SOSYAL MEDYA KULLANIM MOTİVASYONLARINI DİJİTAL EMEK PERSPEKTİFİNDEN OKUMAK
ÖZ
İletişim teknolojilerindeki son gelişmeler ve yeni uygulamaların ortaya çıkması yeni medyanın ekonomik boyutunu önemli bir inceleme alanı haline getirmiştir. Dijitalleşme ile birlikte başlayan yeni süreç, üretim ve tüketim biçimlerini de değiştirmiştir. Yeni medya teknolojilerinin yaygınlaşması ve öne çıkan kullanıcı içerikleri, kullanıcı emeği, kullanıcı verilerinin paylaşılması ve kullanılması gibi farklı konuları gündeme getirmiştir. Sosyal medya platformlarında kullanıcıların içerik üretimi hem bu sistemlerin işlemesini sağlayan temel verileri oluştururken hem de toplanan kullanıcı verileri reklamcılık hedefleri ile büyük şirketlere satılmaktadır. Yeni medya ortamında kullanıcı emeğinin bu şekilde sömürülmesi ve güvenlik yönünden birçok açığa rağmen sosyal medya platformlarında üretilen içerikler her geçen gün artmaktadır. Yeni medya kullanıcıları için bu ortamda üretilen içeriklerin temel motivasyonu maddi bir karşılık içermemektedir. Kullanıcıların yeni medya kullanımda farklı motivasyonlar yer almaktadır. Kullanıcılar bu platformlarda sosyal medya üzerinden var olan ilişkilerini sürdürerek ya da yeni sosyal ilişkiler geliştirerek sosyal sermayelerini güçlendirmektedir. Ayrıca yeni medya kullanıcıları çeşitli gruplara katılarak sevgi ve aidiyet duygularını güçlendirmekte, gerçek hayatta edinemeyecekleri saygı ve statüyü edinmek için sürekli olarak üretmeye devam etmektedir. Bununla birlikte kimi bireyler için sosyal medya aracılığı ile kendini ifade etmek çok daha kolayken kimi bireyler de bu ortamlarda kendileri için oluşturdukları kurgusal benlikleri ile gerçek hayatta karşılayamadıkları ihtiyaçlarını gidermektedirler. O halde yeni medyada kullanıcı üretiminde çeşitli sosyal ya da duygusal motivasyonların etkili olduğunu söylemek mümkündür.
Bu çalışma bireyleri yeni medya üzerinde dijital emek harcamaya iten gereksinimlerin neler olduğunu ve yeni medyanın hangi ihtiyaçları karşıladığını tespit etmeyi amaçlayan bir kullanıcı çalışması olarak tasarlanmıştır. Bu doğrultuda, 14-64 yaş grubu aralığından 220 katılımcıya çalışma kapsamında geliştirilen alan araştırmasına dayalı ölçeğe uygun anket formu uygulanmıştır. Sonuç olarak, katılımcıların sosyal medya platformlarını kullanırken “maddi” motivasyonlarla değil, “sosyal” motivasyonlarla hareket ettiği tespit edilmiştir. Çalışmada katılımcıların öne çıkan temel motivasyonları “rahatlama/kafa dağıtma” ile “kendini ifade etme” olarak belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Yeni Medya, Dijital Emek, Sosyal Sermaye
EXAMINING SOCIAL MEDIA USAGE MOTIVATIONS FROM THE PERSPECTIVE OF DIGITAL LABOR
ABSTRACT
The latest developments in communication technologies and the emergence of new applications have made the economic aspect of new media an important area of research. The new process, which started with digitalization, has also transformed forms of production and consumption. The prevalence of new media technologies and popular user content brought about interest in different topics such as user labor, user data usage, and user data sharing. While the production of content by users on social media platforms constitutes the main data that facilitates the operation of these systems, the collected user data is sold to large corporations for advertising purposes. Despite the exploitation of user labor in the new media environment and several security flaws on these platforms, the amount of content on social media platforms continues to grow day by day. The main motivation of new media users regarding this content does not involve tangible compensation. There are different sources of motivation in the usage of new media by users. By maintaining their existing relationships over social media or establishing new social relationships on these platforms, users strengthen their social capital. Additionally, by joining various groups, users of new media reinforce their feelings of liking and belonging, they keep producing to obtain the respect and status that they could not obtain in real life. Moreover, while it is much easier for some people to express themselves via social media, others meet the needs they are unable to meet in real life by creating fictional personalities on these platforms. Therefore, it may be argued that there are various social or emotional motivations effective in user-based production in new media. This study was designed as a study of users to determine the needs that push individuals to spend digital labor on new media platforms and which needs are met by new media. In this study, a survey form that was created in the form of a scale based on field research that was conducted with 220 users between the ages of 14 and 64. Consequently, it was determined that the participants acted not with “material” motivations but with “social” motivations while using social media platforms. The most frequently stated main motivations of the participants were found to be “relaxation/blowing off steam” and “self-expression”.
