Sanatın Ciddiyeti Üzerine: 17. Yüzyıl Hollanda Resim Sanatında Gülme Eylemi

Gülme eylemi, sadece neşe ve mutluluğu ifade etmez, diğer bir yanıyla alaycı bir tavrı da açığa çıkarır. Alaycı yıkıcılığındanrahatsızlık duyulan gülme eylemi, tarih boyunca kontrol altına alınması gereken toplumsal bir durum olarak görülmüştür.İnançlar ile paralel gelişen Batı Sanatı da, Hıristiyan öğretilerinin davranışlara getirdiği yasaklar sonucunda, gülme eylemininresmedilmesi karşısında ciddi bir tavır almıştır. Bu doğrultuda, dişleri göstererek sesli bir biçimde gülmenin sosyal statüyüaşağıya çekeceğine inanıldığından, resim siparişi veren bireylerin, ciddi görünümlü, sosyal statü ve zenginliklerini ifadeedecek biçimde resmedildiği görülür. Fakat 17. yüzyıl Hollanda sanatında, diğer Avrupa Sanatı örneklerinden farklı olarak,köylü ve fakir halkı kahkaha atarken resmeden eserler görülmeye başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı, Protestanlık sonrası17. Yüzyıl Hollanda’sında ortaya çıkan yeni sanat türlerinin, gülme ve kahkahanın ironik durumunu ne şekilde ele aldığınıortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda bu çalışmada, gülme eyleminin tarihsel süreci içinde sosyo-kültürel çözümlemeleryapılmış ve sonuç olarak gülme eyleminin sanattaki yerine dair genel tespitlerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

-

Laughing reveals not only joy or happiness but it also reveals a cynical attitude. Because this cynical destructivism is nervewrecking, through history, laughing is treated as a social condition that needs to be under control. Western art, progressed parallel to beliefs, developed a serious attitude towards the depiction of laughing due to the bans of Christian doctrines. Following this, it is seen that individuals who commissioned a painting demanded to be depicted in serious-looking postures that can represent their wealth and social status, since a loud laugh showing teeth is believed to demote social status. However, different from other kinds of Western art in 17th century Dutch art, peasants and the poor laughing with showing teeth are depicted. The aim of this paper is to present how new artistic styles flourished in 17th century Holland after Protestantism express the ironic state of laughing and laughter. Therefore, this paper examines the historical process of the act of laughing through a socio-cultural analysis and as a result it denotes the place of the act of laughing in art

Keywords:

Laughing, Laughter, Dutch Painting, Calvinism Genre Painting,

PDF

___

Berger, John (2005). Görme Biçimleri, çev.: Yıldanur Salman, İstanbul: Metis Yayınları.
Burke, Peter (2003). Sanatın Görgü Tanıkları, çev.: Zeynep Yelçe, İstanbul: Kitap Yayınevi.
Celer, Zafer (2012). “17. Yüzyıl Hollanda Toplumu ve Resim Sanatı Üzerine: Bakış, Üslup ve Yorumlama”, İleti-ş-im Dergisi, (16): 73.
Corbin, Alain- Courtine, Jean-Jacques- Vigarello (2008). Bedenin Tarihi I, çev.: Saadet Özen, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Gombrich, E. H. (2011). Sanatın Öyküsü, çev.: Erol Erduran-Ömer Erduran, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Leppert, Richard (2002). Sanatta Anlamın Görüntüsü, çev.: İsmail Türkmen, İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
Sanders, Barry (2001). Kahkahanın Zaferi, çev.: Kemal Atakay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Tanilli, Server (1992). Yüzyılların Gerçeği ve Mirası, Cilt III, İstanbul: Cem Yayınları.
Turani, Adnan (1992). Dünya Sanat Tarihi, İstanbul: Remzi Kitabevi. Görsel kaynaklar
Resim Jan Steen “Merry Family” 110.5 x 141 cm, 1668.
http://www.wikipaintings.org/en/jan-steen/merry- family-1668
Resim Frans Hals “Gypys Girl, 58x52 cm, 1628
http://jahsonic.tumblr.com/post/300230978/gypsy-girl-by
frans-hals-via-upload-wikimedia-org
Resim Frans Hals “Malle Babbe” 75x64 cm, 1630.
h t t p : / / w w w . b a c k t o c l a s s i c s . c o m / g a l l e r y /
franshalsmallebabbe/
Resim Adriaen Brouwer: “Peasants Carousing in a Tavern” 33.3x49.2 cm, 1630.
http://www.terminartors.com/artworkprofile/Brouwer_
Adriaen-Peasants_Carousing_in_a_Tavern
Resim Adriaen Brouwer “Ut Çalan Adam ve Bir Kadın” 37 x 29.2 cm, 1635-38.
http://www.bbc.co.uk/arts/yourpaintings/artists/adriaen- brouwer
Resim Rembrandt ve Saskia, 131x161 cm, 1635-39. http://www.wga.hu/cgibin/search.cgi?author=rembrandt&tim
e=any&school=any&form=any&type=any&title=&comment=&l
ocation=&from=160&max=20&format=5
Resim Rembrandt Otoportre, 80,5x67,5 cm, 1660.
http://www.hdwallpapersinn.com/rembrandt-van- rijnpictures.html
Resim Jan Miense Molenaer, Müzik Yapan Çocuklar, 68.3x84.5 cm, 1629.
http://www.codart.nl/exhibitions/details/129