RUSYA’DA DEVRİM, MUHACİRLER VE EKBER KAZIM MUĞAN
19. Yüzyıl Osmanlı topraklarına doğru çok büyük göç hareketlerine sahne
olmuştur. Rusya’nın Türk ve Müslüman unsurların üzerinde hakimiyet kurmaya
başlaması ve sonrasında uyguladığı merkeziyetçi politikalar, Osmanlı Devletine
doğru bir göç dalgası yaratmıştır. 20.
Yüzyılın ilk çeyreği bitmeden, Rusya’da çarlık yıkılacak ve I. Dünya Savaşı bitmeden
bu ülkede yeni bir rejim kurulacaktır. Rusya rejimin çökmesiyle iç savaşa
sürüklenmiştir. İşte bu iç savaş esnasında, 1917-1920 yılları arasında
Rusya’dan yaklaşık 2-3 milyon kişinin göç ettiği tahmin edilir. Göç eden
Türkler özellikle Kafkasya bölgesinde yaşayanlar olup, Türk ordusunun çekilmesiyle
oradan ayrılacaklardı. İşte bu insanların arasında Ekber Kazımbeyov ve kuzeni
İbrahim Safi isimli iki ressam da vardır. Ekber Kazım Muğan, geldikten sonra
Ardahan’da Belediye Reisliğini 1930-1934 arasında yapmış, bundan sonra 2 yıl
Kars Lisesinde resim öğretmeni olarak bulunmuştur. Rusya’da Moskova’da Hukuk
eğitimi aldığı, sonrasında ise Resim ve Heykel eğitimine devam ettiği kesindir.
Onun bu tarihlerde Kiev ve Petrograd’da da eğitim için bulunduğu iddia edilir.
Ekber Kazımbeyov ünlü Rus ressamlar Leonid Pasternak ve Kazimir Malevich’ten
eğitim almıştır. Kendisi Türkiye’ye
geldikten sonra Ardahan’da uzun süre arıcılık ile de uğraşmıştır. Ekber Kazım
Mugan 1966 yılında İstanbul’a gelmiş, 1972 yılında ise vefat etmiştir. Kendisi
adına Pamukbank Suadiye Sanat Galerisinde 4 Nisan – 2 Mayıs 1986 tarihlerinde
bir sergi düzenlenmiştir. Bu çalışmada iki kuzenin, Ekber Kazım Mugan ve
İbrahim Safi’nin, Türkiye’ye gelişinde etkili olan süreç incelenecek ve bu
süreçle Türkiye’ye gelmiş sanatçıların bıraktığı izlere baktıktan sonra Ekber
Kazım Mugan’ın hayatı detaylı olarak anlatılacaktır.
Anahtar Kelimeler:
rusya, devrim, muhacirler, ekber kazım mugan
REVOLUTION IN RUSSIA, IMMIGRANT AND EKBER KAZIM MUĞAN
In the 19th century, there was huge migration movement through to Ottoman lands. Russia started to conquer Turkish and Muslim regions and also applied centralist policies on these minorities which lead to migration to the Ottoman Empire. In the first quarter of the 20th century, tsarist regime in the Russia was fallen and a new regime was established in Russia. After the tsarist regime fall, civil war began in the Russia. During this civil war between 1917 and 1920, it is estimated that two or three billion people left Russia. Turks who migrate from Russia mostly lived in Caucasia and they came to Turkey with Turkish army whey they started to retreat. Ekber Kazımbeyov and İbrahim Safi also came to Turkey with these people. After Ekber Kazım Muğan came to Turkey, he was mayor between 1930 and 1934, after this, he worked as an art teacher in Kars High School in 2 years. He studied Law in Moscow and also Painting and Sculpture as fine art. It is claimed that, he also studied Law in Kiev and Fine Arts in Petrograd same years. His teachers were the famous Russian painters, Kazimir Malevich and Leonid Pasternak. After he came to Turkey, he also labored bee culture in Ardahan in many years. Ekber Kazım Muğan came to Istanbul in 1966 and died 1972. Pamukbank Suadiye Art Gallery organized a exhibition for his works in between 4th April and 2nd May 1986. In this work, period which leaded to Ekber Kazım and İbrahim Safi migrate to Turkey was investigated and also show how they affected the Turkish art, and lastly, life of the Ekber Kazım Muğan is detailed explained.
