KATILIMCI DEMOKRASİNİN VASITALARI VE BU VASITALARDAN REFERANDUMUN ÇEVRE HAKKINA OLAN ETKİLERİ

Yüz yılımızda demokrasi, büyük bir öneme sahiptir ve insan hakları ve kamu düzeninin korunmasında en iyi sistemdir. Öte yandan toplumlar güncel, çağdaş ve evrensel bir değer olarak kabul edilen demokrasi dışında alternatife sahip değildir. Yine demokrasi soyut ve izole bir kavram olarak düşünülmemelidir. O, adalet, hukuk devleti ve diğer sosyal değerlerden oluşmaktadır. Demokrasi farklı politik araçlar vasıtasıyla uygulanabilir. İşte bu makale demokrasinin pratik araçlarını ve bunların bazı çevre sorunlarının çözümüne olan etkilerini içermektedir. Çevre konuları yatırım projelerinin uygulanması doğrudan ve bölgesel zararlı etkilerinden dolayı yerli halkın önceliklerine dayanmalıdır. Aynı zamanda kirlilik hakkındaki tartışmalar diğer çevre haklarının yanı sıra ırk ayrımcılığını barındıran insan hakları sorunlarına da sebep olmaktadır. Katılımcı demokrasinin araçları çevre ile ilgili ulusal ya da uluslararası düzeyde karar alınması bakımından hayati öneme sahiptir. Zira, bireyler katılımcı demokrasi vasıtaları sayesinde çevrenin korunmasında önemli bir imkana sahip olmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler:

Katılımcı Demokrasi, Yasama, Çevre hakkı, Ayrımcılık Yasağı, İnsan Hakları

PARTICIPATORY DEMOCRACY TOOLS AND EFFECTS OF REFERENDUM AS ONE OF THESE TOOLS ON RIGHT TO ENVIRONMENT

Democracy has huge importance in our century and it’s the best system for protecting human rights and public order. On the other hand, societies have no alternative out of democracy which is accepted as an actual, modern and universal virtue. Also, democracy can not be thought in a isolated and artifical concept. It consists of many components as justice, rule of law and modern sociological virtues. Democracy can be practised with different political tools. As you see, this article contains practical tools of democracy and its’ effects solving some environmental dilemmas. Environmental issues should be based on indigenious people’s precedences by reason of direct and territorial hazardous of practising enterprise projects. At the same time, dabates about contamination causes some human rights problems also include race discrimination as well as environmental rights. Tools of participatory democracy have vital significance for national or international level desicion making about environment. Then, people have got crucial opportunities to protect environment via participatory democracy tools .

Keywords:

Participatory Democracy, Legislation, Right to Environment, Prohibition of Discrimination, Human Rights,

