün geneline ilişkin bulguları ise sektörün Varlık Kalitesi, Sermaye Yeterliliği ve Likidite Durumu bileşenleri bakımından güçlü iken, Yönetim Kalitesi ve Piyasa Riskine Duyarlılık bakımından görece zayıf olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Mevduat bankaları, kredi derecelendirmesi, risk analizi, CAMELS

INDIVIDUAL AND SECTORAL RISK RATINGS OF DEPOSIT BANKS IN TURKEY: AN APPLICATION OF CAMELS ANALYSIS

The Turkish banking sector, whether it is for the Turkish economy or the Turkish financial system, has a great importance. For this reason, on-site and off-site inspection of the banking sector is of great importance. In this study, the risk-performance analysis of 25 deposit banks operating in Turkey in the 11-year period covering the years 2005-2015 was carried out at the individual and sectoral basis by the CAMELS rating method. Three of these banks are state-owned, ten are privately-owned (domestic), and twelve are foreign banks. Findings of the individual evaluation of the banks indicate that state-owned banks have a strong financial structure. Findings reveal that privately-owned banks are healthy regarding components of the Capital Adequacy and the Liquidity and are weak regarding the Management Quality; also reveal that while foreign banks are strong regarding the Asset Quality and the Sensitivity to Market Risk components, they are weaker regarding the Management Quality and the Liquidity. Findings of the study on the Turkish banking sector as a whole show that while the sector is strong regarding the Asset Quality, the Capital Adequacy, and the Liquidity components, it is relatively weak regarding the Management Quality and the Sensitivity to Market Risk.

Keywords:

