MUĞLA YÖRESİNE AİT BİR KINA TÜRKÜSÜ ÜZERİNE DERLEME ÇALIŞMASI

ÖZ Türküler, bir ulusu oluşturan kültür unsurlarındandır. Toplumun kültürünün ve bu kültüre bağlı olarak belleklerinde yer etmiş olayların, düşüncelerin, duygu ve hislerinin aktarımında önemli bir köprü görevi görmektedir. Türküler halk müziğinin yapı taşları olarak görülmektedir. Sözel ve çalgısal olarak ikiye ayrılırlar. Yöreden yöreye kendilerine özgü farklı özellikler göstermektedirler. Bu özellikler yöresel çalma ve seslendirme biçimleri, makamsal, ritmik, çalgısal çeşitlilik ve farklılık gibi unsurlarda kendini göstermektedir. Ülkemizde yapılan türkü derlemeleri, özellikle Cumhuriyetin ilanından sonra başlamış ve önem kazanmıştır. Türküler anlattıkları konu bakımından farklı isimler alırlar. Bunlar, sıla / gurbet türküleri, aşk / sevda türküleri, kahramanlık türküleri, askerlik türküleri, kına / düğün türküleri vb. şeklinde örneklendirilebilirler. Kına türküleri de kına gecelerinde belli bazı ritüellerle icra edilirler. Kına merasimleri, geçiş dönemlerinden biri olan düğün törenlerinin önemli aşamalarından biridir. Bu makalede, Muğla yöresinden derlenen yeni bir kına türküsünün notalarına ve bilgilerine yer verilmiştir. Çalışma nitel bir araştırmadır. Verilerin elde edilmesi için alan araştırması yapılmış, gözlem, görüşme teknikleri kullanılmıştır.

A COMPILING STUDY ON A HENNA FOLK SONG FROM MUĞLA REGION

ABSTRACT Folk songs are among the cultural elements that make up a nation. It serves as an important bridge in the transfer of the culture of the society and the events, thoughts, feelings and emotions that have been in their memories depending on this culture. Folk songs are seen as the building blocks of folk music. They are divided into verbal and instrumental. They show different characteristics from region to region. These features are manifested in elements such as local playing and vocalization styles, modal, rhythmic, instrumental diversity and difference. Folk song compilations in our country started and gained importance especially after the declaration of the Republic. Folk songs have different names depending on the subject they tell. These are homeland / homesick folk songs, love / affection folk songs, heroic folk songs, military service folk songs, henna / wedding folk songs, etc. They can be exemplified as follows. Henna folk songs are also performed with certain rituals at henna nights. Henna ceremonies are one of the important stages of wedding ceremonies, which is one of the transition periods. In this article, the notes and information of a new henna folk song compiled from Muğla region are given. The study is a qualitative research. Field research was conducted to obtain the data, observation and interview techniques were used.

___

  • Ayan, D. (2011). Bela Bartok’un Türk Halk Müziği Derlemeleri Üzerine Çalışmalar. İstanbul: Kitabevi Yayınları.
  • Çobanoğlu, Ö. (2010). Halk Bilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Dülger, C. (2019). İzmir Ödemişte Kına Gecesi Âdetleri. Folklor Akademi Dergisi, 53-68.
  • Ekici, M. (2013). Türkü İncelemelerinin Yöntemi Üzerinde Bir Değerlendirme. Kültürümüzde Türkü Sempozyumu Bildirileri (s. 43-49) içinde. Sivas: Sivas 1000 Temel Eser.
  • Ekici, M. (2019). Halk Bilgisi (Folklor) Derleme ve İnceleme Yöntemleri. Ankara: Geleneksel Yayınları.
  • Eren, M.A. (2003). Öyküleri ile Muğla Türküleri. İzmir: Aymar Yayıncılık.
  • Reinhard, K.U. (2007). Türkiyenin Müziği. Ankara: Sun Yayınevi.
  • Şenel, S. (2013). Türkünün Tanıkları ve Türkü Algısında Değişimler. Kültürümüzde Türkü Sempozyumu Bildirileri (s. 65-92). Sivas: Sivas 1000 Temel Eser.
  • Yeşil, Y. (2014). Türk Dünyasında Geçiş Dönemi Ritüelleri Üzerine Tespitler. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi , 117-136.
  • Yılmaz, Ş. (2020). Kına Gecesi Ritüelinde Anlamsal İşleyiş: Çağrışımlar, Düşünyapılar, Dönüşümler. Milli Folklor, 163-176.
  • İnternet: Türk Dil Kurumu. Türk Dil Kurumu Sözlükleri: www. tdk.gov.tr adresinden alındı. erişim tarihi: 10 Temmuz 2023.