Keywords:
New Media, Digital Labor, Social Capital,
___
- Aydemir, M. (2011). Social Capital Value of Social Relationships (A Research on Social Capital and Sense of Community), Unpublished PhD Thesis.
- Aymaz, G. (2019). Digital Media as a Production Tool and an Ideology: Frankfurt School's Concept of Culture Industry and Digital Labor Relationship, Digital Transformation – 6th International Communication Days, (1), 88-114.
- Barak, A. (2018). A comparative research on social media usage motivations: Facebook, Twitter, Instagram, Unpublished Master Thesis.
- Bauman, Z. ve Lyon, D. (2018). Liquid Surveillance, Trans: E. Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı Press.
- Biliciler, G. (2018). The use of social media directing motivational factors: A rewiew about social media users from the perspective of uses and gratifications approach, Unpublished Master Thesis.
- Çağlan, O., Ozmen, S. (2022). Motivations of Users to Use Social Media and User Content During the Pandemic Period: The Case of Clubhouse, Ş. Çağlar & M. Gülgör içinde, Mediatic Communication in the Digital Age I (p.23-38) Konya: Eğitim Press.
- Çakır, M. (2014). Christian Fuchs with His Critical Approaches and Findings on New Media, M. Çakır içinde, Critical Approaches to New Media (p.81-130) İstanbul: Doğu Bookstore.
- Çetin, B. N. (2019). Digital Prosumer Labour as Covert Labour in the Context of Prosumption, Journal of Social Policy Conferences, (77), 349-382.
- Dijk, J. V. (2016). The Network Society, Trans: Ö. Sakin, İstanbul: Epsilon Press.
- Duman, K., Özdoyran, G., (2018). Commodification of Digital Labor and User Content: A Review on Participant Dictionary Writers, Journal of Erciyes Communication, 5(4), 75-99.
- Durmuş, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2022). Data Analysis with Spss in Social Sciences, İstanbul: The Kitap Press.
- Fısher, E. (2019). How Less Alienation Creates More Exploitation? Audience Labour on Social Network Sites, V. Mosco & C. Fuchs içinde, Marx is Back (p.119-150) İstanbul: Notabene Press.
- Fuchs, C. (2014). Social Media A Critical Introduction, Trans: D. Saraçoğlu, İ. Kalaycı, İstanbul: Notabene Press.
- Fuchs, C. (2015). Digjtal Labour and Karl Marx, Trans: T. E. Kalaycı, S. Oğuz, Ankara: Notabene Press.
- Hardt, M. ve Negri, A. (2018). Empire, Trans: A. Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı Press.
- Hayır, C., Karahisar, T. (2015). Social Voyeurism in the Age of Digital Media: The Case of Instagram, Inonu University E-Journal of Faculty of Communication, 7(1), 260-277.
- Karasar, N. (2014). Scientific Research Method, Ankara: Nobel Press.
- Lazzarato, M. (2005). Radical Thought in Italy and A Potential Politics, Trans: S. Göbelez, S. Özer, İstanbul: Otonom Press.
- Marx, K. (2020). Das Kapital, Trans: A. BİLGİ, Ankara: Sol Press.
- Morva, O. (2014). Goffman's Dramaturgical Approach and Digital Identity Design: A Review on the Social Network Facebook, S. Çakır içinde, Media and Design (p.231-255) İstanbul: Urzeni Press.
- Netchıtaılova, E. (2017). The Flâneur, the Badaud and Empathetic Worker, F. Aydoğan içinde, New Media Theories (p.1-21) İstanbul: Der Press.
- Newbold, P., Carlson, W. L. ve Thorne, B. M. (2013). Statistics for Business and Economics, Edinburgh, Pearson Education.
- Niedzviecki, H. (2019). The Peep Diaries, Trans: G. Gündüç, İstanbul: Ayrıntı Press.
- Özdemir, M. (2019). Contemporary Capitalism and Class: On Social Networking ReThinking of Immaterial Labor and Biopower, Unpublished Master Thesis.
- Özmakas, U. (2015). Source of Human Capital: Immaterial Labor, Society and Science, (135), 8-26.
- Vercellone, C. (2015). Capitalismo Cognitivno, C. Vercellone içinde, From Formal Subsumption to General Intellect: Elements for a Marxist Reading (p.41-60) İstanbul: Otonom Press.
- Wittel, A. (2019). Digital Marx: Towards a Political Economy of Distributed Media, V. Mosco & C. Fuchs içinde, Marx is Back (p.119-150) İstanbul: Notabene Press.
- Yeniçıktı, N. (2016). Social media usage motivations: The uses and gratifications research on facebook and twitter, Unpublished PhD Thesis.
- Yildirim, A. ve Şimşek, H. (2016). Qualitative Research Methods in the Social Sciences, İstanbul: Seçkin Press. Yıldız, M. (2017). Social Media and Social Capital in the Communication Process, The Journal of Social Science, 1(2), 71-82.
- ISSN: 2548-0200
- Başlangıç: 2017
- Yayıncı: İstanbul Aydın Üniversitesi