MARKA İLETİŞİMİ VE DİJİTAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK BAĞLAMINDA SOSYAL MEDYADAN METAVERSE EKOSİSTEMİNE: DİJİTAL ORTAMLAR ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Teknolojik gelişmelere paralel olarak yeni iletişim teknolojilerinin kullanımının yaygınlaşması toplumsal ve bireysel
düzeyde etkili olduğu kadar profesyonel düzlemde de önemli bir dönüşüm yaratmıştır. Bu çerçevede, dijitalleşme
markalar açısından da değişim unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Her geçen gün markaların gerçekleştirdiği iletişim
çalışmalarında dünyayı, toplumu, kaynakları, teknolojiyi sürdürülebilir kılmakla ilişkili konuların giderek daha da fazla
yer bulmaya başladığı görülmektedir. Bu araştırmanın konusunu marka iletişimi ve dijital sürdürülebilirlik bağlamında
sosyal medyadan metaverse ekosistemine uzanan dijital ortamlar üzerine bir değerlendirme oluşturmaktadır.
Araştırma kapsamında yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme yöntemi ile dijital pazarlama, halkla ilişkiler ve
sosyal medya alanlarından yaşları 23-55 arasında değişen 8 uzmanın görüşü değerlendirilmiştir. Araştırma bulguları
kapsamında sosyal medya platformlarının markalar bağlamında dijital sürdürülebilirlik ile ilintili olarak büyük önem
taşıdığı söylenebilmektedir. Tüketicilerin markalardan sürdürülebilirlik alanında beklentilerinin arttığı görülmektedir.
Metaverse ekosisteminin fiziksel dünyanın pek çok alanının sanal ortama taşınması anlamında sunduğu imkanların
sürdürülebilirlik açısından önemli bir potansiyel taşıdığı söylenebilmektedir. Ancak, bunların yanı sıra verilerin artışı
ve depolanması, veri merkezlerinin artma olasılığı, kripto para ve elektronik atık açılarından taşıdığı sorunlar soru
işaretleri yaratmaktadır.
___
- Akbayır, Z. (2016). Bana Bir Hikâye Anlat: Marka İletişiminde
Hikâye ve İnternet. Karadeniz Teknik Üniversitesi
İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2-67.
- Alptekin, Z. M. (2020). Dijitalleşme ve Dijital Sosyal
Sorumluluk İletişimi. Uluslararası Medya ve İletişim
Araştırmaları Hakemli Dergisi, 136-155.
- Aslan, Ş. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri:
Nicel, Karma ve Nitel Tasarımlar İçin Bir Rehber.
KitapMatik Yayıncılık.
- Ayanso, A., Herath, T., & Lertwachara, K. (2011). Social
Web: Web 2.0 Technologies to Enhance Knowledge
Communities. E. Pardede içinde, Community-built
Databases: Research and Development (s. 3-20).
Cambridge: Springer.
- Barutçu, S., & Tomaş, M. (2013). Sürdürülebilir Sosyal
Medya Pazarlaması Ve Sosyal Medya Pazarlaması
Etkinliğinin Ölçümü. Journal of Internet Applications
and Management, 5-24.
- Berners-Lee, T. (1996, Ekim). The World Wide Web: Past,
Present and Future. Cambridge, İngiltere. https://
www.w3.org/People/Berners-Lee/1996/ppf.html
adresinden alınmıştır
- Berners-Lee, T., Hendler, J., & Lassia, O. (2001, Mayıs 5).
The Semantic Web. Scientific American.
- Berthon, P., Pitt, L., Plangger, K., & Shapiro, D. (2012).
Marketing Meets Web 2.0, Social Media, and
Creative Consumers: Implications For İnternational
Marketing Strategy. Business Horizons, 261-271.
- Binark, M. (2007). Yeni Medya Çalışmalarında Yeni Sorular
ve Yöntem Sorunu (Cilt 1). Dipnot Yayınevi.
- Boyd, D., & Ellison, N. (2007). Social Network Sites:
Definition, History, and Scholarship. Journal of
Computer‐Mediated Communication, 210-230.
- Bradley, K. (2007). Defining Digital Sustainability. Library
Trends, 148-163.
- Breslin, J., Passant, A., & Decker, S. (2009). The Social
Semantic Web. Cambridge: Springer Science &
Business Media.
- Bushell, C. (2022, Haziran 29). The Impact Of Metaverse
On Branding And Marketing. SSRN: https://papers.
ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4144628
adresinden alınmıştır
- Carah, N. (2017). Algorithmic Brands: A Decade of Brand
Experiments with Mobile and Social Media. New
Media & Society, 384-400.
- Chowdhury , G. (2013). Sustainability of Digital İnformation
Services. Journal of Documentation,, 602-622.
- Diez, M., Gonzales, B., & Roman, P. (2019). Research
Challenges in Digital Marketing: Sustainability.
Sustainability, 2839.
- Falchuk, B., Loeb, S., & Neff, R. (2018). The Social Metaverse:
Battle for Privacy. IEEE Technology and Society
Magazine, 52-61.
- Fuchs, C. (2018). Sosyal Medyaya Eleştirel Bir Giriş. Nota
Bene Yayınları.
- Gielens, K., & Steenkamp, J.-B. (2019). Branding in The Era
of Digital (Dis)intermediation. International Journal
of Research in Marketing, 367-384.
- Giovanni, P. (2023). Sustainability of the Metaverse: A
Transition to Industry 5.0. Sustainability, 6079.
- Hazan, E., Greg, K., Khan, H., Spillecke, D., & Yee, L.
