Sağlık hizmetleri ve reklam yasağı

Sağlık hizmetleri diğer hizmetlere göre farklı ve özellikli bir hizmet grubudur. Sağlık hizmetlerinin özellikleri, bu sektörün tüketicileri olan hastaların, bilgilendirilmesini ve aydınlatılmasını gerektirir. Oysa sağlık mevzuatımızda, yirmiye yakın yasa ve yönetmelik bu alanda tanıtım, bilgilendirme ve aydınlatma araçlarına geniş bir sınır ve yasak getirmiştir. Bu makalede, getirilen yasakların sağlık hizmetlerinin özü ile bağdaşmadığı, tanıtım ve ilan yasaklarının hekim ve sağlık kuruluşu seçme hakkını ortadan kaldırdığı gibi, haksız rekabeti önleme yerine, tam tersi haksız rekabet yolaçtığı, hastaların sağlıklarına kavuşmalarını engellediği vurgulanmış; bu yasakların kaldırılıp, Borçlar Kanunu, Ticaret Kanunu, Radyo Televizyon Kanunu ve Tüketiciyi Koruma Kanunundaki haksız rekabet ve aldatıcı reklamlarla ilgili hükümlerin sağlık alanında da uygulanması ile yetinilmesi gerektiği belirtilmeye çalışılmıştır.

Healthcare services and advertisement bans

Healthcare services, in contrast to other services, are different and governed byspecial provisions. The main characteristic of healtcare services requires providers toinform and enligten consumers, the patients. However, there are more than twentystatutory regulations concerning adverisement bans. The provisions regarding theprohibitions are inconsistent with the principles of healthcare services and violate theright of free choice of medical establishments and doctors. Further, the examinedlimitations and prohibitions lead to unfair competition. The author argues that thelimitations and prohibitions should be abolished, and the provisions concerning unfaircompetition and deceptive advertising in the Code of Obligations, the Code of Commerce, The Radio and Television Act and The Protection of Consumers Act should beapplied.

