AKADEMİSYENLERİN DÖNÜŞTÜRÜCÜ LİDERLİK ALGISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Çağımızda çok hızlı bir değişim ve gelişim yaşanmaktadır. Örgütlerin değişen çevre koşullarında ayakta kalabilmeleri ve başarılı olabilmeleri için değişime uyum sağlamaları ve hatta değişimi etkilemeleri gerekmektedir. Günümüzde artık önemli olan öncü olmak ve değişimi yönetecek aktif yaklaşımlar oluşturmaktır. Bu durum, paylaşılan bir vizyon oluşturan ve esinsel motivasyonla izleyenlerini bu vizyon doğrultusunda harekete geçiren, onlara bireysel ilgi gösteren, rol modeli olan, karizmasıyla çalışanlarda saygı ve güven uyandıran, entelektüel teşvikle yaratıcılığı geliştiren, kişisel risk üstlenerek cesaretle köklü değişimleri gerçekleştirebilen dönüştürücü liderleri gerektirmektedir. Dönüştürücü liderler, toplumsal kalkınmanın itici gücü olan ve değişime yön veren eğitim örgütleri için ayrı bir önem taşımaktadır. Bu noktadan hareketle çalışmamızda, Manisa Celal Bayar Üniversitesi’ne bağlı tüm akademik birim yöneticilerinin hem astların algıları hem de yöneticilerin kendi algılarına göre dönüştürücü liderlik özelliklerinin düzeyini belirlemek amacıyla ampirik bir araştırma yapılmıştır. Bu kapsamda Manisa Celal Bayar Üniversitesi'nde 26 akademik birimde çalışan 538 akademisyenden anket yöntemi ile veriler elde edilmiştir. Bulgular; astların algısına göre, birim tepe yöneticilerinin dönüştürücü liderlik özelliklerini orta düzeyde, yöneticilerin kendi algılarına göre ise yüksek düzeyde taşıdıklarını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Değişim, Lider, Akademisyanler

A RESEARCH ON TRANSFORMATIONAL LEADERSHIP PERCEPTION OF ACADEMICIANS

There is a very rapid change and development in our age. Organizations need to adapt to the change and even affect the change in order to survive and succeed in the changing environmental conditions. More importantly to lead in the process requires development of active approaches to the matter of change and a further step beyond being an object of the process. This situation requires the transformational leaders who develop a shred vision, set in motion the followers whih an emotional motivation in the direction of this vision, show them individual interest, act as a role model for them, create respect and confidence with their charismas, develop creativity with an intellectual stimulation and can realize radical changes with courage by taking personal risks. The transformational leaders are of particular importance for educational organizations that impetus for social development and lead to change. Departing from this point, our study, by means of emphasis on transformational leadership to cope in the process, gives a descriptive analysis of the level of transformational leadership characteristics of unit top managers according to their perceptions of both subordinates and managers' own at the academic units of Manisa Celal Bayar University. In this scope , datas has been obtained via survey method from 538 academician who are working in 26 academic units in Manisa Celal Bayar University. Findings; Shows that unit top managers have moderately transformative leadership caracteristics according to the perception of subordinates

Keywords:

