AVRUPA BİRLİĞİ BÖLGESEL POLİTİKALARINDA MALİ ARAÇLARIN ROLÜ: TÜRKİYE AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME

Bu çalışma üç temel amaca yönelik olarak gerçekleştirilmiştir. Birincisi, bölgeler arası gelişmişlik farklarının giderilmesi için Avrupa Birliği’nin Ortak Bölgesel Politikaları kapsamında geliştirilen ve üye devletlere sağlanan yapısal fonların hangi unsurları içerdiğini, üye devletlere hangi kriterler doğrultusunda dağıtıldığını ortaya koymaktır. Çalışmanın ikinci amacı, aday ülkelerin Birliğe üye devletlerin ekonomik gelişmişlik seviyelerine yakınsaması ve Birliğin Ortak Bölgesel Politikalarına uyumunu hızlandırmak için geliştirilen katılım öncesi araçların ülkelere nasıl tahsis edildiğini açıklamaktır. Son olarak, 1999 yılında Helsinki Zirvesi’nde aday ülke hakkını kazanan Türkiye’nin bölgesel kalkınma politikalarını yürütmesinde Avrupa Birliği mali yardımlarının ne ölçüde katkı sağladığını tespit etmeye yöneliktir. İlgili veriler ışığında gerek adaylık öncesi dönem gerekse adaylık dönemi itibariyle Türkiye’ye aktarılan mali yardım tutarının ekonomisinin büyüklüğü dikkate alındığında sınırlı kaldığı görülmektedir. Bu durumun Avrupa Birliği’nin Ortak Bölgesel Politikalarına uyum açısından ilerleyen dönemlerde sorun teşkil etmesi kaçınılmazdır.

THE ROLE OF FINANCIAL INSTRUMENTS WITHIN THE EUROPEAN UNION’S REGIONAL POLICIES: AN ASSESSMENT FOR TURKEY

This study has three basic purposes. First, developed by the context of the European Union’s Common Regional Policy for which circumventing the regional disparities, revealing the contents and allocation objectives of the structural funds that are distributed to the member states. Second purpose of the study is to identify how pre-accession instruments are allocated to the candidate states for which catching-up the level of economic development of the member states and accelerating the cohesion to the Common Regional Policy of the Union. Final purpose of the study is to identify in an extent that financial assistance of the European Union contribute in conducting the regional development policies of Turkey which gained candidacy right at Helsinki Summit in 1999. In the light of corresponding data, financial incentives that Turkey receives are relatively limited when the magnitude of its economy is considered. This situation might generate doubts regarding the cohesion to the European Union’s Common Regional Policies inevitably.

PDF

___

Armstrong, H. (2004) “Regional Policy” El-Agraa (ed.). The European Union and Policies London, Prentice Hall.
Ataç, İ. (2006) “AB’den Türkiye’ye Milyarlarca Euro’luk Yardım Yolda”, Kriter: 45-51
Bachtler, J. (1997) “Reforming the Structural Funds: Options for Change”, University of Strathclyde
European Policies Research Centre: Regional and Industrial Research Paper Series, 26: 1-44.
Bachtler, J. ve Michie, R. (1994) “Strengthening Economic and Social Cohesion? The Revision of the Structural Funds”, Regional Studies, 28: 789-796.
Begg, I. (1998) “Structural Fund Reform in the Light of Enlargement”, Sussex European Institute Working Paper, 25: 4-25.
Bilici, N. (2005) “Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri: Genel Bilgiler, İktisadi-Mali Konular, Vergilendirme”, Ankara: Seçkin Kitabevi.
Çeliktaş, İ. (2006) “2007-2013 Mali Perspektifi için Öngörülen Avrupa Birliği Katılım Öncesi Fonlarının Yapısı”, Sayıştay Dergisi, 63: 39-49.
Çimen, A. (2012) “Avrupa Birliği (AB) Bölgesel Politikalarının Avrupalılaşması”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12: 47-79.
Dış Ticaret Müsteşarlığı (2002) “Avrupa Birliği ve Türkiye”, Ankara.
European Commission. (1989) “Guide to the Reform of the Community’s Structural Funds”, Brussels.
European Commission (2007) “Cohesion Policy 2007-2013: Commentaries and Official Texts. Brussels.
Gençkol, M. (2003) “Avrupa Birliği Mali İşbirliği Politikaları ve Türkiye”, Uzmanlık Tezi, Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara.
Hough, J. and Presland, A. (2000) “European Structural Funds”, House of Commons Research Paper, 72: 1-28.
Karabacak, H. (2004) “Avrupa Birliği Mali Yardımları ve Türkiye ile İşbirliği”, Maliye Dergisi, 146: 69-106.
Karluk, R. (2003) “Avrupa Birliği ve Türkiye”, İstanbul: Beta Yayınevi.
Mayhew, A. (2000) “Financial and Budgetary Implications of the Accession of Central and East European Countries to the European Union”, Sussex European Institute Working Paper, 33: 1-44.
Polat, N. (2004) ‘‘Avrupa Birliği-Türkiye Mali İşbirliği ve Sayıştay’ın Topluluk Kaynakları Üzerindeki Denetimi’’, Sayıştay Dergisi, 52: 61-84.
Roberts, P. (2003) “Partnerships, Programmes and the Promotion of Regional Development: An Evaluation of the Operation of the Structural Funds Regional Programmes”, Progress in Planning, 59: 1-69.
Sağbaş, İ. (2003) “Avrupa Birliği Bölgesel Politikası” M. Kar ve H. Arıkan (Editörler). Avrupa Birliği, Ortak Politikalar ve Türkiye: Ekonomik, Sosyal ve Siyasal Politikaların Uyumlaştırılması, İstanbul, Beta Yayınevi.
Şahin, R. (1998) “Avrupa Birliği bütçesi-fonları ve Türkiye’nin Tam Üyeliği”, Uzmanlık Tezi, Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara.
Yıldız, H. ve Yardımcıoğlu, F. (2005) “Türkiye’ye Yönelik Avrupa Birliği Mali Yardımları ve Aday Ülkelerle Karşılaştırılması”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6: 75-106.