___

  • ARKAN, Sabih: Ticari İşletme Hukuku, 11. Bası, Ankara 2008.
  • ASLAN, İ. Yılmaz: Tüketici Hukuku, 3. Bası, Ankara 2006.
  • AVŞAR, B. Zakir/ELDEN, Müge: Reklam ve Reklam Mevzuatı, Ankara 2004.
  • AYGÜN, Ezgi: Sağlık Sektöründe Reklam, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilim ler Enstitüsü, Özel Hukuk Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2007. (http://www.belgeler.com/blg/tle/saglik-sektorunde-reklam-advertisement-in-health-sector, 11.9.2011).
  • BOZBEL, Savaş: Mukayeseli Hukukta ve Türk Hukukunda Karşılaştırmalı Reklam, Ankara 2006.
  • BOZKURT, İzzet: İletişim Odaklı Pazarlama, İstanbul 2004.
  • BULUTOĞLU, Kenan: Kamu Hizmetlerinin İktisadi Tahlili, İstanbul 1971.
  • BÜYÜKAY, Yusuf: “Hekimin Reklam Yasağı”, e-akademi, Kasım 2003, Sayı 2, (çevrimiçi): http://www.e-akademi.org/makaleler/ybuyukay-6.htm, 28.01.2011.
  • ÇELEBİ, Süleyman: “Sosyal Güvenlik ve Sağlık Hakkı, Temel Haklar”, Mercek, Temmuz 2006.
  • DE FORGES, Jean-Michel: Le droit de la Sante, Paris 2004.
  • DEMİRBİLEK, Sevda: Türkiye’de Sağlık Hizmetleri, İzmir 1999.
  • DOĞANAY, İsmail: Türk Ticaret Kanunu Şerhi, 1. Cilt, 4. Bası, İstanbul 2004.
  • EMEK, Uğur: Rekabetçi Piyasa Ekonomisi, Ankara 2009.
  • EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 12. Bası, İstanbul 2010.
  • ERDEM, Ercüment: “Rekabet Hukuku ve Haksız Rekabet İlişkisi”, Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı, 1. Cilt, İstanbul 2002.
  • EROL, Kemal: “Türk Rekabet Kurulunun Karaları Işığında Sağlık Sektörünün Güncel Rekabet Sorunları”, İlaç ve Tıp Alanında Ceza Hukuku, Etik ve Tıbbi Sorunlar Sempozyumu, İstanbul 2008.
  • GÖLE, Celal: Ticaret Hukuku Açısından Aldatıcı Reklamlara Karşı Tüketicinin Korunması, Ankara 1983.
  • GÜLER, Emel: Sağlık Sektöründeki Mal ve Hizmetler İçin Yapılan Reklamla rın Hukuksal Boyutunun ve Türkiye’deki Durumu, Marmara Ü. Sağlık Bilimleri Ens titüsü, Sağlık Kurumları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2006 (http://www.belgeler.com/blg/utb/saglik-sektorundeki-mal-ve-hizmetler-icin- yapilan-reklamlarin-hukuksal-boyutunun-turkiye-deki-durumu-the-position-of-legal- dimension-of-advertisements-made-for-goods-and-services-in-health-services-in- turkey, 11.9.2011).
  • GÜZEL, Ali/OKUR, Ali Rıza/CANİKLİOĞLU, Nurşen: Sosyal Güvenlik Hu kuku, 13. Bası, İstanbul 2010.
  • GÜZEL, Ali/OKUR, Ali Rıza/CANİKLİOĞLU, Nurşen: Sosyal Güvenlik Hu kuku, 10. Bası, İstanbul 2004.
  • HAKERİ, Hakan/ÜNVER, Yener/ YENERER ÇAKMUT, Özlem: Tıp/Sağlık Hukuku Mevzuatı, Ankara 2010.
  • HAYRAN, Osman: “Sağlık Hizmetlerinin Özel ve Kamusal Yönü”, Sağlık Hiz metleri, İstanbul 1998.
  • İMREGÜN, Oğuz: Kara Ticareti Hukuku Dersleri, 13. Bası, İstanbul 2005.
  • KÜÇÜKUSTA, Ahmet, Rasim: Bir İki Üç TIP, Hayykitap, İstanbul 2011.
  • KÜÇÜKUSTA, Ahmet, Rasim: Biri Bizi Hasta Ediyor, Hayykitap, 2. Bası, İs tanbul 2008.
  • KÜÇÜKUSTA, Ahmet, Rasim: Adamın Biri Doktora Gitmiş… Gidiş O Gidiş!, Hayykitap, 2. Bası, İstanbul 2009.
  • MUCUK, İsmet: Pazarlama İlkeleri, 5. Bası, İstanbul 1990.
  • OĞUZMAN, M. Kemal/ÖZ, M. Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 4. Bası, İstanbul 2005.
  • OKUR, Ali Rıza: “Hekimin Serbest Çalışma hakkı ve Sınırları”, Prof. Dr. Kök sal Bayraktar’a Armağan, İstanbul 2011.
  • OKUR, Ali Rıza: “Genel Sağlık Sigortası”, Yeni Sosyal Güvenlik Sistemi De ğerlendirmeleri, İstanbul Barosu/Kadir Has Üniversitesi, 21.2.2009, İstanbul 2010.
  • OKUR, Ali Rıza: “Eski Yasada Olmayıp Yeni Yasada Olan Hükümler ve Yeni Tanımlar”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Öne rileri, 14. Yıl Toplantısı, İstanbul Barosu/Galatasaray Üniversitesi, 19.6.2010, İstanbul 2010.
  • OKUR, Ali Rıza: “Sorunları ile Gelen Reform”, Mercek, Temmuz 2006.
  • ORAL, İlhan A.: Dünyada ve Türkiye’de Sosyal Sigorta Kapsamında Sağlık Si gortası Uygulamaları, Eskişehir 2002.
  • ÖZÇELİK, Nurşen Adak: Sağlık Sosyolojisi Kadın ve Kentleşme, İstanbul 2002.
  • ÖZDEMİR, Hayrunnisa: “Aldatıcı Reklamlara Karşı Tüketicilerin Korunma sı”,AÜHFD, 2004, Sayı 4, Cilt 53, (http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/277/2503.pdf, 15.9.2011).
  • ÖZEL, Salih: “Reklam ve Sponsorluk Kavramları ve Vergi İlişkisi”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, sy. 85, Ocak 2011, İstanbul.
  • SUR, Haydar: “Sağlık Hizmetlerinin Geçmişi ve Gelişimi”, Sağlık Hizmetleri, İstanbul 1998.
  • SERİN, İlhan: Genel Sağlık Sigortası ve Türkiye’deki Uygulanabilirliği, İstan bul 2004.
  • ŞAKAR, Müjdat: Sosyal Sigortalar Uygulaması, 10. Bası, İstanbul 2010.
  • TANDOĞAN, Haluk: Türk Mesuliyet Hukuku, İstanbul 2010.
  • TENGİLİMOĞLU, Dilaver/GÜZEL, Alper: “Sağlık Sistemleri ve Ülke Örnek leri”, Sosyal Güvenlik Dünyası, Yıl 14, Sayı 74, Temmuz-Ağustos 2011.
  • TEOMAN, Ömer (ÜLGEN, Hüseyin/ HELVACI, Mehmet/ KENDİGELEN, Abuzer/ KAYA, Arslan/ NOMER ERTAN, N. Füsun): Ticari İşletme Hukuku, 2006, İstanbul, N.
  • TUNCAY, Can/EKMEKÇİ, Ömer: Sosyal Güvenlik Hukukunun Esasları, 2. Bası, İstanbul 2009.
  • UŞAN, Fatih: Türk Sosyal Güvenlik Hukukunun Temel Esasları, 2. Bası, An kara, 2009.
  • YENERER ÇAKMUT, Özlem: “Yanıltıcı İlaç Reklamlarının Etik ve Ceza Hu kuku Açısından Değerlendirilmesi”, Sağlık Alanında Etik ve Hukuk Uluslararası Sempozyumu, İstanbul 2009.
  • YILMAZ, Coşkun/YILMAZ, Necdet (Editör): Osmanlılarda Sağlık, Cilt: I, II, İstanbul 2006.
  • YILMAZ, Mehmet: “Türk Ticaret Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu Tasarısında Haksız Rekabete İlişkin Genel Hükümlerin Karşılaştırılması ile Kötüleme ve Reklamlara İlişkin Özel Haksız Rekabet Halleri”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt 80, Sayı, İstanbul 2006/4.
  • YİĞİT ŞAKAR, Ayşe: Türkiye’de Sağlık Hizmetleri ve Sağlık Harcamaları, Türkiye Sağlık İşçileri Sendikası Yayın No: 22, İstanbul 1999.