Yaşamın güçlüklerine karşı tutumların değerlendirilmesi - Bursa'da 298 kişi üzerinde pilot çalışma

WONCA, Aile Hekimliği yaklaşımında çekirdek yeterlilik-leri önermiştir (Primer Bakım İdaresi, Spesifik Problem Çözme Becerileri, Kişi Merkezlilik, Kapsamlı Bakım, Toplumsal Yönelim, Holistik Yaklaşım). Holistik yaklaşım kapsamında insanların hayatın çeşitli güçlüklerine karşı tutumlarını ölçecek bir ölçek geliştirmeyi amaçladık. Biz bu çalışmamızda 298 kişiye anket uyguladık. Pilot testte belirli faktörlerin altında olumlu ve olumsuz yönde 60 tutum cümlesinden oluşan formu test ettik. Cevaplar için 5’li Likert tipi skorlama oluşturuldu. Uygulamadan önce anketin genel yapısı ve uyumu değerlendirildi. Daha sonra çeşitli sağlık kuruluşlarına başvuran erişkin kişilere anket verilerek tutum cümlelerinin altındaki uygun şıkkı işaretlemesi istendi. Olumsuz ifade içeren tutum cümlelerinin skorlaması 6’dan çıkarılarak yapıldı. Anket formları SPSS istatistik programında analiz edildi. Güvenilirlik ve faktör analizleri yapıldı ve geçerliliği değerlendirildi. Faktör analizinde 5 faktörlü 26 sorulu bir ölçek elde ettik. Ölçeğin genel Cronbach-alpha değeri 0.810 idi. “Fatih-Bursa-Güçlüklere karşı tutum ölçeği” adını verdik. Ölçeğin faktörlerini; Güçlükler Karşısında Düşünceler, Hayata Bakış, Problem Çözebilme, Hedef ve İdealller, Sosyal durum olarak belirledik. Faktör skorları arasında korelasyon ilişkilerini araştırdık. “Güçlükler Karşısında Düşünceler” ile “Hayata Bakış”, “Problem Çözebilme” “He-def ve İdealler” ve “Sosyal Durum” skorları arasında; “Hayata Bakış” ile “Hedef ve İdealler” ve “Sosyal Durum” skorları arasında; “Problem Çözebilme” ile “Hedef ve İdealler”, “Hedef ve İdealler” ile “Sosyal Durum”, “Sosyal Durum” ile “Hayata Bakış” skorları arasında pozitif korelasyonlar mevcuttu. Sonuç olarak: İnsanların hayatın çeşitli güçlüklerine karşı tutumlarını ölçebilecek olan ölçeğimiz, psikososyal uygu-lamalar, rehberlik hizmetleri ve bu konuda yapılacak çeşitli araştırmalarda kullanılabilir.

Evaluation of attitudes against difficulties of life-A pilot study of 298 subjects in Bursa

Wonca, has advised some core competencies in Family Medicine (primary care management, specific problem solving skills, person cendredness, comprehensive care, community orientation, holistic approach). We aimed to develop a scale for measuring of attitudes against difficulties of life in the holistic (Psicosocial) approach spectrum. We applied questionnarie to 298 subjects. We tested 60 negative and positive sentences under determined factors. We measured atttude sentences with 5 fold Likert scale. Before study, we evaluated harmony and general structure of questionnaire. Then we asked for answer of subjects in different health departments. We scored negative sentences by subtraction of score from 6. We analyzed data in SPSS for windows by factor and reliability methods and evaluated for validity. We obtained a scale with 5 factors and 26 attitude sentences. Cronbach-alpha value was 0.810 of total scale. We named our scale as Fatih-Bursa-Scale of Attitudes Against Difficulties. Factors of scale were; Thoughts against difficulties, May solving problems, Aims and ideas, Social status, and Look to life. We evaluated some correlations of factors. We detected positive correlations between Thoughts against difficulties and Look to life, May solving problems, Aims and ideas and Social status. Also we observed some other correlations between “Look to life” and “Aims and ideas”, Social status, between “May solving problems” and “Aims and ideas”, between “Aims and ideas” and “Social status”, between “Social status” and “Look to life”. As a result, our scale may measure different attitudes of humans against difficulties of life and may be used in some psicosocial applications, guidance serves and scientic researches in the future.

PDF

___

1. Tunks E, Bellissimo A. Behavioral Medicine: Concepts and Procedures. Stress, life events, and coping. New York, Pergamon 1991; p: 6.
2. Cohen S, Kessler RC, Cordon LU. Strategies for measuring stress in studies of psychiatric and physical disorders. In: Cohen S, Kessler RC, Gordon LU, ed. Measuring Stress: A Guide for Health and Social Scientists, New York: Oxford University Press 1995.
3. Engel GL. The need for medical model: A challenge for biomedicine. Science 1977;196: 129-36.
4. Wise TN. Psychiatric diagnosis in primary care: The biopsychosocial perspective. In: Leigh H, ed. Biopsycosocial Approaches in Primary Care: State of the Art and Challenges for the 21st Century, New York: Plenum Press 1997.
5. Steptoe A. Psychophysiological base of disease. In: Bellack AS, Hersen M, ed. Comprehensive Clinical Psychology, Amsterdam: Elsevier Science 1998: 39-78.
6. Epel ES, McEwen BS, Ickovics JR. Embodying psychological thinking: Physical thriving in response to stress. J Soc Issues 1998;54: 301-22.
7. Lazarus RS, Folkman S. Stress Appraisal and Coping, New York, Springer 1984.
8. Sarafino EP. Health Psychology: Biopsychosocial Interactions, New York, John Wiley & Sons 1990.
9. Rodin J. Health control and aging. In: Baltes MM, Baltes PB, ed. The Psychology of Control and Aging, Hillsdale, NJ: Erlbaum 1986; 139-65.
10. Seligman MEP. Learned Optimism, New York, Knopf 1990.
11. Kobasa SC, Maddi SR, Pucceti MC. Personality and exercise as buffers in the stress-illness relationship. J Behav Med 1982;5: 391-404.
12. Rakel. Textbook of Family Medicine, 7th ed. 2007 Saunders, An Imprint of Elsevier Chapter 4–Psychosocial Influences on Health. Syed M. Ahmed Jeanne P, Lemkau.
13. Baş T. ANKET. Seçkin Yayıncılık. ANKARA 2003.
14. William M. Trochim, Research Methods Knowledge Base-İnternal Validity Cornell University 2006.
15. Prof. Dr. Kazım ÖZDAMAR. Tıp Biyoloji Eczacılık ve Diş Hekimliği Öğrencileri İçin SPSS İle Biyoistatistik, Kaan Kitabevi 2001.
16. Öner N, Le Compte A. Durumluk-Süreklik kaygı envanteri el kitabı. 2. baskı Boğaziçi Üniversitesi yayınları. İstanbul 1998.
17. Nevzat Tarhan. Stresi mutluluğa dönüştürmek. Üzüntü alışkanlığı S.156-9. Timaş Yayınları. İstanbul 2002.