İnternet Haber Sitelerinin Basın Kanunu ve Basın İş Kanunu Kapsamına Eklenmesinin Hüküm ve Sonuçları

Kitle iletişim araçlarında ortaya çıkan teknolojik gelişmeler, gazetecilik ve medya alanında köklü değişikliklere neden olmuştur. İnternet teknolojisiyle birlikte, geleneksel medya ve gazetecilik anlayışı biçim değiştirmiştir. Haberlere ulaşmak yönünden geleneksel gazeteciliğin yerini dijital uygulamalar almaya başlamıştır. Gazetecilik faaliyetleri başta olmak üzere çeşitli amaçlara hizmet eden çok sayıda dijital yayın platformu ortaya çıkmıştır. Medya ve gazetecilik alanında yaşanan bu gelişmeler, Türk basın mevzuatında bir süre kendine karşılık bulamamıştır. Dijital gazetecilik faaliyetleri, özellikle yükümlülük ve sorumluluğa ilişkin kanuni düzenlemelerin kapsamına girmeden; dijital yayın organları kapsamda çalışanlar ise yasal bir koruma altına alınmadan çalışmalarını sürdürmüşlerdir. Nihayet 18.10.2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7418 sayılı Kanunla, 5187 sayılı Basın Kanununa ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanuna (Basın İş Kanununa) internet haber sitelerine ilişkin çeşitli hükümler eklenmiştir. Böylelikle öngörülen koşulları yerine getiren internet haber siteleri Basın Kanunu kapsamına; internet haber sitelerinde fikir ve sanat işlerinde çalışan kimseler ise Basın İş Kanununun kapsamına alınmıştır. Bu çalışmada, Basın Kanununa eklenen internet haber sitelerine ilişkin düzenlemeleri incelemek, Basın İş Kanununa eklenen “internet haber siteleri” ibaresinin kapsamına aldığı işyerleri ve gazetecilerin kimler olduğunu tespit etmek; devamla, ilgili değişikliklerin güncel gelişmeler ışığında ihtiyaçları karşılamakta yeterli olup olmadığı hususunu incelemek amaçlanmaktadır.

TERMS AND CONSEQUENCES OF INTERNET NEWS SITES INCLUSION IN THE SCOPE OF THE PRESS ACT AND PRESS LABOUR ACT

Technological developments in the mass media have caused radical changes in journalism and media. With internet technology, the understanding of conventional media and journalism has changed. In terms of reaching the news, digital applications have replaced conventional journalism. Many digital broadcasting platforms have emerged that serve various purposes, especially journalism operations. These developments in media and journalism did not find a response in the Turkish press legislation for a while. Digital journalism activities were not within the scope of legal regulations, especially regarding liability and responsibility. Digital journal workers were working without legal protection. Finally, with Act No. 7418 published in the Official Gazette dated 10/18/2022, various provisions regarding internet news sites were added to the Press Act No. 5187 and the Press Labour Act No. 5953. Thus, internet news sites that fulfil the stipulated conditions are included within the scope of the Press Act, and those who work in intellectual and artistic works on internet news sites are also included in the scope of the Press Labour Act. This study aims to examine the regulations regarding internet news sites added to the Press Law, to determine which workplaces and journalists are included in the scope of the phrase “internet news sites” added to the Press Labour Act, and to examine whether this change in Press Labour Act is sufficient to meet the needs in light of current developments.