Keywords:
russia,
___
- Aliyev, Z. (2014). THE COLOURS OF EXILE ÉMIGRÉ AZERBAIJANI ARTISTS. http://www.visions.az/en/news/603/e94d420d/ Armaoğlu, F. (2010). 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi. İstanbul: Alkım Yayınevi Armaoğlu, F. (2014). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi. İstanbul: Timaş Yayınları Arslan, N. O. (2007). Güney Kafkasya’dan Türkiye’ye Gelen Muhacir ve Mültecilerin Durumu (1921-1945). A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 35. 341-359 Ateş, S. (2013). Birinci Dünya Savaşı ve Kafkasya. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 2(5). 163-178 Baran, T. A. (2013). Mütareke Döneminde İstanbul’daki Rus Mülteicilerin Yaşamı. http://www.atam.gov.tr/dergi/sayi-64-65-66/mutareke-doneminde-istanbuldaki-rus-multeicilerin-yasami Burbank, J. & Cooper, F. (2011). İmparatorluklar Tarihi: Farklılıkların Yönetimi ve Egemenlik,(Çev. Ahmet Aybars Çağlayan). İstanbul: İnkılap Kitabevi Dilan, H. B. (1998). Siyasi Tarih 1914-1939. İstanbul: Alfa Çetin, E. T. (n.d.). İbrahim Safi. İstanbul: Roche Gültekin, G. (n.d). İbrahim Safi Anısına. Ankara: T.C. Ziraat Bankası Kültür Sanat Merkezi Gülboy, B. (2004). Birinci Dünya Savaşı Tarihi. İstanbul: Altın Kitapları Hobsbawm, E. (2013). İmparatorluk Çağı 1875-1914, (Çev. Vedat Arslan). Ankara: Dost Kitabevi Horne, J. (2012). ‘Birinci Dünya Savaşında İşçiler ve İşçi Hareketleri’. I.Dünya Savaşı ve 20. Yüzyıl, (Der. Jay Winter, Geoffrey Parker & Mary Harbeck). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları Köksal, A. (1986). İki Eski Usta: Ekber Kazım Muğan ve Cevat Erkul. McMeekin, S. (2013). I. Dünya Savaşı’nda Rusya’nın Rolü, (Çev. Nurettin Elhüseyni). İstanbul: YKY Renouvin, P. (2004). Birinci Dünya Savaşı ve Türkiye, (Çev. Örgen Uğurlu).İstanbul: Örgün Yayınları Strachan, H. (2014). Birinci Dünya Savaşı, (Çev. Ümit Hüsrev Yolsal). İstanbul: Say Yayınları Sander, O. (2012). Siyasi Tarih İlkçağlardan 1918’e. Ankara: İmge Kitabevi Lorrain, P. (2000). Romanovlar: Bir Hanedanın Sonu, (Çev. Nihal Önol). İstanbul: Doğan Kitapçılık Oder, K. (1982). Azerbaycan. İstanbul: Boğaziçi Yayınları Orat, J. A. (2011). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Kafkas Göçleri(1828-1943). Kars: Kars Kafkas Üniversitesi Yayınları Mansuroğlu, S. (2015). Güney Kafkasya’dan Türkiye’ye Göçler (1914-1938). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Karagöz, E. (2011). Kars’ta Heykel Sendromunun Kısa Tarihçesi. http://www.serhattv.com.tr/print.php?id=17702 Muğan, N.(1973). Arıcının Yıllık İşleri. S.M. Ertuğral, Kişisel Mülakat, Mayıs 20, 2017 Ş.S. Yücel, Kişisel Mülakat, Mayıs 22, 2017 Tunalı, İ. (1986). Bilinmeyen Bir Sanatçı: Ekber Kazım Muğan. Sanat Çevresi Terlan, M. (2015). Türkiye’de Çalışan Azerbaycanlı Ressamların Yaratıcılığı. http://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/MEHDİYEVA-Terlan-TÜRKİYE’DE-ÇALIŞAN-AZERBAYCANLI-RESSAMLARIN-YARATICILIĞI.pdf Üçgül, S. & Erinç, E. (2015). RUS GÖÇMENLERİNİN İSTANBUL YOLCULUĞU (XX. YÜZYIL BAŞLARINDA). http://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/ÜÇGÜL-Sevinç-ERİNÇ-Erdem-RUS-GÖÇMENLERİNİN-İSTANBUL-YOLCULUĞU-20-YY.-BAŞLARINDA.pdf
- Başlangıç: 2016
- Yayıncı: Yeditepe Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
MELİKŞAH İLE HASAN SABBAH’IN MEKTUPLAŞMASI MESELESİ
MERÂGA RASADHANESİ’NDE GÖKBİLİM ÇALIŞMALARI: ZÎC-İ İLHÂNÎ
RUSYA’DA DEVRİM, MUHACİRLER VE EKBER KAZIM MUĞAN
DEŞT-İ KIPÇAK’TA MOĞOL HAKİMİYETİ VE KUMAN-KIPÇAKLAR
II. MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE MALİYE NEZARETİNDE TENSİKAT, MEMURLARIN TEPKİSİ VE YENİ TEŞKİLAT YAPISI