Deposit banks, credit rating, risk analysis, CAMELS,

PDF

___

Abdullayev, M. (2013) “Türk Bankaclık Sektöründe Dezenflasyon Sürecinde CAMELS Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 37: 97-112.
Altay, O.A. ve Olkan, L. (2015) “2009-2013 Döneminde KKTC'deki Ticari Bankaların Performans Analizi”, EUL Journal of Social Sciences, VI(II): 59-75.
Aytekin, S. ve Sakarya, Ş. (2013) “BIST’deki Mevduat Bankalarının Finansal Performanslarının 2001 ve 2008 Finansal Krizleri Çerçevesinde CAMELS Derecelendirme Sistemi ile Değerlendirilmesi”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2): 25-58.
Barr, R.S., Killgo, K.A., Siems, T.F. ve Zimmel, S. (2002) “Evaluating the Productive Efficiency and Performance of US Commercial Banks”, Managerial Finance, 28(8): 3-25.
BDDK (2016) “Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri Aralık 2016”, https://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15785tbs_temel_gostergeler_raporu_aralik_2016.pdf, (07.02.2017).
Cooper, E.W. (2009) “Monitoring and Governance of Private Banks”, the Quarterly Review of Economics and Finance, 49(2): 253-264.
Coşkun, S. A., ve Karğın, S. (2016) “Sınır Ötesi Birleşme ve Satın Almaların Bankaların Finansal Performansına Etkileri: Üç Banka Üzerinde CAMELS Analizi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 69: 41-59.
Çinko, M. ve Avcı, E. (2008) “CAMELS Derecelendirme Sistemi ve Türk Ticari Bankacılık Sektöründe Başarısızlık Tahmini”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 2(2): 25-48.
Dash, M. ve Das, A. (2009) “A CAMELS Analysis of the Indian Banking Industry”, SSRN Electronic Journal, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1666900, (14.12.2016).
Derviz, A. ve Podpiera, J. (2008) “Predicting Bank CAMELS and S&P Ratings: the Case of the Czech Republic”, Emerging Markets Finance and Trade, 44(1): 117-130.
Ege, İ., Topaloğlu, E.E. ve Karakozak, Ö. (2015) “CAMELS Performans Değerleme Modeli: Türkiye’deki Mevduat Bankaları Üzerine Ampirik Bir Uygulama”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(4): 109-126.
Ferrouhi, E.M. (2014) “Moroccan Banks Analysis using Camel Model”, International Journal of Economics and Financial Issues, 4(3): 622-627.
Gilbert, R. A., Meyer, A.P. ve Vaughan, M.D. (2002) “Could A CAMELS Downgrade Model Improve Off-site Surveillance?”, Review - Federal Reserve Bank of Saint Louis, 84(1): 47-63.
Gümüş, F.B. ve Nalbantoğlu, Ö. (2015) “Türk Bankacılık Sektörünün CAMELS Analizi Yöntemiyle 2002-2013 Yılları Arasında Performans Analizi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2): 83-106.
Helhel, Y. ve Varshalomidze, M. (2014) “Gürcistan’da Faaliyet Gösteren Yerli Sermayeli Özel Ticari Bankaların CAMELS Derecelendirme Sistemi ile Değerlendirilmesi”, 18. Finans Sempozyumu Denizli.
Kandemir, T. ve Arıcı, N.D. (2013) “Mevduat Bankalarında CAMELS Performans Değerleme Modeli Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma (2001-2010)”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1): 61-87.
Kao, C. ve Liu, S.T. (2004) “Predicting Bank Performance with Financial Forecasts: A Case of Taiwan Commercial Banks”, Journal of Banking & Finance, 28(10): 2353-2368.
KPMG (2017), “Sektörel Bakış” KPMG Yayınları, https://home.kpmg.com/content/dam/kpmg/tr/pdf/2 017/01/sektorel-bakis.pdf, (07.02.2017).
Nicolae, B. ve Maria-Daciana, R.C. (2014) “Study regarding the Financial Stability of Commercial Banks Listed on Bucharest Stock Exchange of CAMELS Rating Outlook”, Journal of International Studies, 7(3), 133-143.
Roman, A. ve Şargu, A.C. (2013) “Analysing the Financial Soundness of the Commercial Banks in Romania: An Approach Based on the Camels Framework”, Procedia Economics and Finance, 6: 703-712.
Rostami, M. (2015) “CAMELS Analysis in Banking Industry”, Global Journal of Engineering Science and Research Management, 2(11): 10-26.
Rozzani, N. ve Rahman, R.A. (2013) “CAMELS and Performance Evaluation of Banks in Malaysia: Conventional versus Islamic”, Journal of Islamic Finance and Business Research, 2(1): 36-45.
Sakarya, Ş. (2010) “CAMELS Derecelendirme Sistemine Göre İMKB'deki Yerli ve Yabancı Sermayeli Bankaların Karşılaştırmalı Analizi”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, Prof.Dr. Alaeddin Yavaşça Özel Sayısı: 7-21.
Sarker, A. (2005) “CAMELS Rating System in the Context of Islamic Banking: A Proposed ‘S’ for Shariah Framework”, Journal of Islamic Economics and Finance, 1(1): 78-84.
TBB (2017) “Türkiye’de Bankacılık Sektörü 2012 – 2016 Eylül”, https://www.tbb.org.tr/Content/Uploa d/Dokuman/2183/Turkiye'de_Bankacilik_Sektoru_2011-2016_Eylul.pdf, (07.02.2017).
TBB (2016) “Seçilmiş Rasyolar”, https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/istatisti ki-raporlar/59, (18.11.2016).
TMSF (2011) “Raf Temizliği: TMSF Çözümleme Deneyimi”, TMSF Yayınları No: 20, İstanbul.
Tükenmez, M., Demireli, E. ve Akkaya, G.C. (2009) “Kamu Bankalarında CAMELS Performans Derecelendirme Sistemi Üzerine Bir İnceleme”, 13. Ulusal Finans Sempozyumu, Afyonkarahisar.
Yuksel, S., Dincer, H. ve Hacioglu, U. (2015) “CAMELS-based Determinants for the Credit Rating of Turkish Deposit Banks”, International Journal of Finance & Banking Studies, 4(4): 1-17.