___

  • Akyiğit, Ercan (2021) Bireysel İş Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
  • Arslan Ertürk, Arzu (2019) “Türk İş Hukukunda Gazeteci”: Kahraman, Nazan/Yılmaz, Timur (Editörler), V. Uluslararası Kültür Sempozyumları: Uluslararası Türk Dünyası Basın Sempozyumu-Sempozyum Bildirileri Tam Metin Kitabı, Ankara, KIBATEK Yayınları, s.1-24.
  • Avşar, Zakir/Şahin, Muzaffer (2022) “Türkiye’de ve Dünyada Basın Kartı Uygulamalarının Tarihsel ve Hukuki Çerçevede İncelenmesi”, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, C:10, S:2, s.1206-1223.
  • Başterzi, Süleyman (2011) “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtay’ın 2009 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi Ankara, Kamu-İş Yayınları, s.1-131.
  • Çakır, Hamza (2007) “Geleneksel Gazetecilik Karşısında İnternet Gazeteciliği”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S:22, s.123-149.
  • Çetinkaya, Aysel (2018) İçerik Üretiminden Reklama Çevrimiçi Gazetecilik, Ankara, Nobel Yayıncılık.
  • Dolgunyürek, Döndü Özlem (2018) “Gazeteciliğin Yeni Boyutu: İnternet Gazeteciliği” (Yüksek Lisans), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Fırat, Ceren (2022) “Basın İş Hukukunda Uzaktan Çalışma ve Dijitalleşme” (Yüksek Lisans), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Gökçe, Sibel (2010) Basın İş Sözleşmesine Göre Gazetecilerin Hakları ve Mesleki Sorunları, Ankara, Adalet Yayınevi.
  • Gökçek Karaca, Nuray (2020) Basın İş Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
  • Göktaş, Seracettin/Çil, Şahin (2003) Açıklamalı İçtihatlı Basın İş Kanunu, Ankara, Turhan Kitabevi.
  • Görmüş, Ayhan (2008) “Basın İş Sözleşmesi”. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, C:21, S:5-6, s.60-69.
  • Güngör Dindar, Dilge (2022) “Gazetecinin İş Sözleşmesi ve Sözleşmenin Sona Ermesi” (Yüksek Lisans), Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • İçel, Kayıhan (2021) Kitle İletişim Hukuku, 14. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık.
  • İnce, Mustafa (2018) Haber Edinme Aracı Olarak İnternet ve İnternet Haberciliği, Konya, Eğitim Yayınevi.
  • Kalsın, Berrin (2016) “Geçmişten Geleceğe İnternet Gazeteciliği: Türkiye Örneği”, International Journal of Social Science, S:42, s.75-94.
  • Kılıç, Seyfi (2019) İnternetin Ekonomi Politiği ve Türkiye’de İnternet Gazeteciliği, Ankara, Nobel Yayıncılık.
  • Kırış, Ferhat Tuna (2016) “Basın İş Hukuku Bakımından İnternet Gazeteciliği”, İstanbul Barosu Dergisi, C:90, S:5, s.155-159.
  • Koçer, Serdar (2019) “Gazetecilik Pratikleri ve Basın İş Hukuku” (Yüksek Lisans), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Köme Akpulat, Ayşe (2019) “Gazetecinin Başka İşte Çalışma Serbestisi ve Sınırları: Basın İş Kanunu’nun 13. Maddesi Kapsamında Bir İnceleme”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:10, S:1, s.224-236.
  • Kurtişoğlu Yücel, Ezel (2022) Basın İş Sözleşmesinden Doğan Borçlar, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
  • Mollamahmutoğlu, Hamdi/Astarlı, Muhittin/Baysal, Ulaş (2022) İş Hukuku, 7. Baskı, Ankara, Lykeion Yayınları.
  • Narmanlıoğlu, Ünal (2014) İş Hukuku Ferdi İş İlişkileri I, 5. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık.
  • Özkan Kutlu, Tezcan (2018) Yeni İletişim Teknolojileri Bağlamında Yeni Gazeteci Kimliği, Ankara, Gece Akademi.
  • Özkepir, Ramazan/Kocaman, Salih Zeki/Kart, Erkal Hilmi (2022) Sosyal Medya ve Basın Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
  • Öztekin, Alp (2022) “İnternet Haberciliğinde Neler Değişiyor? (Basın Kanunu Değişiklik Teklifi Değerlendirmesi 5)”, Hukuki Haber, 21.07.2022, s.e.t. 24.12.2022.
  • Sarmaşık, Jale (2022) Kitle İletişim Hukuku, İstanbul, Beta Yayıncılık.
  • Soyer, Polat (2016) “Basın İş Kanununun Kapsamı ve Yargıtay Uygulaması”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, C:13, S:50, s.609-629.
  • Sümer, Haluk Hadi (2007) “Basın İş Kanunu Elektronik Ortamda Gazetecilik Yapan Kişiler Hakkında Uygulanabilir Mi?”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Yargı Kararları ve İncelemeleri Dergisi, C:2, S:6, s.385-399.
  • Sümer, Haluk Hadi (2020) Bireysel Basın İş Hukuku, 3. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınevi.
  • Süzek, Sarper (2021) İş Hukuku, 20. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık.
  • Şahin, Muzaffer/Avşar, Zakir (2016) “Basın İş Kanunu, Sorunlar ve Güncelleme Tartışmaları”, Sosyal Güvenlik Dergisi, C:6, S:2, s.113-138.
  • Şakar, Müjdat (2022) İş Hukuku Uygulaması, 13. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
  • Şuğle, Mehmet Ali (2001) İş Hukuku Açısından Gazeteci, Ankara, ÇGD Yayınları.
  • Şuğle, Mehmet Ali (2006) “Basın İş Kanununun Kişi Bakımından Kapsamı, Gazeteci Kavramı ve İş Sözleşmesinin Kurulması”, Basın İş Hukuku Genel Esasları ve Uygulama Sorunları, İstanbul, Legal Yayıncılık, s.20-37.
  • Taneri, Esin/Turan, Yağmur (2015) “Specific Regulations on the News Websites and Legal Issues Thereof”, GSI Articleletter, Part 12, s.159-176. s.e.t. 22.12.2022.
  • Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, “Eylül 2014 Raporu”, s.e.t. 25.01.2023.
  • Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, “Temmuz 2014 Raporu”, s.e.t. 30.01.2023.
  • Uçum, Mehmet/Karataş, Hüseyin (2007) “Başlıca Esasları Yönünden İş Kanunu-Basın İş Kanunu Karşılaştırması”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, C:4, S:14, s.576-604.
  • Yıldız, Sevil (2021) Medya ve Hukuk, 5. Baskı, Ankara, Nobel Yayınevi.
  • İnternet Kaynakları
  • s.e.t. 03.02.2022.
  • s.e.t. 03.02.2022.
  • s.e.t. 03.02.2022.
  • s.e.t. 03.02.2022.
  • s.e.t. 28.12.2022.
  • s.e.t. 01.02.2022.
  • s.e.t. 22.12.2022.
  • s.e.t. 20.03.2023.