PDF

___

Anayurt, Ömer, (2018) Anayasa Hukuku Genel Kısım, 1. Baskı, Ankara Seçkin Yayınevi.
Archibugi, Daniele, (2004) Cosmopolitan Democracy and Its Critics, European Journal of International Relations, V:10.
Atar, Yavuz, (2017) Türk Anayasa Hukuku, 11. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınevi.
Best E., Augustyn M., Lambermont F. (2011) Direct and Participatory Democracy at Grassroots Level: Levers for forging EU citizenship and identity? 1. Baskı, Maastricht, European Union Publish,
Buček, Ján, Smith, Brian, (2000) New Approaches to Local Democracy: Direct Democracy, Participation and the ‘Third Sector’, Environment and Planning C: Politics and Space, V:18.
Bullard, Robert D. Wright, Beverly, (2008) Disastrous Response to Natural and Manmade Disasters: An Environmental Justice Analysis Twenty-Five Years after Warren County, UCLA Journal of Environmental Law and Policy V:26.
Bullard, Robert D. (1994) Dumping in Dixie: Race, Class and Envıron-mental Qualıty, 3. Baskı, Westviev Press, Colorado,
Clark Sherman J. (2004) The Character of Direct Democracy, Journal of Contemporary Legal Issues, V:13.
Cole Luke W. (1992) Remedies for Environmental Racism: A View from the Field, Michigan Law Review, V:90.
Çiçek, Erol (2012) İnsan Hakkı Olarak Çevre ve Çevre Hukukuna Hakim Olan Bazı İlkeler, TBB Dergisi, Vol:103.
Dadak, Kemal (2015) Yeni Kuşak Hak Olarak Çevre Hakkı, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Yıl 2015, S.5, s.309-326.
Demir, Nesrin, (2010) Demokrasinin Temel İlkeleri ve Modern Demokrasi Kuramları, Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review Vol:10(2)
Environmental Protection Act, SN, 2002 c E-14.2 Newfoundland, www.assembly.nl.ca/legislation/sr/ statutes/ e14-2.htm (E.t.26.12.2018)
Espeland, Wendy Nelson, (2000) Bureaucratizing Democracy, Democratizing Bureaucracy, Symposium: Law, Democracy and Society, Law & Social Inquiry, V:25, Issue 4.
Eule, Julian, (1990) Judicial Review of Direct Democracy, Yale Law Jo-urnal, V:99.
Floridia, Antonio, (2013) Participatory Democracy versus Deliberative Democracy: Elements for a Possible Theoretical Genealogy. Two Histories, Some Intersections, 4 - 7 September 2013, 7th ECPR General Conference Sciences Po, Bordeaux
Gemalmaz, Mehmet Semih, (1986-1987) Bir İnsan Hakkı Olarak Çevre Hakkı ve Türk Düzenlemesi, Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer'e Armağan, C:52, S:1-4.
Gözler, Kemal, (2010) Anayasa Hukukunun Genel Esasları, 1. Baskı, Bursa, Ekin Yayınevi.
Gürseler, Güneş, (2008) İnsan Hakları, Çevre, Anayasa, TBB Dergisi, Vol: 75.
Habermas, Jurgen (1999) Die Einbeziehung des Anderen - Studien zur politischen Theorie, Berlin, Surhkamp, Çeviren: AK, İlknur (2002) Öteki Ol-mak, Ötekiyle Yaşamak, 1. Baskı, İstanbul, YKY Yayınları.
Hatipoğlu, Mehmet (2016) Çevrenin Korunmasında İdari Yaptırımların Caydırıcılık Açısından Değerlendirilmesi, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, S:2016/1.
Held, David, (2006) Models of Democracy, 3. Baskı, Polity Press, Camb-ridge.
International Institute for Democracy and Electoral Assistance, (Inter-national IDEA), Direct Democracy. The International IDEA Handbook, Stock-holm, 2008.
Kaboğlu, İbrahim Ö. (2018) Anayasa Hukuku Dersleri, 13. Baskı, İstan-bul, Legal Yayınevi.
Kalaycıoğlu, Ersin, “Türkiye’de Halkoylamaları: Katılma mı, Yürütme Vesayeti mi?”: Boztekin, Nihal (Editör) Demokrasi ve Siyasal Katılım Uluslararası Konferans 23-24 Haziran 2012, Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği, İstanbul.
Kensing, Finn / Blomberg, Jeanette (1998) Participatory Design: Issues and Concerns, Computer Supported Cooperative Work V:7.
Kışlalı, Ahmet Taner, (2018) Siyasal Sistemler, Siyasal Çatışma ve Uz-laşma, 1. Baskı, İstanbul, Kırmızı Kedi Yayınevi.
Kıllcreas, April Hendricks, (2012) The Power of Community Action: Environmental Injustice and Participatory Democracy in Mississippi, 81 Mississippi Law Journal, V:81:4.