(2022, Mayıs 24). Marketing in the Metaverse: An
Opportunity For Innovation and Experimentation.
The McKinsey Quarterly: https://search.proquest.
com/openview/a8b6a4bd5f6e8efabbbe80354
5a522a4/1?pq-origsite=gscholar&cbl=30375
adresinden alınmıştır
- Hendler, J., & Berners-Lee, T. (2010). From the Semantic Web
to Social machines: A Research Challenge for AI on
the World Wide Web. Artificial intelligence, 156-161.
- Ho, C.-W., & Wang, Y.-B. (2020). Does Social Media
Marketing and Brand Community Play the Role in
Building A Sustainable Digital Business Strategy?
Sustainability,, 6417.
- Issa, T., & Isaias, P. (2015). Artificial Intelligence Technologies
and the Evolution of Web 3.0. IGI Global.
- Jauhiainen, J., Krohn , C., & Junnila, J. (2023). Metaverse
and Sustainability: Systematic Review of Scientific
- Publications Until 2022 and Beyond. Sustainability,,
346.
- Kim, J. (2021). Advertising in the Metaverse: Research
Agenda. Journal of Interactive Advertising, 141-144.
- Kotler, P., & Pfoertsch, W. (2010). Ingredient Branding.
Springer
- Lister, M. (2009). New Media: A Critical Introduction. Taylor
& Francis.
- Liu, F., Pei, Q., Chen, S., Yuan, Y., Wang, L., & Muhlhauser,
M. (2023). When the Metaverse Meets Carbon
Neutrality: Ongoing Efforts and Directions. arXiv
preprint.
- Málovics, G., Nagypál Csigéné , N., & Kraus, S. (2008).
The Role of Corporate Social Responsibility in Strong
Sustainability. The Journal of Socio-Economics, 907-
918.
- Mystakidis , S. (2022, Şubat 10). Metaverse. Mart 2023
tarihinde Encyclopedia: https://www.mdpi.
com/2673-8392/2/1/31 adresinden alındı
- Naik, U., & Shivalingaiah, D. (2009). Comparative Study of
Web 1.0, Web 2.0 and Web 3.0. 6th International
- CALIBER 2008. Allahabad: Allahabad Üniversitesi.
- Özgen, Ö., & Elmasoğlu, K. (2016). Sosyal Medya ve Marka
İletişimi: Havayolu Şirketlerinin Twitter Kullanımına
Yönelik Bir Araştırma. İletişim Kuram ve Araştırma
Dergisi, 181-202.
- Pal, M., & Jenkins, J. (2014). Reimagining Sustainability: An
Interrogation of the Corporate Knights’ Global 100.
Environmental Communication,, 388-405.
- Patel, A., & Jain, S. (2021). Present and Future of Semantic Web
Technologies: a Research Statement. International
Journal of Computers and Applications, 413-422.
- Patnaik, A. (2018). Sustainable Digitalization. Journal of
Emerging Technologies and Innovative Research
(JETIR), 1418-1422.
- Pittman, M., & Abell, A. (2021). More trust in fewer followers:
Diverging effects of popularity metrics and green
orientation social media influencers. Journal of
Interactive Marketing, 70-82.
- Pittman, M., Oeldorf-Hirschb , A., & Brannan, A. (2022).
Green advertising on social media: Brand authenticity
mediates the effect of different appeals on purchase
intent and digital engagement. Journal of Current
Issues & Research in Advertising, 106-121.
- Reilly, A., & Hynan, K. (2014). Corporate Communication,
Sustainability, and Social Media: It’s Not Easy (Really)
Being Green. Business horizons, 747-758.
- Ritzer, G., & Jurgenson, N. (2012). The Coming of Age of the
Prosumer. American Behavioral Scientist, 379-398
- Saracel , N., & Aksoy, I. (2021). Dijital Sürdürülebilirlik,
Boyutları ve Koşulları. Sosyal Bilimler Araştırma
Dergisi, 347-356.
- Schultz, D., & Block, M. (2015). Beyond Brand Loyalty: Brand
Sustainability. Journal of Marketing Communications,
340-355.
- Sharma, P., & Dash, B. (2022). The Digital Carbon Footprint:
Threat To An Environmentally Sustainable Future.
International Journal of Computer Science &
Information Technology (IJCSIT).
- Signitzer, B., & Prexl, A. (2007). Corporate Sustainability
Communications: Aspects of Theory And
Professionalization. Journal of Public Relations
Research, 1-19.
- Stephen, A. (2016). The Role of Digital and Social Media
Marketing in Consumer Behavior. Current Opinion
in Psychology, 17-21.
- Tokgöz, N., & Önce, S. (2009). Şirket Sürdürülebilirliği:
Geleneksel Yönetim Anlayışına Alternatif. Afyon
Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Dergisi,, 249-275.
- Travis, D. (2001). Branding in the Digital Age. Journal of
Business Strategy, 14-18.
- West, A., Clifford, J., & Atkinson, D. (2018). “Alexa, Build
Me a brand” An Investigation into the Impact of
Artificial Intelligence on Branding. The Business and
Management Review, 321-330.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel
Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınları.
- Yüksel, H. (2022). Yeni Medya ve Dijital Dönüşümün Ötesi
“Metaverse”. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi,, 237-258.
- Zhang, S., Lim, W., Ng, W., Xiong;, Z., Niyato, D., Shen, X.,
et al. (2023). Towards Green Metaverse Networking:
Technologies, Advancements and Future Directions.
IEEE Network.