HASTANE İŞLETMELERİNDE İÇ KONTROL SİSTEMİNİN ETKİNLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR VAKA ÇALIŞMASI
İç kontrol, fnansal raporlamanın güvenilirliğini, işletmenin operasyonel ve stratejik amaçlarına ulaşmak için uygulanan işlemlerin değerlendirmesini, işletmenin yasa ve yönetmeliklere uyumunu amaçlayan bir sistemdir. Hastane işletmeleri değişen piyasa koşullarına uyum sağlamak, hedeferine ulaşabilmek için etkin iç kontrol sistemi kurmalı ve bu sistemin yeterliliğini test etmelidir. Bu çalışmada, özel bir hastanenin süreçlerinin COSO (The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission) iç kontrol modelinin bileşenlerine göre incelenmesi ve bu süreçlerin etkinliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Vaka çalışması için görüşme ve gözlem yöntemlerinden elde edilen ikincil veriler kullanılmıştır. Bu veriler, COSO iç kontrol modelinin bileşenlerine göre gruplandırılmış, analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırmada hastanenin etkin bir iç kontrol sistemine sahip olmadığı belirlenmiştir. Hastanenin tüm süreçlerini kapsayan kontrol prosedürleri yoktur. Hastanede iç denetim birimi olmadığı için, süreçlerin etkinliğinin kontrolü sağlanamamaktadır
EVALUATION OF THE EFFECTIVENESS OF THE INTERNAL CONTROL SYSTEM IN HOSPITAL BUSINESSES: A CASE STUDY
Internal control is a system aimed at acquiring reliability of fnancial reporting, evaluating the compliance of operations applied for achieving the operational and strategic objectives of the business, and securing the compliance of the business with the laws and regulations. Hospital businesses should establish an effective internal control system and test the adequacy of it in order to adapt to the changing market conditions and achieve their goals. In this study, it is aimed at examining the processes of a private hospital according to the components of the COSO (The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission) internal control model and evaluating the effectiveness of these processes. The secondary data is obtained by feld observations and interviews for the case study. Finally, the data obtained from interview and observation methods were grouped according to COSO internal control components, analyzed and interpreted. In this study, it was determined that the hospital does not have an effective internal control system. The hospital does not have control procedures covering all processes. Since there is no internal audit unit in the hospital, it prevents monitoring the effectiveness of these processes
___
- AICPA. (2017). Accounting Guide: Brokers and Dealers in Securities, New York: American Institute of Certifed Public Accountants.
- Adiloğlu, B. (2011). İç Denetim Süreci ve Kontrol Prosedürleri, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
- Akbulut, E. (2012). “ İşletmelerde İç Kontrol Sisteminin Etkinliğinin İncelenmesi ve Trakya Bölgesindeki Ayçiçek Yağı Sektöründe Bir Araştırma”, Electronic Journal of Vocational Colleges, 2 (1), 174-187.
- Akçay, S.,ve Uysal, M. (2019).”Hastane İşletmelerinde İç Denetim ve Hile Denetimi İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme, AÇÜ Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (2), 205-225.
- Akyel,R.(2010).“Türkiye’de İç Kontrol Kavramı, Unsurları ve Etkinliğinin Değerlendirilmesi”, Yönetim ve Ekonomi, 17 (1),87.
- Aytaç, A., ve Çabuk, A. (2020).” Assessment of the Effectiveness of Internal Control System and a Case Study”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 13 (2), 359.
- Bakkal, H., ve Kasımoğlu, A. (2012). “ İç Kontrol Sistemine Karşılaştırmalı Bir Bakış – COSO ve COCO Modeli-“, Mevzuat Dergisi, 15, 1-14.
- Bozkurt, M. (2010). “ İyi Mali Yönetimin Gerçekleştirilmesinde İç Kontrol ve Denetim”, Dış Denetim, 135.
- Can, N.,ve Şakrak, M. (2018). “ İç Kontrol Sistemindeki Zayıfıkların Ortaya Çıkarabileceği Hukuki Sorunlar ve Muhasebe Bilgi Sisteminin Rolü”, Mali Çözüm Dergisi, KasımAralık, 47.
- Ceyhan, İ.,ve Apan, M.(2014).”COSO İç kontrol Modeli’nin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi: Bir Hastane Uygulaması”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (10),176-198.
- Chalmers, K., Hay, D., ve Khlif, H. (2019).“Internal Control in Accounting Research: A Review”, Journal of Accounting Literature, 42, 88.
- Chang, Y., Chen, H., K.Cehneg, R., ve Chi, W. (2019).” The Impact of Internal Audit Attributes on the Effectiveness of Internal Control over Operations and Compliance”, Journal of Contemporary Accounting & Economics, 15(1), 17.
- COSO (2013). COSO Internal Control- Integrated Framework: https://www.coso.org/Documents/COSO-CROWE-COSO-Internal-Control-Integrated-Framework.pdf (Erişim: 05.02.2020)
- Dhillon, S., ve Alf, A. (2018)” The Effect of Internal Control by using COSO Framework on Revenue toward Employee Performance: A Case Study in Public Hospital of South of Tangerang”, The International of Journal of Business Management and Technology, 2 (4), 4-11.