Change Leader, Academicians, Transformational Leaderhip Perception,

PDF

___

Akbaba A.S. (2003) “İlköğretim Okulu Müdürlerinin Dönüştürücü Liderliğe Verdikleri Önem ve Uygulama Düzeyleri”, İlköğretim-Online,2(1), 10-17. http//www.ilköğretim-online.org.tr, (10.07.2006)
Arıkan, S. (2001) “Liderlik”, Salih Güney (Ed.) Yönetim ve Organizasyon, 1. Baskı, Ankara: Nobel Yayım Dağıtım.
Baltaş, A. (2000) “Değişimin İçinden Geleceğe Doğru Ekip Çalışması ve Liderlik”, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Bass, B.M. (1985) “Leadership and Performance Byond Expectation”, New York: Free Press
Bass, B.M. (1990) “From Transactional to Transformational Leadership: Learning to Share the Vision. Organizational Dynamics”, http://inforac.galegroup.com/itweb/hu-tr, (27.07.2006).
Bass, B.M. ve Avolio, B.J. (1994) “Improving Organizational Effectivenes Through Transformational Leadership”, California: SAGE Publications, Tusand Oaks.
Bass, B.M. ve Avolio, B.J. (1997) “The Full Range Leadership Development Manual for the Multşfactor Leadership Questionnaire”, Palo Alto Mindgarden, http://www.mindgarden.com/Assessment /name.htm, (27.07.2006).
Benjamin, L. ve Flynn, F.J. (2006) “Leadership Style and Regulatory Mode: Value From Fit”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 100(2): 216-230.
Berson, Y. ve Avolio, B.J. (2004) “Transformational Leadership and The Dissemination of Organizational Goals: A Case Study of Telecommunication Firm”, The Leadership Quarterly, 15(5): 625-646.
Börü, D. ve Güneşer, B. (2005) “Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini İle İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü”, Hacettepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 23(1): 135-156.
Brown, D. ve Keeping, L.M. (2005) “Elaborating The Construct of Transformationa Leadership: The Role of Affect”, The Leadership Q uarterly, 16(2): 245-272.
Bryman, A. (1992) “Charisma and Leadership in Organization”, London Newbury: Sage Publications. Burns, M.G. (1978) “Leadership”, Newyork: Harper-Row.
Can, H., Aşan, Ö. ve Aydın, E.M. (2006) “Örgütsel Davranış”, İstanbul: Arıkan Basım Yayım Dağıtım.
Celep, C. (2004) “Dönüşümsel Liderlik”, Ankara: Anı Yayıncılık.
Coad, A.F. ve Berry, A.J. (1998) “Transformational Leadership and Learning Orientation”, Leadership & Organization Development Journal, 19(3): 164-172.
Conger, J.A. ve Kanungo, R.N. (1987) “Toward a Behavioral Theory of Charismatic Leadership in Organizational Settings”, Academy of Management Review, 12(4): 637-647.
Conger, J.A. ve Kanungo, R.N. (1994) “Charismatic Leadership in Organizations: Perceived Behavioral Attributes and Their Measurement”, Journal of Organizational Behavior, (15): 439-452.
Çelik, V. (1998) “Eğitimde Dönüştürücü Liderlik”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (16): 423-442.
Doğu, M. (2003) “Yeni Liderlik Yaklaşımları”, Sermaye Piyasası Kurulu Meslek Personeli Derneği Bülteni, 5: 27-40.
Eisenbach, R., Watson, K. ve Pillai, R. (1999) “Transformational Leadership in The Contex of Organizational Change”, Journal of Organizational Change Management, 12(2): 80-88.
Eraslan, L. (2004) “Liderlikte Post-Modern Bir Paradigma: Dönüşümcü Liderlik”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1): 1-32.
Erturgut, R. (2000) “Örgütsel Değişimde Dönüştürücü Liderlik Davranışları Üzerine Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Etzkowitz, H., Webster, A., Gebhardt, C. ve Terra, R.C. (2000) “The Future of The University of The Future: Evolution of Ivory Tower to Entrepreneurial Paradigm”, Research Policy, 29(2): 313-330.
Greenberg, J. ve Baron, A.R. (2000) “Behavior in Organization”, USA: Prentice-Hall Inc.
Işıkçı, E. (2004) “Yönetici Akademisyenlerin Dönüştürücü Liderlik Özelliklerinin Tespiti”, Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
İşcan, Ö.F. (2002) “Küresel İşletmecilikte Dönüştürücü Liderlik Anlayışı”, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
İşcan, Ö.F. (2006) “Dönüştürücü/Etkileşimci Liderlik Algısı ve Örgütsel Özdeşleşme İlişkisinde Bireysel Faklılıkların Rolü”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 6(11): 160-177.
Kirby, P.C., Paradise, L.V. ve King, M.I. (1992) “Extraordinary Leaders in Educalion: Understanding Transformational Leadership”, Journal o f Educational Research, 85(5): 303-311.
Koçel, T. (2005) “İşletme Yöneticiliği” İstanbul: Arıkan Basım Yayım Dağıtım.
Lim, B.C. ve Ployhard, R.E. (2004) “Transformational Leadership: Relations to The Five-Factor Model and Team Performance in Typical and Maximum Contexts”, Journal of Applied Psychology, 89(4): 610-621.
Neumann, Y. ve Neumann, E.F. (1999) “The President and The College Bottom Line: The Role of Strategic Leadership Style”, The International Journal of Educational Management, 13(2): 73-79.
Odabaşı, Y. (2005) “Değişim ve Dönüşümüm Aracı Olarak Girişimci Üniversite", Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(1): 87-104.
Pillai, R., Schriesheim, C.A. ve Williams, E.S. (1999) “Fairness Perceptions and Trust as Mediator for Transformational and Transactional Leadership: A Two-Sample Study”, Journal of Management, 25(6): 897-933.
Podsakoff, P.M., MacKenzie, S.B. ve Bommer, M.H. (1996) “Transformational Leader Behaviors and Substitutes for Leadership as Determinants of Employee Satisfaction, Commitment, Trust and Organizational Citizenship Behaviors”, Journal of Management, 22(2): 259-298.
Rafferty, E.A. ve Griffin, A.M. (2004) “Dimensions of Transformational Leadership”, The Leadership Quarterly, 15(3): 329-354.
Shao, L. ve Webber, S. (2006) “A Cross-Cultural Test of Five-Factor Model of Personality and Transformational Leadership”, Journal of Business Research, 59: 936-944.
Shriberg A., Shriberg, D. ve Lloyd, C. (2002) “Practicing Leadership: Principles and Applications”, New York: John Wiley/Sons, Inc.
Şimşek, H. (1997) “21. Yüzyılın Eşiğinde Paradigmalar Savaşı ve Kaostaki Türkiye”, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Trofino, A.J. (2000) “Transformational Leadership: Moving Total Quality Management to World-Class Organizations”, International Nursing Review, 47: 232-242.
Turner, N. ve Barling, J. (2002) “Transformational Leadership and Moral Reasoning”, Journal of Psychology, 87(2): 304-311.
Uyguç, N., Duygulu, E. ve Çıraklar, N. (2000) “Dönüşümcü Liderlik, Etkileşimci Liderlik ve Performans”, 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Nevşehir.
Yukl, G. (1994) “Leadership in Organization”, Third Edition, Prentice Hall International.
Yukl, G. (1999) “An Evaluation of Conceptual Weaknesses in Transformational and Charismatic Leadership Theories”, Leadeship Quarterly, 10 (2): 121-330.