Lavelle, Marianne, (1992) COYLE Marcia, Unequal Protection: The Racial Divide in Environmental Law, National Law Journal, Sept.
Mcgee, Brant, (2009) Community Referendum: Participatory Democracy and the Right to Free, Prior and Informed Consent to Development, Berkeley Journal of International Law, V:27.
Mihailidis, Paul / Thevenin, Benjamin, (2013) Media Literacy as a Core Competency for Engaged Citizenship in Participatory Democracy, American Behavioral Scientist, V:57, Issue 11.
Moecklı, Silvano (2007) Direct Democracy and Political Participation from A Cross-National Perspective, (Editörler) ZITTEL, Thomas, FUCHS, Di-eter, Participatory Democracy and Political Participation. Can Participatory Engineering Bring Citizens Back In? 1. Baskı, New York, Routledge.
Ochoa, Christiana, (2008) The Relationship of Participatory Democracy to Participatory Law Formation, Indiana Journal of Global Legal Studies, V:15:1. Open Element www.documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN /N06/ 512/07/pdf/ N06512 07.pdf? (E.t.18.10.2018)
Overdevest, Christine, (2000) Participatory Democracy, Representative Democracy, and the Nature of Diffuse and Concentrated Interests: A Case Study of Public Involvement on a National Forest District, Society & Natural Resources, V:13.
Raustiala, Kal, (1997) The Participatory Revolution in International Environmental Law, Harvard Environmental Law Review, V:21.
Renke, Wayne, (2015) Bedford, Substantive Rationality and Participatory Democracy, Review of Constitutional Studies, V:20, Issue 1.
Rodean, Neliana, (2011) Participatory Democracy: Mechanism of Better Regulation in Europe, 2011 Acta Universitatis Danubius Juridica, V:31, No.2.
Semiz, Yasemin, (2014) Anayasa Mahkemesi’nin Çevre Hakkı Perspek-tifi, Hacettepe HFD, Vol: 4(2).
Simons, Penelope / Collins, Lynda, (2010) Participatory Rights in the Ontario Mining Sector: An International Human Rights Perspective, McGill International Journal of Sustainable Development Law and Policy, V:6.
Solak, Mehmet, “TBMM Araştırması: Bir Doğrudan Demokrasi Aracı Olarak Referandum”: Boztekin, Nihal (Editör) Demokrasi ve Siyasal Katılım Uluslararası Konferans 23-24 Haziran 2012, Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği, İstanbul.
Szescilo, Dawid, (2015) Participatory Budgeting in Poland: Quasi-Refe-rendum Instead of Deliberation, 15 Croatian adn Comperative Public Admi-nistration, V:15/2.
Teziç, Erdoğan, (2009) Anayasa Hukuku, 13. Baskı, İstanbul, Beta Ba-sım.
Turgut, Nükhet, (1997) Sürdürülebilir Kalkınmanın Sağlanmasında Katılımın Rolü, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi C: 52, S: 1.
U.S. General Accounting Office Siting of Hazardous Waste Landfills and Their Correlation With Racial and Economic Status of Surrounding Commu-nities, 1983.
Wampler, Brian / Hartz-Karp, (2012) Participatory Budgeting: Diffusion and Outcomes Across the World Janette, Journal of Public Deliberation, V:8, Iss. 2, Art. 13.
Wood, Tim, (2015) Reinforcing Participatory Governance through International Human Rights Obligations of Political Parties, Harvard Human Rights Journal, V.:28.
Yaman, Fatih Turan, (2017) Katılımcı Demokrasi: Kapsam ve Unsurlar, Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.6, S.2, s.136-160.
Zabunoğlu, Gökçe, (2017) Bir Radikal Demokrasi Teorisi Olarak Müzakereci Demokrasi, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Vol:66 (4)
www.unece.org/fileadmin/DAM/env/pp/Publications/Aarhus_Imple-mentation_Guide_interactive_eng.pdf (s.e.t. 26.12.2018)
www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/pdf01/3-30.pdf (s.e.t. 26.12.2018)
www.unece.org/fileadmin/DAM/env/pp/documents/cep43e.pdf (s.e.t. 26.12.2018) www.law.justia.com/codes/new-york/2015/twn/article-7/90/(s.e.t. 20.09.2018)
www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/07/20050713-6.htm(s.e.t. 05.01.2019)
www.unece.org/mission.html (s.e.t. 26.12.2018)