Hareketli Durağanlık İzlenimi: Bir Zamanlar Anadolu’da

Nuri Bilge Ceylan’ın son filmi ‘Bir Zamanlar Anadolu’da’, yönetmenin filmografisinde hem radikal bir kopuşu hem de diğerfilmleriyle içten içe devam eden, aktarılan ve dönüştürülen eski bağları düşündürmektedir. Yönetmenin daha öncekiyapımlarında fotoğrafik etkinin, görsel kompozisyonların ve biçimsel estetiğin ön plana çıkması, son filmi ile birlikte dahasağlam, katmanlı ve okunabilir bir yapıt olma özelliğini pekiştirmiştir. Açık formun bu kez salt filmin biçimsel çözümlemesinideğil, daha da ötesine geçerek kültürel, toplumsal ve psikolojik olguların okunmasına izin veren (hatta bunu zorunlu kılan)bir yapıda olduğu görülmektedir. Film böylece toplum, kültür ve birey üzerinden, hem birbiriyle bağdaşan hem de tezatlıklarkuran, okunmaya açık durumlar yaratabilmektedir. Sıradan bir döngü içinde Bakhtinci anlamda ‘diyalojikleşebilen’ ve Bergsoncuanlamda ‘durağanlık izlenimi üzerinden imge yaratabilen’ yapısıyla, söylemsel ve felsefi bir içerik zemini oluşturabilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

-

The last film of Nuri Bilge Ceylan titled ‘Once Upon a Time in Anatolia’ is a radical rupture in the filmography of the director and also could be considered within the context of previous links which are secretly treated, transferred and transformed. Distinguished features of photographic effect, visual compositions and formal aesthetics used in director’s previous films reinforced its stability and hermeneutical readability with his last film. In this instance, it is observed that the open form not only allows to make a structural analysis of the film, but also makes it possible – even it necessitates – to read cultural, social and psychological facts. Thereby the film which makes the critical approach readable by its nature could create situations which can both accord and disaccord with each other through society, culture and individual. In a routine, it generates a hermeneutical, philosophical and contextual base which can be ‘dialogical’ in Bakhtinian sense and which can create ‘image impression’ through stability in Bergsonian sense

Keywords:

Nuri Bilge Ceylan, Anatolia, Chronotope, Image-time, Dialogic Psychoneurosis,

PDF

___

Atam, Zahit (2011). Yakın Plan Türkiye Sineması, İstanbul: Cadde Yayınları.
Bakhtin, Mikheal (2000). Karnavaldan Romana, çev. Cem Soydemir, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Bergson, Henri (1950). Time and Free Will-an essay on the immediate data of consciousness, London. George & Unwin Ltd.
Bilgin, Nuri (2005). Siyaset ve İnsan, İstanbul: Bağlam Yayınları.
Bordwell, David (2010). Sanat Sineması Üzerine, der. Ali Karadoğan, Ankara: Deki Yayınları.
Canetti, Elias (1998). Kitle ve İktidar, çev. Gülşat Aygen, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Eagleton, Terry (1990). Edebiyat Kuramı, çev. Esen Tarım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
_______ (1994). Eleştirinin Görevi, çev. İsmail Serin, İstanbul: Ark Yayınları.
Eco, Umberto (1994). Açık Yapıt, Çev. Yakup Şahan, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Freud, Sigmund (1989). Psikanaliz Üzerine, çev. A.Avni Öneş, Ankara: SayYayınları.
Gledhill, Christine (1987). “Mothering, Feminisim and Represantation”, Home is Where the Heart is, ed. Christine Gledhill, London: PFI Publishing.
Mardin, Şerif (2002). Din ve İdeoloji, İstanbul: İletişim Yayınları.
Marquez, Gabriel Garcia (1982). Kırmızı Pazartesi, çev. Faik Baysal, İstanbul:Can Yayınları.
Mauss, Marcel (2005). Sosyoloji ve Antropoloji, çev. Özcan Doğan, Ankara: Doğu-Batı Yayınları.
Mitry, Jean (1989). Sinema Estetiği ve Psikolojisi, çev. Oğuz Adanır, İzmir: DEÜ, GSF Yayınları.
Morin, Edgar (2005). The Cinema or the Imaginary Man, University of Minnesota Press.
Özkaya, Tüten (1977). “A.P.Çehov’un Oyunlarında Üslup Özellikleri”, Rus Edebiyatı Üzerine Yazılar, Ankar: San Matbaası.
Parla, Jale (2007). Don Kişot’tan Günümüze Roman, İstanbul: İletişim Yayınları.
Sizek, Slavoj (2002). Kırılgan Temas, çev. Tuncay Birkan, İstanbul: Metis Yayınları.
Totaro, Donata (1999). Gilles Deleuze’s Bergsonian Film Project
www.horschamp.qc.ca/9903/offscreen_essays/eleuze1.html (20.07.2011)
Ünlü, Aslıhan, (2009). Merkeze Dönmek, İstanbul: Mitos Boyut. İnternet Kaynakları
Akdemir, Şenay (2011) “Ceylan’da Taşranın Otopsisi”, Radikal Gazetesi, 23.09.2011.
w w w. r a d i k a l . c o m . t r/s i n e m a /c e y l a n d a n _ t a s r a n i n otopsisi.1064134. erişim tarihi: 20.02.2012
Blincoe, Nicholas (2012). “Once Upon a Time in Turkey” 23.03.2012, www. majalla.com/eng/2012/03/article 55230134 erişim tarihi: 15.03.2013
Çoban, Barış. Lacan Aynalar Şövalyesi ya da Bilinçaltında Bir Seyyah www.academia.edu/608782 (25.02.2013)