- Doğan, S., ve Burgazlıoğlu, E. (2015). “İç Kontrol Sistemi ve Özel Bir Hastanede Uygulaması”, Kırklareli Üniversitesi İİBF Dergisi, 4 (1), 18-33.
- Elmas, B ve Kurnaz, E. (2013). “ Türkiye’deki Factoring Şirketlerinin İç Kontrol Sistemlerinde Etkinlik Araştırması”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 61-76.
- Erdoğan, B., ve Mengi, B. (2018). “Hata ve Hilelerin Önlenmesine Yönelik Kontroller ve Sağlık Sektörü Üzerine Bir Uygulama”, Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4 (8),85-106.
- Frazer, L. (2012). “The Effect of Internal Control on the Operating Activities of Small Restaurants”, Journal of Business & Economics Research, 10 (6), 361-373.
- Karagiorgos, T., Drogalas, G., ve Dimou, A. (2010). “ Effectiveness of Internal Control System in The Greek Bank Sector”, The South European Review of Business Finance & Accounting, 6 (2), 1-11.
- Karagöz, F., ve Yıldız, S. (2015). “ Hastane İşletmelerinde Stok Yönetimi İçin ABC ve VED Analizlerinin Uygulanması”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13 (2),377.
- Kızıltuğ, P. (2015). Hastane İşletmelerinde İç Kontrol Sistemi ve Özel Hastanede İç Kontrol Sistemi Uygulaması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Kurnaz, E. (2019).” Sağlık Sektöründe İç Kontrol Sisteminin COSO İç Kontrol Modeli Bileşenleri Açısından İncelenmesi: Bir Hastane Uygulaması, Mali Çözüm Dergisi, Ocak-Şubat, 163-184.
- Koutoupis, A., ve Pappa, E. (2018). “Corporate Governance and Internal Controls: A Case Study from Greece”, Journal of Governance and Regulation, 7 (2), 92.
- Köse, E., ve Bekçi, İ. (2017). “ 1992-2013 COSO Modeli: İç Kontrol- Entegre Çerçevesi”, Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektiferi Dergisi, 2 (7), 17-18.
- Mazza, T., ve Azzali, S. (2015). “Effects of Internal Audit Quality on Severity and Persistence of Controls Defciencies”, Internal Journal of Auditing, 19,160.
- Öndeş, T., ve Çiftçi, Ş.(2020). “ İşletmelerde İç Kontrol Sistemi ve Stok Yönetimi: TRA1 Düzey 2 Bölge Uygulaması”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34 (1), 64.
- Özgülbaş, N., Koyuncugil, A., Duman, R., ve Hatipoğlu, B. (2008).” Özel Hastane Sektörünün Finansal Değerlendirmesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 40, 120.
- Rahim, N., Ahmed, E., ve Faeeq, M. (2018).“Internal Control System and Perceived Operational Risk Management in Malaysian Conventional Banking Industry”, Global Business and Research : An International Journal, 10 (1), 139.
- Sabuncu, B. (2017). “ İşletmelerde İç Denetim ve İç Kontrol İlişkisi”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18 (2), 168.
- Topçu, M. (2013). “Kamuda İç Kontrol Sisteminin COSO Modeli Bağlamında Taşrada Uygulanabilirliği: İhalelerde Uygulanmasına Yönelik İki Vaka Analizi”, Sayıştay Dergisi, 91, 5-31.
- Türedi, H., Gürbüz, F. ve Alıcı, Ü. (2014).“COSO Modeli: İç Kontrol Yapısı”, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11 (42), 144.
- Türedi, H., Koban, A., ve Karakaya, G. (2015).“COSO İç Kontrol (ABD) Modeli ile İngiliz (Turnbull) ve Kanada (COCO) Modellerinin Karşılaştırılması”, Sayıştay Dergisi, 99,95- 119.
- Türedi, H., ve Koban, A. (2016). “COSO İç Kontrol Modelinde Risk Değerlendirme Faaliyetleri”, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12 (46), 160. EVALUATION OF THE EFFECTIV
- Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara : Seçkin Yayınevi.
- Yeşil, A.(2019).“Finansal Yönetimde Hesap Verilebilirliğin ve İç Kontrolün Önemi”, Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 5 (6), 6.
- Xu, P., Hou, W., ve Chen, Z. (2017). “Study on the Strengthening of Hospital Internal Control and Externalization Regulating of Hospital Financial Management”, Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 101, 863-866. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, T.C. Resmi Gazete (27846 sayı 14.02.2011 tarih). 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, T.C. Resmi Gazete (29677 sayı 07.04.2016 tarih).
- Özel Hastane Yönetmeliği, T.C. Resmi Gazete (24708 sayı 27.03.2002 tarih).
- Hasta Hakları Yönetmeliği, T.C. Resmi Gazete ( 23420 sayı 01.08.1998 tarih).
- Sağlık Uygulama Tebliği:https://www.resmigazete.gov.tr/2013-3.pdf (Erişim: 05.03.2020)
- Tıbbi Cihazların Ürün Takip Sistemi: https://titck.gov.tr/2019.pdf (Erişim: 05.03.2020)